Invloed van COVID-19 maatregelen op verkeers- en eenzijdige voetgangersongevallen

VeiligheidNL heeft de invloed van de COVID-19-maatregelen (16 maart 2020 – 14 maart 2021) op het aantal ernstige letsels behandeld op de SEH-afdeling als gevolg van een verkeersongeval of eenzijdig voetgangersongeval in Nederland onderzocht. 

In het COVID-19-jaar lag het totale aantal SEH-bezoeken in de LIS-ziekenhuizen als gevolg van ernstig letsel met zeven procent significant lager dan in het vergelijkingsjaar (een jaar eerder). De afname in het aantal verkeersslachtoffers met ernstig letsel was ongeveer gelijk (-8%), maar deze daling was net niet statistisch significant. Voor de voetgangers met een eenzijdig ongeval zagen we geen significante daling.

Leeftijd
Er was een duidelijke dalende tendens in het aantal ernstige letsels in alle leeftijdsgroepen, met de relatief grootste dalingen in de leeftijdsgroepen 12-24 jaar (-13%), 25-39 jaar (-10%) en 40-54 jaar (-15%). Opvallend was dat er in het COVID-19-jaar significant meer 70-plussers de SEH-afdeling van een LIS-ziekenhuis bezochten na een verkeersongeval dan in het vergelijkingsjaar.

 Tijdens de lockdownperioden was er in deze groep relatief weinig verandering in het aantal behandelde ernstige letsels. Hiermee lijken de 70-plussers weinig beïnvloed te zijn door de COVID maatregelen. Mogelijk maakten deze oudste leeftijdsgroep al relatief weinig ‘niet noodzakelijke’ verkeersbewegingen, waardoor het effect van de maatregelen kleiner was. Daarnaast maken zij minder deel uit van het woon-werk verkeer tijdens de ochtend- en avondspits.

Tijdstip oplopen letsel
De COVID-19 maatregelen hebben een sterk effect gehad op het tijdstip waarop verkeersongevallen en eenzijdige voetgangersongevallen plaatsvonden. Zowel over het gehele jaar als per afzonderlijke lockdownperiode waren de SEH-bezoeken na ernstig letsel door een verkeersongeval of eenzijdig voetgangersongeval significant anders verdeeld over een etmaal dan in het jaar ervoor.

Het aantal verkeersongevallen en eenzijdige voetgangersongevallen nam over het hele jaar gezien ongeveer met een kwart af in de nacht, en daarentegen met ongeveer een kwart toe in de middag. Voor de avond was dit anders voor verkeersongevallen dan voor de eenzijdige voetgangersongevallen; het aantal verkeersslachtoffers nam in de avond toe met zes procent, terwijl het aantal slachtoffers met een eenzijdig voetgangersongeval afnam met 26 procent. Dit zou onder andere verklaard kunnen worden door het sluiten van de horeca en het alcoholverbod dat is ingegaan per 14 oktober 2020.

Modaliteit
In het COVID-19-jaar werden binnen alle onderscheiden modaliteiten minder ernstige letsels behandeld in de LIS-ziekenhuizen dan een jaar eerder. De daling was relatief het grootst voor de SEH-bezoeken na verkeersongevallen onder voetgangers (-28%) gevolgd door SEH-bezoeken na ongevallen met brommers/bromscooter of met personenauto’s (beide -14%).

Vanuit het onderzoek ODiN is bekend dat het aantal kilometers voor fietsen, brommer/bromscooters en personenauto’s in beide lockdownperioden fors lager lag dan in de  vergelijkingsperioden. Wanneer we het aantal SEH-bezoeken van deze type verkeersdeelnemers afzetten tegen de afzonderlijke reizigerskilometers, dan zien we een hoger risico op een SEH bezoek.

Download het rapport voor meer resultaten. 

Rapport Verkeersongevallen – één jaar COVID-19

(pdf, 1436Kb