De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft afgelopen zomer diverse soorten F1-vuurwerk (fop- en schertsvuurwerk) getest. De nadruk bij dit onderzoek lag bij het meest risicovolle F1-vuurwerk de zgn. fonteinen. 61% van de in totaal 670 onderzochte artikelen werd afgekeurd. Met een last onder dwangsom (LOD) heeft de ILT de importeurs verplicht om deze artikelen van de markt te halen en te vernietigen. Daarnaast werd bij 147 artikelen (22%) een onvoldoende kwaliteit geconstateerd. Alleen na aanpassingen mogen deze partijen alsnog op de markt worden gebracht. Bij 114 artikelen, voornamelijk ‘sterretjes’, werden geen bijzonderheden geconstateerd.
In de Europese Pyrorichtlijn is vuurwerk ingedeeld in 4 categorieën. Categorie F1, fop- en schertsvuurwerk, mag het hele jaar worden verkocht aan personen vanaf 12 jaar en wordt vaak gebruikt bij (kinder)feestjes. Sommige soorten mogen binnenshuis worden afgestoken. Voor dit vuurwerk gelden strenge normen, bijvoorbeeld dat er geen vonken mogen komen buiten een cirkel van 1 meter.
Crackling
Voor het F1-vuurwerk in Nederland gelden strenge eisen en die zijn er om de jonge gebruikers en hun omgeving te beschermen. Niettemin blijkt uit de tests dat voorzichtigheid geboden blijft. Bij het afgekeurde vuurwerk ging het voornamelijk om fonteinen die omvielen, waardoor er brandende delen en/of crackling buiten de cirkel van 1 meter kwamen. Er zaten ook fonteinen bij die niet omvielen, maar waarbij er toch brandende delen en/of crackling buiten de cirkel van 1 meter kwamen. Dit gebeurde ook bij diverse soorten grondbloemen en knetterballen. Crackling is een effect waarbij de verbranding van een speciaal soort kruit gepaard gaat met kleine knalletjes.
Onvoldoende kwaliteit
Bij het vuurwerk van onvoldoende kwaliteit (22%) stuitte de ILT op onduidelijke teksten op de verpakking, verkeerde etiketten of op ontbrekende, verplichte teksten als ‘geschikt voor particulier gebruik’ of ‘veiligheidsafstand 1 meter’. De importeurs van deze partijen dienen met een aanpassingsplan te komen. Soms kunnen partijen worden hersteld door ze te voorzien van nieuwe etiketten of teksten. Zo niet, dan dienen de importeurs deze artikelen (ook) te vernietigen.
Bij 114 artikelen, voornamelijk ‘sterretjes’, werden geen bijzonderheden geconstateerd. Enkele jaren geleden heeft de ILT de kwaliteit van de ‘sterretjes’ getest. Deze bleken gevaarlijk vanwege kromtrekkende stokjes en te grote effecten. De ILT constateert dat de sterretjes allemaal voldoen aan de gestelde eisen. De inspecties helpen dus om eventuele problemen bloot te leggen en verbeteringen af te dwingen.
Vervolg
Deze tests vormen een onderdeel van een omvangrijker onderzoek; inmiddels is de ILT gestart met een breder onderzoek naar de rest van het aanbod van F1-vuurwerk. Zo onderzoekt de inspectie bijvoorbeeld de samenstelling van het artikel om vast te stellen of het F1-vuurwerk in de loop van de jaren niet te zwaar is geworden voor de kwalificatie ‘F1’. De resultaten hiervan worden begin 2021 verwacht.
Toezicht ILT
De ILT houdt toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving voor vuurwerk op grond van de Europese Pyro-richtlijn, de Ract en het Vuurwerkbesluit. Het doel van dit toezicht is het bevorderen van de veiligheid voor de consument. Voorkomen moet worden dat onveilig vuurwerk in omloop wordt gebracht. Het hele jaar door worden controles uitgevoerd door de ILT, we kijken heel gericht naar het reguliere (consumenten)vuurwerk dat het grootste risico vormt. Dat zijn onder meer controles op de productveiligheid van vuurwerk, op de in- en uitvoer en het voorhanden hebben van vuurwerk. Deze controles – regelmatig in samenwerking met douane en politie – vinden plaats bij de importeurs, postpakketdiensten, aan de grens, in de havens, langs de weg en bij verkooppunten.
