De wereld dreigt in een riskmanagementcrisis te belanden door de zorgwekkende toename van zowel gewapende conflicten als milieucrises.Volgens een rapport van het in Zweden gevestigde Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) is de wereld slecht voorbereid op een nieuw tijdperk waarin milieuafbraak samengaat met een toename van gewapende conflicten.Het rapport, getiteld Environment of Peace: Security in a new Era of Risk, waarschuwt voor een wereldwijde noodsituatie. “Een samengestelde milieucrisis en een donkerder wordende veiligheidshorizon voeden elkaar.”
Het SIPRI is een onafhankelijk onderzoeksinstituut dat vooral bekend is om zijn jaarlijkse overzicht van de internationale wapenexport. Het ontbreken van een mondiaal plan betekent echter dat de wereld struikelt over de met elkaar verweven gevaren van gekapte bossen, smeltende gletsjers en vervuilde oceanen aan de ene kant, en stijgende aantallen conflictgerelateerde doden en wapenuitgaven aan de andere kant. Volgens het SIPRI-rapport zal het aantal gewapende conflicten tussen landen tussen 2010 en 2020 verdubbelen tot 56. Intussen is ook het aantal vluchtelingen en ontheemden in de wereld verdubbeld tot 82,4 miljoen.
Uit de statistieken blijkt een zorgwekkende versnelling van de conflictgerelateerde activiteit. Zo was er in 2020 een toename van het aantal kernkoppen, na jaren van afname. En in 2021 overschreden de wereldwijde militaire uitgaven voor het eerst de grens van 2 triljoen dollar.Tegelijkertijd wordt ruwweg een op de vier soorten met uitsterven bedreigd, neemt het aantal bestuivende insecten snel af, gaat de bodemkwaliteit achteruit en worden de natuurlijke hulpbronnen nog steeds op een niet-duurzaam niveau geëxploiteerd.
De pandemie laat ons duidelijk zien welke risico’s we lopen als we ons niet voorbereiden”, zegt Margot Wallstrom, voormalig minister van Buitenlandse Zaken van Zweden en voormalig Europees commissaris voor Milieu, die voorzitter was van het panel van internationale deskundigen dat de auteurs en onderzoekers van het rapport adviseerde.”Naarmate de milieu- en veiligheidscrises verergeren, moeten de regeringen nagaan welke risico’s voor hen liggen, de capaciteit ontwikkelen om die risico’s het hoofd te bieden en de samenlevingen veerkrachtiger maken”, voegt zij eraan toe.
De Zweedse onderzoeksgroep beveelt een aantal beginselen aan die beleidsmakers zouden moeten hanteren om de dubbele crisis op te lossen – snel handelen; voorbereid zijn op het onverwachte; samenwerking tussen regeringen; en zich richten op vrede.Bovenal roept het SIPRI beleidsmakers op om twee principes te hanteren bij het aanpakken van klimaatveranderingsrisico’s – eerlijk zijn tegenover de armere delen van de samenleving en stoppen met het financieren van conflicten.
