Gemeenten, toezichthouders en brandweerkorpsen willen dat het ontwerpbesluit voor de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen wordt aangepast. Gemeenten liggen dwars. Weer. Ze spelen powerplay. Precies op een moment dat je het eigenlijk niet meer verwacht. Of misschien juist wel als je de geschiedenis van deze wet beschouwt, meldt Cobouw.
Die historie, met soms hysterische lobbyisten, is er een van vallen en opstaan. En meestal vlak voor een belangrijk moment gaat een van de betrokken partijen op de rem staan. Vorige keer, in juli 2017, waren het juristen, bouwers en gemeenten. Niemand van de ambtenaren zag het aankomen. Nu zijn het gemeenten, toezichthouders en brandweerkorpsen en wordt er in het wereldje gesproken over ‘een gevoelig dossier’.
Brandbrief
Deze week vergaderde de Eerste Kamer over het ontwerpbesluit kwaliteitsborging voor het bouwen. Donderdag is de Tweede Kamer aan zet. Mede namens Brandweer NL en de Vereniging Bouw en Woning Toezicht Nederland verzoekt de VNG het besluit aan te passen voor het naar de Raad van State en de koning gaat, blijkt uit een brandbrief aan de beide Kamers.“Wij ondersteunen het streven naar een stelsel waarin de bouwregelgeving beter wordt nageleefd dan in de huidige situatie het geval is. Daarbij hebben wij echter grote zorgen over de manier waarop de minister dit wil bereiken. Er zijn zorgen over de uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en betaalbaarheid van de verdere uitwerking van de Wet Kwaliteitsborging Bouw (Wkb) in het ontwerpbesluit en de toelichting. Snelheid lijkt voor zorgvuldigheid te gaan”, aldus de brievenschrijvers.
Invoering lijkt verder dan ooit
“Dit is een uitzonderlijke situatie”, zeggen Haagse bronnen tegen Cobouw. Hoe uitzonderlijk het is, moet echter nog blijken. De minister heeft nog niet gereageerd. De brief is wel opvallend, omdat de minister nauwelijks een jaar geleden een bestuursakkoord sloot met gemeenten. Dat akkoord moest namelijk juist zorgen voor rust in de tent en een breed gedragen wet. Ondanks een nipte meerderheid in de Eerste Kamer en allerlei acties om de wet te promoten, lijkt invoering ineens weer een stuk verder. Vorige maand werd al duidelijk dat 1 januari 2021 niet werd gehaald wegens een gebrek aan proefprojecten en vertrouwen.
Volgens de VNG mankeert er namelijk van alles aan het ontwerpbesluit. Zo maken de brievenschrijvers zich ernstig zorgen over de toekomstige rol van het bevoegd gezag. “Die wordt onuitvoerbaar”, aldus de VNG. De gemeenten vinden vooral dat ze te weinig informatie krijgen over bouwwerkzaamheden als de wet doorgaat. “Hoe kun je nu ingrijpen als je niet weet wat en wanneer het mis kan gaan?”Geld speelt ook een rol. Gemeenten voorspellen inkomstenderving. Volgens de VNG vallen er meer leges weg dan oorspronkelijk was voorzien. Dat heeft te maken met het omzetten van de vergunningplicht naar een meldplicht.
Risicoklasse onduidelijk
De Wet kwaliteitsborging is aanvankelijk alleen bedoeld voor vrij risicoloze bouwwerken, zoals woningen. De VNG waarschuwt echter dat de zogenoemde risicoklasse 1 niet goed is afgebakend. Daardoor zouden ook vuurwerkopslagplaatsen of cacaoloodsen kunnen worden gebouwd volgens de nieuwe regels.“Of dit een bommetje onder de hele wet is? Dat verwacht ik niet, maar we waren intensief bezig met het uitwerken van het bestuursakkoord in de lagere regelgeving. Vol verbazing is deze Algemene maatregel van Bestuur in voorhang gebracht”, licht Wico Ankersmit, directeur van de Vereniging Bouw en Woning Toezicht Nederland de onvrede toe.
“Met het ministerie van Binnenlandse Zaken stippelden we net de reis uit. We waren nog wat aan het stoeien over de route en de tussenstops en zonder iets te zeggen zien we de kont van de bus de straat uit rijden met BZK op de achterbank, terwijl wij met de kaart nog op schoot en de koffer in de hand de bus na kijken. Erg jammer”, aldus Ankersmit.De Wet kwaliteitsborging beoogt de bouwkwaliteit te verbeteren en de positie van opdrachtgevers te versterken. De wet introduceert onder meer verplichte kwaliteitsborgers en een toelatingsorganisatie die kwaliteitsborgers toestemming geeft om het werk van bouwbedrijven te controleren.
Bron van ellende
Bouwend Nederland, maar ook deskundigen zoals Evelien Bruggeman, directeur van het Instituut voor Bouwrecht, vermoeden echter dat de wet doel zal missen. Ook Klaas Mollema, scheidend voorzitter van de Raad van Arbitrage sprak onlangs zijn ongenoegen uit over de Wkb. Hij voorspelt dat de wet een nieuwe bron van conflicten wordt.Over de wet wordt al zeker twintig jaar gediscussieerd. In 2017 weigerde de Eerste Kamer over het wetsvoorstel te stemmen. Vorig jaar behaalde minister Ollongren alsnog een meerderheid.
Bron Cobouw:
