De kosten van levensonderhoud-crisis is grootste kortetermijnrisico terwijl mislukking van klimaatmitigatie en -adaptatie grootste langetermijnzorgen vormen. Geopolitieke rivaliteit en naar binnen gerichte standpunten zullen de economische beperkingen versterken en de risico’s op korte en lange termijn verder vergroten. Dat zijn enkele uitkomsten uit het Global Risks Report 2023, waarin landen worden opgeroepen om samen te werken om “de rivaliteit over hulpbronnen” te vermijden
De afgelopen 17 jaar heeft het Global Risks Report van het World Economic Forum gewaarschuwd voor wereldwijde risico’s die sterk met elkaar verweven zijn. Volgens het Global Risks Report 2023 van het World Economic Forum hebben conflicten en geo-economische spanningen geleid tot een reeks onderling sterk verbonden mondiale risico’s. Daartoe behoren energie- en voedselcrises, die waarschijnlijk de komende twee jaar zullen aanhouden, en sterke stijgingen van de kosten van levensonderhoud en de schuldendienst. Tegelijkertijd dreigen deze crises de inspanningen te ondermijnen om de risico’s op langere termijn aan te pakken, met name die in verband met klimaatverandering, biodiversiteit en investeringen in menselijk kapitaal.Het rapport, dat is opgesteld in samenwerking met Marsh McLennan en Zurich Insurance Group, is gebaseerd op de standpunten van meer dan 1.200 wereldwijde risicodeskundigen, beleidsmakers en industrieleiders.
Momenteel hebben de wereldwijde pandemie en de oorlog in Europa de energie-, inflatie-, voedsel- en veiligheidscrises weer op de voorgrond geplaatst. Dit leidt tot vervolgrisico’s die de komende twee jaar zullen domineren: het risico van een recessie, toenemende schuldennood, een aanhoudende crisis in verband met de kosten van levensonderhoud, gepolariseerde samenlevingen die mogelijk worden gemaakt door desinformatie en verkeerde informatie, een hiaat in snelle klimaatmaatregelen en geo-economische oorlogsvoering.
Tenzij de wereld doeltreffender gaat samenwerken op het gebied van klimaatmitigatie en -aanpassing, zal dit de komende 10 jaar leiden tot een aanhoudende opwarming van de aarde en ecologische ineenstorting. Het uitblijven van mitigatie van en aanpassing aan klimaatverandering, natuurrampen, verlies van biodiversiteit en aantasting van het milieu vormen vijf van de top 10 risico’s – waarbij het verlies van biodiversiteit wordt gezien als een van de snelst verslechterende mondiale risico’s in het komende decennium. Daarnaast dreigen crisisgedreven leiderschap en geopolitieke rivaliteiten maatschappelijke onrust op een ongekend niveau te veroorzaken, aangezien investeringen in gezondheid, onderwijs en economische ontwikkeling verdwijnen, waardoor de sociale cohesie verder wordt aangetast. Ten slotte dreigt door de toenemende rivaliteit niet alleen de geo-economische bewapening toe te nemen, maar ook de remilitarisering, vooral via nieuwe technologieën en malafide actoren.
Mondiaal risicoverslag 2023
De komende jaren zullen regeringen moeilijke afwegingen moeten maken, omdat ze te maken hebben met concurrerende zorgen over de samenleving, het milieu en de veiligheid. Nu al stellen geo-economische risico’s op korte termijn de toezeggingen inzake netto nul op de proef en is er een kloof ontstaan tussen wat wetenschappelijk noodzakelijk is en wat politiek aanvaardbaar is. De collectieve actie tegen de klimaatcrisis moet drastisch worden versneld om de gevolgen van een opwarmende wereld te beperken. Ondertussen kunnen veiligheidsoverwegingen en toenemende militaire uitgaven ertoe leiden dat er minder begrotingsruimte overblijft om de gevolgen van een langdurige kosten van levensonderhoud op te vangen. Zonder een koerswijziging kunnen kwetsbare landen in een permanente crisissituatie terechtkomen waarin zij niet kunnen investeren in toekomstige groei, menselijke ontwikkeling en groene technologieën.
In het verslag worden de leiders opgeroepen collectief en vastberaden op te treden en een evenwicht te vinden tussen de korte- en de langetermijnvisie. Naast dringende en gecoördineerde klimaatmaatregelen beveelt het rapport gezamenlijke inspanningen tussen landen en publiek-private samenwerking aan om de financiële stabiliteit, het technologiebeheer, de economische ontwikkeling en de investeringen in onderzoek, wetenschap, onderwijs en gezondheid te versterken.
“Het risicolandschap op korte termijn wordt gedomineerd door energie, voedsel, schulden en rampen. Degenen die al het meest kwetsbaar zijn, lijden – en in het licht van meerdere crises neemt het aantal kwetsbaren snel toe, zowel in rijke als in arme landen. In deze toch al giftige mix van bekende en toenemende mondiale risico’s kan een nieuwe schok, van een nieuw militair conflict tot een nieuw virus, onbeheersbaar worden. Klimaat en menselijke ontwikkeling moeten daarom centraal staan in de zorgen van wereldleiders om de veerkracht tegen toekomstige schokken te vergroten,” aldus Saadia Zahidi, Managing Director, World Economic Forum.
John Scott, Head of Sustainability Risk Zurich Insurance Group, verklaart: “De wisselwerking tussen de gevolgen van klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, voedselzekerheid en het verbruik van natuurlijke hulpbronnen is een gevaarlijke cocktail. Zonder significante beleidswijziging of investeringen zal deze mix de ineenstorting van ecosystemen versnellen, de voedselvoorziening bedreigen, de gevolgen van natuurrampen versterken en verdere vooruitgang op het gebied van klimaatverandering beperken. Als we sneller actie ondernemen, is er tegen het einde van het decennium nog steeds een kans om een traject van 1,5ᵒC te bereiken en de natuurnoodsituatie aan te pakken. De recente vooruitgang bij de invoering van hernieuwbare energietechnologieën en elektrische voertuigen geeft ons goede redenen om optimistisch te zijn.”
Carolina Klint, Risk Management Leader, Continental Europe, Marsh, vult aan: “2023 zal worden gekenmerkt door verhoogde risico’s met betrekking tot voedsel, energie, grondstoffen en cyberveiligheid, waardoor de wereldwijde leveringsketens verder worden verstoord en investeringsbeslissingen worden beïnvloed. In een tijd waarin landen en organisaties hun veerkracht zouden moeten vergroten, zal economische tegenwind hun vermogen om dat te doen beperken. Geconfronteerd met de moeilijkste geo-economische omstandigheden in een generatie, moeten bedrijven zich niet alleen richten op het omgaan met problemen op de korte termijn, maar ook op het ontwikkelen van strategieën die hen goed positioneren voor risico’s op de langere termijn en structurele veranderingen.”
Read the Global Risks Report 2023
