Zijn technostress, straling, nano en dieseldampen de nieuwe beroepsziekten van morgen?

Asbest, OPS (Schildersziekte), RSI en Chroom 6+. Dat zijn meest bekende van de in totaal (door het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, NCVB) gedefinieerde beroepsziekten. Vormen zij het topje van de bekende ijsberg? En welke nieuwe beroepsziekten dienen zich aan? Die vraag stond centraal tijdens het seminar ‘Navigeren in een (on)zekere toekomst. De toekomst van de zwakste (?) schakel in het werkproces’, dat vorige week donderdag 8 juni jl. werd georganiseerd door expertise- en claimsmanagementbureau Van Ameyde in nauwe samenwerking met de beide advocatenkantoren Van Traa Advocaten en Staderman Luiten Advocaten.

Daarbij sprak mr. Peter Knijp van laatstgenoemd advocatenkantoor de verwachting uit dat Nano, dieseldampen, straling/cosmic clouds (Wifi, bluetooth, mobiele telefoon een technostress (fysieke en psychosociale klachten vanwege de (werk)druk om altijd bereikbaar te zijn), in de (nabije) toekomst weleens de beroepsziekten kunnen worden met de meeste impact, zowel financieel als fysiek. Ook wees hij op een nieuw fenomeen: karoshi, mensen die sterven als gevolg van overwerk, wat in Japan inmiddels wettelijk als doodsoorzaak is aan te wijzen. Hij stipte met betrekking tot bijvoorbeeld het mogelijke gevaar door stralingen (gebruik mobiele telefoon) aan dat er mogelijk sprake kan zijn van een definitieprobleem. “Gaat het hier om een beroepsziekte of om een ‘verworvenheid’ van het hedendaagse moderne leven. Op wie is een dergelijke schade dan af te wentelen? En aan wie het om hiervoor een adequate oplossing te bedenken: de rechterlijke macht (jurisprudentie) of de politiek”, aldus Knijp, die net als zijn collega Derk-Jan van der Kolk (Van Traa) van mening is dat een en ander vraagt om op een andere manier van denken om de problematiek rond beroepsziekten te tackelen.

Zoals reeds vermeld in de nieuwsbrief van afgelopen vrijdag vindt Van der Kolk (Van Traa Advocaten) dat de oplossing vooral wordt gezocht in het aansprakelijkheidsrecht, maar daar is volgens hem ‘ons rechtssysteem niet goed op ingericht’. Hij noemde in dit verband specifieke fondsen zoals het IAS (Instituut Asbest Slachtoffers)  en de coulanceregeling voor Chroom 6-slachtoffers stappen in de goede richting, maar is een groter voorstander van een directe no fault-verzekering, vergelijkbaar met de SVI (inzittenden)-verzekering. “Hierbij blijft de aansprakelijkheidsdiscussie /schuldvraag buiten schot en kunnen schades sneller geregeld worden. Bijkomend voordeel zou kunnen zijn dat de premie hiervoor door verzekeraars beter te becijferen zijn dan op dit moment. De branche zal de mogelijkheid van een directe verzekering moeten onderzoeken, die behalve bij de aanpak van beroepsziekten ook bij die van arbeidsongevallen uitkomst zou kunnen bieden”, benadrukte Van der Kolk.

Bewijstlastproblematiek

Zijn Van Traa-collega Veneta Oskam belichtte de problematiek rondom de bewijslast van beroepsziekten. Hierbij dient de werknemer/slachtoffer niet alleen te bewijzen dat tijdens het dienstverband daadwerkelijk sprake is van blootstelling aan een gevaarlijke situatie, maar ook dat de gezondheidsklachten in causaal verband staan met de door hem/haar verrichte werkzaamheden. “Pas daarna is het aan de werkgever om te bewijzen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan, dan wel bij schending hiervan aan te tonen dat er geen causaal verband is met de gezondheidsklachten.” Haar praktische aanpak: “Verzamel eerst relevante feiten over concrete arbeidsomstandigheden en stel de omvang van blootstelling aan gevaren voor de gezondheid vast.” Ook stipte zij de valkuilen aan bij het benoemen van deskundigen: de kosten en tijd die ermee gemoeid zijn, het feit dat medische en juridische causaliteit twee verschillende begrippen zijn, het vaak niet eenvoudig is om tot een benoeming te komen en de deskundige zijn oordeel deugdelijk moet motiveren.

Tijdens het seminar presenteerden Van Ameyde, Van Traa en Staderman Luiten een initiatief tot de opzet van een Kennisplatform Beroepsziekten om door kennisdeling en samenwerking als markt voor slachtoffers én aansprakelijk gestelde partijen rechtvaardige oplossingen te vinden Het  Kennisplatform Beroepsziekten in principe voor iedereen open. Voor meer info over het Kennisplatform Beroepsziekten en aanmelding voor aansluiting: special-lines@vanameyde.com.
Sprekers waren v.l.n.r. Bart Brenninkmeijer (Mercer Marsh Benefits), Derk-Jan van der Kolk (Van Traa), Peter Knijp (Stadermann Luiten), Veneta Oskam (Van Traa), Edwin Rijsdijk (Van Ameyde) en Peter van de Bedem (Van Ameyde).