Ruim 10% meer bedrijfsongevallen in 2017, maar ook minder dodelijke slachtoffers

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft vorig jaar 4.225 meldingen gekregen van een bedrijfsongeval. Dat is 12% meer dan in 2016. Er kwamen daarbij minder mensen om het leven door een ongeluk op het werk: 50 tegen 70 in 2016. Het aantal dodelijke slachtoffers ligt al jaren tussen de 50 en 70, vermeldt De Staat van Arbeidsveiligheid van de inspectie SZW. Het aantal arbeidsongevallen onder uitzendkrachten neemt nog steeds toe. Eén van de vijf geregistreerde slachtoffers is uitzendkracht. Ook jonge werknemers zijn vaker slachtoffer. Relatief de meeste arbeidsongevallen, ook die met dodelijke afloop, doen zich voor bij de leeftijdsgroep van 55 jaar en ouder

“Vandaag de dag is er nog steeds sprake van tekortschietende arbeidsveiligheid. Werknemers werken vaak ongezond en onveilig. Voor hen die het treft zijn de consequenties groot. Bedrijven ondervinden schade en de samenleving als geheel krijgt de torenhoge rekening gepresenteerd. Het is ons gezamenlijk belang dat wie gezond naar het werk gaat ook weer gezond en veilig thuiskomt. Alle reden om arbeidsveiligheid hoog op de agenda te zetten bij werkgevers en werknemers”, zegt Marc Kuipers, inspecteur-generaal van de Inspectie SZW. ‘De Staat van arbeidsveiligheid’ laat een zorgwekkend beeld zien. “Het aantal arbeidsongevallen stijgt nog elk jaar en het aantal mensen dat jaarlijks overlijdt aan beroepsziekten loopt in de duizenden. Werkgevers én werknemers: zet arbeidsveiligheid bovenaan de agenda. Anders ligt in 2025 het aantal beroepsziekten maar liefst 15% hoger dan nu.” Het zou dan gaan om 5,3 miljoen extra verzuimdagen door beroepsziekten (burn-out en depressies) per jaar

Enkele kerncijfers: In 2016 zijn ruim 250.000 nieuwe gevallen van beroepsziekten gemeld: 113.000 van psychische aard, 94.000 aan het houdings- en bewegingsapparaat en 45.000 overig. De vier sectoren met het hoogste aantal nieuwe beroepsziekten per jaar zijn de gezondheidszorg (47.000), handel (34.000), industrie (31.000) en zakelijke dienstverlening (27.000).  Het aantal slachtoffers per 100.000 banen is het hoogst in de afvalbeheersector (146), gevolgd door de bouw (144), landbouw, bosbouw en visserij (101), industrie (83) en vervoer en opslag (59). Verder geeft de ‘Staat van arbeidsveiligheid’ aan dat 57.000 werknemers met kankerverwekkende stoffen werken in bedrijven die de risico’s niet beheersen, 11.000 bedrijven werken met de kankerverwekkende CMR-stoffen en beheersen de risico’s niet adequaat en 47.000 werknemers werken met asbest in bedrijven die risico’s niet beheersen

Beroepsziekte: de blinde vlek
Het gaat om veilig én gezond werken. Ruim 4.100 mensen overlijden in 2016 als gevolg van een beroepsziekte. Bijna 80% van die slachtoffers is dan al gepensioneerd. Veel beroepsziektes komen namelijk pas na lange tijd aan het licht. De Inspectie SZW doet een beroep op werkgevers én werknemers om arbeidsveiligheid hoog op de agenda te zetten en daarnaar te handelen.

De sectoren zorg, industrie, bouw, handel en zakelijke dienstverlening zijn verantwoordelijk voor twee derde van alle (nieuwe) beroepsziekten. De meeste beroepsziekten hebben betrekking op rug- en gewrichtsklachten en psychische aandoeningen. Bij beroepsziekten met dodelijke afloop gaat het vooral om kanker, hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen. Vaak zijn deze het gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen als asbest, lasrook en kwartsstof.

Risico’s gevaarlijke stoffen
Een kleine 60.000 werknemers werken in bedrijven waar zij kunnen worden blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen, zonder dat het bedrijf deze risico’s adequaat beheerst. Voor blootstelling aan asbest gaat het nog eens om 47.000 werknemers. Slechts 15% van alle bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen, beschikt over de verplichte registratie gevaarlijke stoffen. Daarnaast hebben vier van de vijf risicobedrijven geen verplichte beoordeling uitgevoerd voor blootstelling van werknemers en de grenswaarden van gevaarlijke stoffen.

Om werknemers te informeren over de stoffen waarmee zij werken, lanceert de Inspectie SZW, in samenwerking met de FNV, de Stoffencheck. Deze app geeft informatie over het werken met gevaarlijke stoffen: wat de risico’s zijn, of je er ziek van kunt worden en welke maatregelen nodig zijn om veilig te werken. Zo wordt een toelichting gegeven op de pictogrammen die vaak op verpakkingen staan. Ook wordt uitgelegd wat de grenswaarden van stoffen zijn en wat je zelf kunt doen om risico’s te voorkomen.

 
..

Arbozorg en cultuur
Slecht 27 procent van de bedrijven heeft belangrijke risico’s geïnventariseerd. Dit zijn met name de grote bedrijven, waar 60 procent van de werknemers werkt. Vooral kleine bedrijven hebben vaak geen of een onvolledige risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Tegelijkertijd is het aantal ernstige ongevallen bij kleinere bedrijven verhoudingsgewijs veel hoger van bij de middelgrote en grote bedrijven. Wanneer bedrijven de verplichte RI&E adequaat vervullen, kan dat de eerste stap zijn naar een betere veiligheidscultuur”, aldus de Inspectie.