Bedrijfsonderbrekingen staan op de tweede plaats in de Allianz Risk Barometer, na het nauw verbonden gevaar van cyber. Het staat in de top drie van risico’s voor bedrijven van elke omvang en is de op een na grootste zorg in Noord- en Zuid-Amerika, Europa, Azië-Pacific en Afrika en het Midden-Oosten.
Omdat bijna alle bedrijven afhankelijk zijn van toeleveringsketens voor kritieke producten en diensten, blijven bedrijfsonderbreking en onderbreking van de toeleveringsketen de belangrijkste risicofactoren, legt Marianna Grammatika uit, Head of Risk Consulting bij Allianz Commercial: “Het is de omvang van de onderbreking die het aandachtspunt wordt. Sommige industriesectoren werken met toeleveringsketens die uitgestrekte geografische voetafdrukken hebben.”
De prominente rol van bedrijfsonderbrekingen weerspiegelt ook de volatiele omgeving waarin bedrijven momenteel opereren, volgens Alberto Barani, Business Interruption Group Leader bij Allianz Commercial: “We leven in een zeer onderling verbonden wereld. Ondanks inspanningen om de veerkracht te verbeteren, betekent de behoefte aan efficiëntie dat veel bedrijven nog steeds werken met lage voorraadniveaus en just-in-time-productie, wat resulteert in weinig marge voor fouten of verstoringen.”
Veerkrachtigere toeleveringsketens?
Covid-19 en de daaruit voortvloeiende verstoring van toeleveringsketens hebben bedrijven wakker geschud. Vergeleken met de periode vóór de pandemie zijn veel bedrijven nu veel beter voorbereid op bedrijfsonderbrekingen of gebeurtenissen in de toeleveringsketen.
“Vóór Covid-19 waren bedrijven over het algemeen afwachtend, maar nu zijn ze zich veel meer bewust van kritieke bedreigingen en de noodzaak om te diversifiëren en kritieke punten te beschermen. Als een bedrijf zich bewust is van bedrijfsonderbrekingen en de kwetsbaarheden van de toeleveringsketen, is het beter voorbereid en kan het slimmer en met meer kennis van zaken reageren,” aldus Grammatika.
Volgens de resultaten van de Allianz Risk Barometer zijn bedrijven het meest geneigd om alternatieve leveranciers te zoeken (60% van de reacties) als ze actie ondernemen om hun toeleveringsketens minder risicovol te maken, gevolgd door het verbeteren van het bedrijfscontinuïteitsbeheer (42%) en het identificeren en verhelpen van knelpunten in de toeleveringsketen (37%).
Kleinere bedrijven en bedrijven in gespecialiseerde en hoogwaardige sectoren zijn echter beperkter in wat ze kunnen doen om hun toeleveringsketens te diversifiëren. “Bedrijven hebben nog steeds een aantal opties om hun blootstelling aan risico’s te beperken. Dit kan het veranderen van het bedrijfsmodel zijn en als dit niet haalbaar is, zijn er misschien opties om de toeleveringsketen te herconfigureren – sommige sectoren zijn sterk geconcentreerd op een klein aantal leveranciers of locaties. Voor anderen zijn de kosten van het vergroten van het aantal ontslagen of het verplaatsen van leveranciers gewoon te hoog,” zegt Grammatika.
Meest gevreesde oorzaken
Cyberincidenten en natuurrampen zijn de twee belangrijkste oorzaken van bedrijfsonderbrekingen die bedrijven het meest vrezen, gevolgd door brand en machine-/uitrustingsdefecten.
Bijna elk gevaar kan echter verstoringen veroorzaken. Bedrijfsonderbrekingen zijn nauw verbonden met veel van de andere wereldwijde toprisico’s in de Allianz Risk Barometer van dit jaar, zoals klimaatverandering (#7), politieke risico’s en geweld (#8), tekort aan vaardigheden (#10), energiecrisis (#11) en de impact van nieuwe technologieën (#12), om er maar een paar te noemen.
“Het wereldwijde risicolandschap verandert voortdurend door klimaatverandering, digitalisering en geopolitiek. Sommige risico’s sluimeren, maar een voldoende significante verandering in de geopolitiek of gebeurtenissen zoals extreme weerpatronen kunnen zeer snel de overheersende risico’s veranderen”, zegt Grammatika.
De recente verstoring in de Rode Zee – een vitale handelsroute tussen Europa en Azië – door aanvallen van Houthi-rebellen op schepen is het nieuwste risico dat toeleveringsketens treft. Meer dan 400 containerschepen werden tussen half december 2023 en begin januari 2024 omgeleid via Kaap de Goede Hoop, rond de zuidpunt van Afrika, als gevolg van de aanvallen, waardoor reizen langer duurden en de levering van producten vertraging opliep. Natuurrampen, brand en explosies kunnen echter ook leiden tot grote schades door bedrijfsonderbrekingen en verstoring van de toeleveringsketen. Ernstige overstromingen in Slovenië in augustus leidden tot een van de grootste gebeurtenissen in de toeleveringsketen van 2023, met productievertragingen en onderdelentekorten voor Europese autofabrikanten tot gevolg, terwijl een brand in een grote fabriek voor vloeibaar aardgas in de VS eerder dit jaar waarschijnlijk zal leiden tot een van de grootste verliezen door bedrijfsonderbrekingen voor de energiesector in de afgelopen tijd.
Opkomende risico’s voor de toeleveringsketen
Bedrijven noemden in het onderzoek van dit jaar bedrijfsonderbrekingen ook als hun grootste zakelijke zorg bij de gevolgen van klimaatverandering. Bedrijfsonderbrekingen in verband met klimaatverandering gaan echter verder dan alleen fysieke schade door stormen en overstromingen. Extreme weers- of klimaatgebeurtenissen kunnen een wijdverspreide impact hebben en economische problemen en politieke en sociale onrust veroorzaken, maar ook de logistiek en de productie verstoren. Een ernstige droogte beperkte bijvoorbeeld de doorvoer door het Panamakanaal in de laatste maanden van 2023, waardoor opstoppingen en vertragingen tot twee weken konden ontstaan.
Klimaatverandering heeft ook een indirect effect, omdat decarbonisatie nieuwe toeleveringsketens creëert.
“Opkomende toeleveringsketens die verband houden met de energietransitie zijn al geïdentificeerd als geografisch geconcentreerd, omdat ze afhankelijk zijn van elementen die alleen in een select aantal regio’s in de wereld te vinden zijn”, zegt Grammatika. “Landen zijn op zoek naar kritieke voorraden van technologie en zeldzame aardelementen die nodig zijn om overgangstechnologie zoals elektrische auto’s aan te drijven en hernieuwbare energiebronnen zoals zonnepanelen mogelijk te maken. Politieke risico’s kunnen verstoringen veroorzaken en zijn moeilijker te beperken.
“Geopolitieke risico’s zijn een groeiend punt van zorg voor bedrijven in opkomende energie- en technologieketens, evenals voor sectoren met een hoge waarde zoals technologie en kunstmatige intelligentie. Producenten van zeldzame aardelementen bevinden zich vaak in de meest onderontwikkelde en politiek onstabiele gebieden en zijn blootgesteld aan risico’s op het gebied van ESG (environmental, social and governance), zoals moderne slavernij, mensenrechten en ontbossing.”
Matiging – blijf up-to-date
In een snel veranderende wereld moeten bedrijven regelmatig audits van systemen uitvoeren en hun bedrijfscontinuïteitsplannen testen. “Er zijn altijd organisatorische veranderingen in bedrijven en mensen verhuizen. Er moeten systemen zijn om veranderingen te beheren”, zegt Grammatika.
“Degenen die nog geen business continuity management (BCM) hebben geïmplementeerd, moeten op zijn minst een business-impact-analyse en risicobeoordeling in het bedrijf uitvoeren”, voegt Barani toe. “Voor degenen die BCM al hebben ingebed in het bedrijf, is het van vitaal belang dat ze deze plannen regelmatig controleren, bijwerken en testen, anders kunnen ze niet reageren als de crisis uitbreekt.”
