Voor de leefbaarheid van steden is een significante modal shift nodig van autogebruik naar meer duurzame vervoerswijzen, zoals lopen en fietsen. Om een dergelijke modal shift tot stand te brengen is een beter begrip nodig van de psychologische componenten die van invloed zijn op de waarschijnlijkheid dat mensen overstappen op actieve vervoerswijzen. Daartoe werd een gedragsenquête gehouden onder meer dan 2000 respondenten in negen Europese steden in vier landen. SWOV-onderzoekers Wijlhuizen en Dijkstra schreven mee aan het artikel ‘Behavioural profiling of cycling and walking in nine European cities’ in het tijdschrift Sustainability.
Met behulp van factor- en clusteranalyse zijn twee groepen respondenten geïdentificeerd die gemeenschappelijke determinanten hebben voor hun verschillen in intenties om over te schakelen op actieve vervoerswijzen, namelijk een “pro-fiets”-cluster (55,6% van de respondenten) en een “niet-pro-fiets”-cluster (44,4%). De bevindingen wijzen op het intrinsiek verschillende karakter van lopen en fietsen als vervoerswijzen en onderstrepen het belang van een gedifferentieerd loop- en fietsbeleid.
De belangrijkste belemmering om vaker te fietsen is de ervaren verkeersveiligheid. Daarom moet de verbetering van de verkeersveiligheid de belangrijkste prioriteit zijn. De belangrijkste belemmering voor vaker lopen is tijd. Daarom is het verkorten van de reistijd, bijvoorbeeld door het creëren van sluiproutes voor voetgangers en dichtere en meer gediversifieerde stedelijke gebieden, een belangrijke strategie. Toekomstig onderzoek zou dit onderzoek kunnen uitbreiden tot steden in andere landen en regio’s. Door de enquête regelmatig te herhalen, kunnen veranderingen in de motivaties van mensen en waargenomen belemmeringen in de loop van de tijd worden geanalyseerd
