De SWOV-factsheet De invloed van het weer op de verkeersveiligheid is geactualiseerd. Behalve op de risico’s van slechte weersomstandigheden, gaat de factsheet ook in op het effect van hoge temperaturen. Onderzoeken uit China, Italië en de Verenigde Staten laten zien dat de kans op een ongeval bij hoge temperaturen toeneemt, met ruim 3% tot wel 20%.
Een belangrijke oorzaak voor het verhoogde ongevalsrisico bij hoge temperaturen is dat hitte effect heeft op het gedrag van verkeersdeelnemers, bijvoorbeeld door een slechtere nachtrust, afname van de reactiesnelheid en concentratie, en het sneller geïrriteerd raken. Dat steeds meer auto’s airco hebben, helpt om de temperaturen tijdens de rit beheersbaar te houden.
De invloed van het weer
In het algemeen is de kans op een ongeval bij slechte weersomstandigheden groter dan bij goed weer. Het gaat dan vooral om regen, sneeuw/hagel, mist, harde wind, gladheid, laagstaande zon en hoge temperaturen. Slechte weersomstandigheden kunnen onder meer leiden tot een langere remweg (gladheid door regen, sneeuw of hagel) en ervoor zorgen dat het voertuig minder stabiel is (wind). Ook kan het zicht verminderen, niet alleen door mist, maar ook door opspattend water, beslagen ramen of tegenlicht. Weggebruikers passen over het algemeen hun gedrag aan slechte weersomstandigheden aan, bijvoorbeeld door een lagere rijsnelheid te kiezen of door meer afstand te houden. Het feit dat er bij veel slechte weersomstandigheden sprake is van een verhoogd risico, duidt er echter op dat de gedragsaanpassingen niet afdoende zijn. Het weer beïnvloedt ook de hoeveelheid en de soort mobiliteit: bij mooi weer zullen er bijvoorbeeld meer fietsers en voetgangers op pad zijn dan bij slecht weer.
De maatregelen die negatieve effecten van het weer op de verkeersveiligheid kunnen beperken, zijn zeer divers. Zo zijn er bijvoorbeeld infrastructurele maatregelen (goede afwatering, geen spoorvorming, gladheidbestrijding), conventionele voertuig-gerelateerde maatregelen (ruitenwissers, mistlampen, airco, enzovoort) en meer geavanceerde (real-time-informatie in het voertuig), regelgeving (lagere limieten bij slecht weer) en voorlichting (de KNMI waarschuwingscodes, algemene gedragsadviezen). Kwantitatieve informatie over de veiligheidseffecten van dit soort maatregelen is over het algemeen niet beschikbaar. Tijdens de rijopleidingen wordt over het algemeen weinig ervaring opgedaan met rijden tijdens slecht weer. Aanvullende cursussen zoals slipcursussen, zijn vaak contraproductief.