Provincie Zuid-Holland: Incidenten Shell en Esso leiden tot verdere versterking vergunningverlening, toezicht en handhaving

 

De provincie Zuid-Holland neemt aanvullende maatregelen om vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) bij risicovolle bedrijven verder te versterken. In het bijzonder wordt ingezet op maatregelen bij majeure risicobedrijven, namelijk de chemie, raffinaderijen en de tank op- en overslag. De incidenten bij Shell en Esso van afgelopen zomer laten volgens de provincie zien dat zowel de reeds ingezette als de voorgestelde aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. Zowel de gasontsnapping bij Shell Pernis als en de brand bij ExxonMobil in de Botlek afgelopen zomer zijn veroorzaakt door menselijke fouten, concludeert de provincie Zuid-Holland na het lezen van rapporten die beide bedrijven hebben opgesteld na de incidenten.

Afgelopen jaren is er door de provincie geïnvesteerd in de effectiviteit en het versterken van VTH. Zo is er verscherpt toezicht als gevolg van incidenten ingevoerd, wordt er gewerkt aan het actualiseren en actueel houden van vergunningen en vinden er meer onaangekondigde en aangekondigde controles plaats. Daarnaast is er vanuit de uitvoeringspraktijk permanent aandacht voor intensievere samenwerking tussen inspectiediensten, doorontwikkeling van kennis en kwaliteit in de uitvoering en het evalueren en vernieuwen van methoden voor toezicht.

Continue aandacht VTH

Incidenten zoals in de zomer van 2017 bij Shell Pernis en Esso in de Botlek laten zien dat het belangrijk is om de inzet van VTH te blijven versterken om een gezond(er) en veilig(er) leefmilieu voor de inwoners van Zuid-Holland te kunnen waarborgen. “Bedrijven zijn daarbij in de eerste plaats zelf verantwoordelijk om te zorgen dat zij aan wetten, regels en vergunningvoorschriften voldoen. Daarnaast verwacht de provincie een actieve houding van bedrijven waarbij ze zelf onderzoek doen naar de mogelijkheden, maar ook feitelijk maatregelen treffen, om meer te doen dan wettelijk verplicht. De overheid legt regels op, controleert en treedt op waar dat nodig is. De instrumenten vergunningverlening, toezicht en handhaving worden uniform, risicogericht en proportioneel ingezet: hard waar het moet en met de verantwoordelijkheid waar die hoort.”

De provincie versterkt het toezicht op de branches chemie, raffinaderijen en tank op- en overslag structureel verder door intensivering van bestaand toezicht en toevoeging van nieuwe vormen van (fysiek) toezicht (onder andere bij procesinstallaties). In 2018 krijgt de versterking van toezicht onder andere vorm bij onderhoudsstops en krijgt ook de veiligheidscultuur bij bedrijven extra aandacht. Concrete acties op genoemde onderwerpen moeten leiden tot verdere verbetering van een gezonde en veilige leefomgeving.

Incidenten Shell Pernis en Esso

 

In de zomer van 2017 hebben zich bij de raffinaderij van Shell Pernis en ExxonMobil (Esso) in de Botlek een aantal incidenten voorgedaan. Bij Shell Pernis zijn door kortsluiting in één van de elektrische schakelstations op 29 juli 2017 alle fabrieken op het terrein uit bedrijf gegaan. Twee dagen later was er weer een incident bij Shell Pernis. Er had zich een lekkage voorgedaan in een leiding van de HF Alkylatie fabriek. Er lekte door corrosie een aanzienlijke hoeveelheid waterstoffluoride uit een leiding. Op 21 augustus 2017 vond er een incident bij Esso in de Botlek plaats. Er was sprake van brand in een fornuis van de Powerfomerfabriek. Tijdens deze brand is veel roet vrijgekomen en neergeslagen in de directe omgeving. Op basis van de onderzoeksrapporten en de gesprekken met de directies van beide bedrijven heeft het provinciebestuur vervolgstappen bepaald.

Zowel Shell als Esso dienen van de provincie nadere maatregelen te treffen om herhaling te voorkomen. “Beide bedrijven zijn gehouden aan het binnen termijnen nakomen van deze maatregelen. Hieraan is gekoppeld een aanschrijving dat een ‘Last onder dwangsom (Lod) ‘opgelegd wordt als zij de gestelde termijnen niet nakomen. De provincie past voor beide bedrijven op basis van de incidenten een verscherpt toezicht regime toe. Dit houdt onder andere een rapportageverplichting over alle near misses (bijna ongevallen)in. Zowel Shell als Esso zijn daarnaast onderdeel van het toezicht project voor onderhoudstops en zal de veiligheidscultuur onder de loep worden genomen. Esso is door de provincie een LoD opgelegd om op korte termijn doeltreffende technische en organisatorische maatregelen te nemen, om herhaling van het incident te voorkomen. Daarnaast wordt onderzocht welke aanvullende voorwaarden in de vergunning kunnen worden voorgeschreven.”

Maatregelen overige instanties

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SWZ) heeft Esso een bevel tot stillegging van de fornuizen van de Powerformer opgelegd tot het moment dat het bedrijf structurele maatregelen heeft getroffen die ernstig gevaar voor personen wegneemt en herhaling van het incident te voorkomt. Dit bevel tot stillegging is op dit moment nog steeds van kracht. De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) heeft Esso meerdere lasten onder dwangsom opgelegd. Tevens is er naar het incident bij Esso strafrechtelijk onderzoek ingesteld naar het incident door Inspectie SZW en de Zeehavenpolitie. Ten slotte is de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) een onderzoek gestart naar het incident bij Esso. Door de Zeehavenpolitie is, in samenwerking met de DCMR en de Inspectie SZW, een strafrechtelijk onderzoek ingesteld naar de incidenten bij Shell. De strafrechtelijke onderzoeken staan onder leiding van het Functioneel Parket.

Meer informatie: Incidentrapportages Shell Pernis en Esso zijn te vinden op https://www.dcmr.nl/dossiers/.

Foto’s: DCMR