Klimaatverandering leidt tot sterk toenemende verzekeringspremies in veel Europese uiterwaarden, zo blijkt uit onderzoek van milieu-econoom Max Tesselaar. Deze toename zorgt voor problemen rond betaalbaarheid, voornamelijk in landen waar verzekeringen volledig privaat geregeld zijn.
Eerder bleek
uit het
onderzoek al
dat de invloed van het verzekeringsbeleid bij overstromingen onvoldoende wordt
belicht. In veel Europese gebieden blijkt dit zelfs een grotere oorzaak van
toenemend overstromingsrisico te zijn dan klimaatverandering. De groei wordt
gestimuleerd door hoe de vergoedingen bij schade nu zijn ingericht. Hierdoor
verminderen de mogelijke financiële gevolgen en kunnen de positieve kanten van
het bouwen in gevarengebieden opwegen tegen de nadelen. De risico’s lijken
kleiner maar in werkelijkheid is het gevaar nog net zo groot.
Risico mijden stimuleren
Door premies gevoelig te maken voor het risico van de verzekerden, worden er
prikkels gegeven om juist risico te mijden. Huishoudens of bedrijven gaan
bijvoorbeeld minder snel wonen in een uiterwaarden als het aanzienlijk duurder
is daar te verzekeren. Ook kunnen huishoudens hun opstal en/of inboedel
aanpassen om minder kwetsbaar te zijn voor natuurrampen. Het is daarom van
belang dat verzekeringsbeleid een zeker solidariteitsprincipe behoudt, waar
risico wordt gedeeld tussen polishouders in risicogebieden en die daarbuiten.
Betaalbare premie
Landen als Frankrijk en Spanje kiezen er bewust voor om premies betaalbaar te
houden, door premies voor klimaatrisico’s sterk te reguleren. Tesselaars onderzoek laat zien dat
deze landen aanzienlijk beter zijn in het betaalbaar houden van
overstromingsverzekeringen. Maar, anderzijds laat het onderzoek ook zien dat in
deze landen de toekomstige bebouwing in uiterwaarden omvangrijker is,
vergeleken met landen als Nederland en Duitsland. Hierdoor zijn de toekomstige
algehele maatschappelijke kosten van overstromingen hoger in deze groep landen.
Door de sterke en zwakke kanten van beide verzekeringssystemen is het wenselijk
om beide te combineren.
Verantwoordelijkheid
Een robuust verzekeringssysteem is essentieel om de kosten van dergelijke
rampen op te vangen. Gezien de belangrijke maatschappelijke functie van
verzekeringen tegen natuurrampen nemen veel overheden zelf de
verantwoordelijkheid om dit te bieden. Het blijkt echter dat overheden vaak
slecht bekwaam zijn in de operationele kant van verzekeren. Het is dus van
belang dat klimaatrisico’s zo veel mogelijk gedekt worden door verzekeringen,
en dat verzekeren in ieder geval deels uitgevoerd wordt door private
verzekeraars.
