“Zolang banken en matrassen veel rook blijven produceren, heeft elke brandpreventieve maatregel om rookverspreiding te beperken onvoldoende effect. De combinatie van het beperken van synthetisch materiaal in de inventaris én het sluiten van deuren is het meest effectief”, stellen onderzoekers van de Brandweeracademie van het IFV. Vandaag verscheen het rapport Rookverspreiding in woongebouwen.
In de zomer van 2019 deden de Brandweeracademie van het IFV, Veiligheidsregio Utrecht en Brandweer Nederland negentien experimenten in een leegstaand woon-zorgcomplex in Oudewater. De analyse van de enorme hoeveelheid data levert vier belangrijke conclusies op:
- De nieuwe eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) dat in 2021 van kracht wordt, zoals zelfsluitende en rookwerende deuren, zijn maar beperkt effectief en niet voor de (zeer) kwetsbare ouderen die minder zelfredzaam zijn.
- Deze voorzieningen om rookverspreiding tegen te gaan zijn alleen doeltreffend, als ook iets gedaan wordt aan de rookproductie van de bron van de brand, met name banken en matrassen.
- Een brandende bank leidt niet alleen tot een dodelijke situatie in de desbetreffende woning, maar ook in andere woningen.
- Stay-in-place, dit wil zeggen bewoners in een niet-brandende woning laten blijven zitten en niet vluchten, is alleen mogelijk als de rookproductie sterk wordt beperkt.
Onzichtbare rook en de gevolgen voor incidentbestrijding
Ook voor de incidentbestrijding levert het praktijkonderzoek nieuwe inzichten op. Projectleider Hans Hazebroek: “Voor aanvang van de brandweerinzet is er tijdens alle negentien testen al rookverspreiding geweest buiten de brandruimte. Doordat niet alle rook zichtbaar is, is de omvang en ernst van de rookverspreiding moeilijk in te schatten. Dat gegeven moet de uitgangspositie zijn voor de brandweerinzet. Ons rapport geeft hiervoor handvatten.”
Open of gesloten deur bepalend voor inzettactiek
“Doel van de brandweerinzet moet zijn om – naast het bestrijden van de brand – verdere rookverspreiding zo veel mogelijk te beperken”, vult onderzoeksleider Lieuwe de Witte aan. “Het open of gesloten zijn van de deur van de brandruimte is bepalend voor de keuze van de inzettactiek. Wanneer bij aankomst van de brandweer de deur naar de brandruimte openstaat, is blussen vóór redden het meest optimaal voor de vlucht- en overlevingsmogelijkheden. Zit de deur dicht, dan is redden vóór blussen het gunstigst.”
“Trots op wereldwijd uniek onderzoek”
“We mogen trots zijn op het vandaag uitgebrachte rapport”, reageert IJle Stelstra, algemeen directeur IFV. “Wereldwijd is dit een uniek onderzoek geweest, zowel wat uitgebreidheid als diepgang betreft. De belangstelling van buitenlandse universiteiten en onderzoeksinstellingen naar ons onderzoek en de resultaten is nu al groot. Het IFV is internationaal koploper op dit belangrijke onderwerp. De zorgen die we vanuit de praktijk al hadden over rookverspreiding in combinatie met minder zelfredzamen zijn nu wetenschappelijk onderzocht en onderbouwd. Het IFV heeft hiermee de ingrediënten voor een betere brandveiligheid aangeleverd.”
Download rapport Rookverspreiding in woongebouwen:Rookverspreiding in woongebouwen
