Mensen met overgewicht minder veilig in auto ‘Crashtestdummies aanpassen aan huidige fysieke eigenschappen’

Crashtests laten zien dat oudere bestuurders en bestuurders met overgewicht bij een aanrijding meer kans hebben op letsel. Nieuwe opvangsystemen kunnen dat probleem oplossen.

Nog nooit waren auto’s zo veilig als op dit moment. Het aantal verkeersdoden en het aantal ernstig gewonde inzittenden van auto’s bij ongevallen daalt al jaren gestaag. Veiligheids­gordels en airbags spelen daarbij een doorslaggevende rol, maar veiligheidsexperts willen het daar niet bij laten. Zij gaan door met onderzoek en experimenten.

Nu is de Duitse ADAC een tot nu toe onderschat risico op het spoor gekomen en luidt de noodklok: mensen met overgewicht, met name lange en oudere mensen, zijn in auto’s minder goed beschermd dan gemiddelde mensen. Bij de gestandaardiseerde frontale botsproeven wordt meestal een dummy met de naam de Hybrid III 50e gebruikt. Deze vertegenwoordigt een man die 1,75 m lang is en 78 kilo weegt. ‘50e’ staat voor 50 procent, wat betekent dat 50 procent van alle mannen korter of langer, zwaarder of lichter is. Kortom, de standaardtests bestrijken maar de helft van de mannelijke bevolking. De gegevens over de fysieke eigenschappen van de personen dateren uit de jaren 50. De standaarddummy werd in de jaren 90 geïntroduceerd.

Wat betekent dat voor de andere 50%? Hoe zit het met bijzonder zware, lichte, lange, korte en oude mensen? Volgens het CBS heeft ongeveer de helft van alle volwassen Nederlanders matig of ernstig overgewicht en bijna 15% van de volwassenen heeft ernstig overgewicht. Ongevallen­expert Volker Sandner van het ADAC Technisch Centrum in het Duitse Landsberg onderzocht de probleemdoelgroepen aan de hand van uitgebreide crashtests.

 Naast de standaarddummy werden de volgende speciale dummy’s gebruikt: grote man (1,91 m, 99 kg), oudere dame (1,61 m, 73 kg), slanke vrouw (1,51 m, 48 kg) en dikke man (1,88 m, 125 kg). Waar een normale dummy € 200.000 kost, moet voor elk van de speciale modellen een miljoen euro worden neergeteld. “De oudere dame is een prototype dat we speciaal hebben laten overvliegen”, legt Sandner uit. Het was de moeite waard, zegt hij, want de wereldwijd unieke botsproeven leverden waardevolle inzichten op met betrekking tot het gevaar voor afzonderlijke groepen mensen. Bij een frontale botsing bij 50 km/h, het meest voorkomende type ongeval in de praktijk, werd aangetoond dat dikke mensen meer letsel oplopen. De spanningen in de buikstreek nemen bijvoorbeeld toe van zeer laag tot hoog als in de auto een dikke dummy zit in plaats van eentje met een normaal postuur.

Crashwetenschapper Sandner maakt zich nog meer zorgen over de risico’s voor oudere mensen. “Uit de analyse van de ongevallendatabase blijkt dat deze groep extreem veel risico loopt”, zegt hij. De reden hiervoor is een lagere botdichtheid en minder spiermassa. Beide nemen af met de toenemende leeftijd. Ernstig borstletsel komt in deze groep bijzonder vaak voor. Of mensen nu dik of oud zijn, in beide gevallen kunnen geavanceerde beveiligingssystemen het verhoogde risico op letsel tegengaan.Daarbij geven extra sensoren door hoe hoog de botssnelheid zal zijn en hoe zwaar, lang en oud de persoon in de auto is die moet worden beschermd. Samen met adaptieve componenten als meertraps gordel­spanners of kleppen in de front­airbags en airbags in de stoelen kunnen verwondingen tot een minimum worden beperkt.

 “Ook de stuurkolom en de knie-airbags bieden mogelijkheden voor verdere ontwikkeling”, zegt Sandner. Bij de crashtest werd bijvoorbeeld de acceleratiewaarde voor de oudere dame met meer dan 50% verlaagd, ongeacht de zitpositie, wanneer een adaptief systeem werd gebruikt.

Verbazingwekkend

De auto-industrie mag nooit stilstaan als het gaat om ontwikkeling van nieuwe beschermingssystemen. Het is dus goed dat de ADAC zich richt op bijzonder kwetsbare inzittenden van auto’s. Zij zijn vaak niet alleen (te) dik, maar worden ook ouder. Ingenieurs staan voor de uitdaging om beveiligingssystemen nog beter te maken met adaptieve oplossingen. Veiligheid is immers één van de belangrijkste verkoopargumenten. Daarom is het verbazing­wekkend dat veel veiligheidsvoorzieningen uit auto’s verdwijnen of niet ingeburgerd raken. Zo had bijvoorbeeld de Fiat Stilo uit 2005 al gewichtssensoren in de stoelen. Of neem de Renault Mégane uit 2008, die over een zitkussen-airbag beschikte.

Bron Autoweek