Bij 13% van de thuiswerkers monitort de werkgever met software of zij wel aan het werk zijn. Dit blijkt uit CNV-onderzoek onder 1200 thuiswerkers. “Dit betekent dat ruim een half miljoen werkenden dus voortdurend in de gaten worden gehouden door hun werkgever. In de praktijk ligt dit getal waarschijnlijk nog hoger omdat niet iedereen de bedrijfssoftware goed kent”, stelt Piet Fortuin, CNV-voorzitter.
“Maar juridisch gezien mag dit alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als er een ernstig vermoeden van misbruik is. Monitoring is bovendien onnodig en ineffectief: veel thuiswerkers zijn juist efficiënter en productiever dan op kantoor. Dit werkt vaak averechts en draagt veelal niet bij aan meer productiviteit.”
Welzijn
Het CNV stelt dat werkgevers in plaats van monitoring beter
kunnen investeren in het welbevinden van hun thuiswerkende personeel. “Dit
onderzoek is namelijk klip en klaar: met veel thuiswerkers gaat het slecht”, aldus
Fortuin. 60% van de thuiswerkers voelt zich momenteel eenzamer dan in 2020. 21%
zit tegen een burn-out aan en 30% stelt dat de sfeer tussen collega’s is
verslechterd.
“Een jaar thuiswerken is lang. Thuiswerkers zijn momenteel eenzamer dan ooit: met horeca en winkels dicht, een avondklok die het sociale leven belemmert. De eindstreep is nog lang niet in zicht: het vaccineren verloopt traag en de besmettingen lopen steeds weer op. Het gevolg is dat veel thuiswerkers verpieteren in een situatie die uitzichtloos lijkt. En daarmee het risico lopen om (langdurig) uit te vallen.”
Psychisch
noodhulpfonds en
oogklachten
Het CNV riep eerder op tot een psychisch noodhulpfonds bij het
kabinet. Om vertrouwenspersonen, leidinggevenden en hr-managers bij te scholen
in de nieuwe problematiek rondom thuiswerken. “Het kabinet heeft hiertoe een
eerste handreiking gedaan en vijf miljoen ter beschikking gesteld. Maar dit
verdere voorstel is nog niet concreet uitgewerkt. Wij roepen het kabinet op om
hier snel werk van te maken. De kosten voor ziekteverzuim en burn-outs rijzen
anders de pan uit.”
Fysiek kampen veel thuiswerkers ook met klachten. 41% van de
thuiswerkers heeft meer oogklachten door het vele beeldschermwerken. Fortuin: ‘”en
hoog percentage. Veel thuiswerkers turen al een jaar lang naar een schermpje.
We roepen thuiswerkers op om alert te zijn. Ga regelmatig naar buiten. Zeker nu
het lente is.”
Ook bij anderen
Ook bij anderen wordt bovengenoemde trend geconsateerd. Zo neemt volgens softwarevergelijkingswebsite Capterra de vraag vanuit Nederlandse bedrijven naar monitoringssoftware voor medewerkers sinds corona fors toe. De vraag steeg in het eerste kwartaal met 58% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar – vóór corona, meldt de NOS. Met dit type software kunnen werkgevers tot in detail bijhouden en controleren wat hun medewerkers uitvoeren. Bijvoorbeeld door te kijken naar het aantal muisbewegingen of toetsaanslagen van een thuiswerker.
Bij FNV komen klachten uit de callcenterbranche het meest voor. “Maar ook in andere branches sluiten we niet uit dat het gebeurt gezien de toenemende verkoop van monitoringssoftware. Ook krijgen we regelmatig klachten over werkgevers die hun werknemers onvoldoende vertrouwen en ze daarom vragen naar kantoor te komen.”
Autoriteit Persoonsgegevens (AP) krijgt weinig klachten van werkenden. De toezichthouder denkt dat dit komt doordat zij zich mogelijk niet realiseren dat het “best wel ver gaat wat er gebeurt”.Volgens AP moet je controle van de thuiswerker niet zomaar inzetten. Zo moet de werkgever de noodzakelijkheid en proportionaliteit kunnen onderbouwen, en ook andere mogelijkheden hebben verkend. En zo’n besluit moet altijd worden goedgekeurd door de Ondernemingsraad (OR).
“De manier waarop en waar we werken is veranderd, maar de criteria voor werkgeverschap zijn niet veranderd”, zegt een AP-woordvoerder tegen NOS. “Een werkgever kan niet opeens andere dingen eisen omdat de locatie is veranderd. Thuiswerken of niet: iedereen heeft recht op een veilige werkplek en autonomie.”
Volgens Autoriteit Persoonsgegevens moeten werkgevers zich bovendien afvragen of de kwaliteit van werk meetbaar is via software. “Want wat zeggen toetsaanslagen over je werk? Werkgevers moeten zich afvragen of software nodig is en of het anders kan. En bij wantrouwen moet worden gekeken naar waar dat vandaan komt: spyware is geen lapmiddel.”
Bronnen CNV en NOS
