VeiligheidNL heeft de invloed van de COVID-19-maatregelen
(16 maart 2020 – 14 maart 2021) op het aantal ernstige letsels behandeld
op de SEH-afdeling als gevolg van een verkeersongeval of eenzijdig
voetgangersongeval in Nederland onderzocht.
In het COVID-19-jaar lag het totale aantal SEH-bezoeken in de LIS-ziekenhuizen
als gevolg van ernstig letsel met zeven procent significant lager dan in
het vergelijkingsjaar (een jaar eerder). De afname in het aantal
verkeersslachtoffers met ernstig letsel was ongeveer gelijk (-8%), maar deze
daling was net niet statistisch significant. Voor de voetgangers met een
eenzijdig ongeval zagen we geen significante daling.
Leeftijd
Er was een duidelijke dalende tendens in het aantal ernstige letsels in alle
leeftijdsgroepen, met de relatief grootste dalingen in de leeftijdsgroepen
12-24 jaar (-13%), 25-39 jaar (-10%) en 40-54 jaar (-15%). Opvallend
was dat er in het COVID-19-jaar significant meer 70-plussers de SEH-afdeling
van een LIS-ziekenhuis bezochten na een verkeersongeval dan in het
vergelijkingsjaar.
Tijdens de lockdownperioden was er in
deze groep relatief weinig verandering in het aantal behandelde ernstige
letsels. Hiermee lijken de 70-plussers weinig beïnvloed te zijn door de COVID
maatregelen. Mogelijk maakten deze oudste leeftijdsgroep al relatief
weinig ‘niet noodzakelijke’ verkeersbewegingen, waardoor het effect van de
maatregelen kleiner was. Daarnaast maken zij minder deel uit van het
woon-werk verkeer tijdens de ochtend- en avondspits.
Tijdstip oplopen letsel
De COVID-19 maatregelen hebben een sterk effect gehad op het tijdstip
waarop verkeersongevallen en eenzijdige voetgangersongevallen
plaatsvonden. Zowel over het gehele jaar als per afzonderlijke lockdownperiode
waren de SEH-bezoeken na ernstig letsel door een verkeersongeval of
eenzijdig voetgangersongeval significant anders verdeeld over een etmaal
dan in het jaar ervoor.
Het
aantal verkeersongevallen en eenzijdige voetgangersongevallen nam over het
hele jaar gezien ongeveer met een kwart af in de nacht, en daarentegen met
ongeveer een kwart toe in de middag. Voor de avond was dit anders voor verkeersongevallen
dan voor de eenzijdige voetgangersongevallen; het aantal
verkeersslachtoffers nam in de avond toe met zes procent, terwijl het
aantal slachtoffers met een eenzijdig voetgangersongeval afnam met
26 procent. Dit zou onder andere verklaard kunnen worden door het sluiten
van de horeca en het alcoholverbod dat is ingegaan per 14 oktober 2020.
Modaliteit
In het COVID-19-jaar werden binnen alle onderscheiden modaliteiten minder
ernstige letsels behandeld in de LIS-ziekenhuizen dan een jaar eerder. De
daling was relatief het grootst voor de SEH-bezoeken na
verkeersongevallen onder voetgangers (-28%) gevolgd door SEH-bezoeken
na ongevallen met brommers/bromscooter of met personenauto’s (beide -14%).
Vanuit het onderzoek ODiN is bekend dat het aantal kilometers voor
fietsen, brommer/bromscooters en personenauto’s in beide lockdownperioden
fors lager lag dan in de vergelijkingsperioden. Wanneer we het aantal
SEH-bezoeken van deze type verkeersdeelnemers afzetten tegen de
afzonderlijke reizigerskilometers, dan zien we een hoger risico op een SEH
bezoek.
Download het rapport voor meer resultaten.
Rapport Verkeersongevallen – één jaar COVID-19