| Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen moeten de komende jaren meer tempo maken met de uitvoering van de maatregelen uit het Nationaal Deltaprogramma zodat Nederland in 2050 en daarna beschermd is tegen hoogwater, weersextremen en zoetwatertekorten. Het klimaat verandert, de tijd om ons voor te bereiden wordt korter en de opgaven worden groter. Daarnaast moeten overheden meer maatregelen nemen om de schade te beperken als het vanwege extreem nat of droog weer onverhoopt een keer misgaat. Dat is de boodschap van deltacommissaris Peter Glas bij het Deltaprogramma 2023 dat door minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat is aangeboden aan de Tweede Kamer. Deltacommissaris Peter Glas: “Vorige zomer werden Limburg en delen van Duitsland en België getroffen door extreme buien en overstromingen. Afgelopen zomer waren het de droogte en hitte die ons land en een groot deel van Europa parten speelden. Het klimaat verandert, en het gaat sneller dan we eerder hadden voorzien. De noodzaak om ons aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering wordt steeds groter.” Intergovernmental Panel on Climate Change De rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en ook Nederlandse wetenschappelijke onderzoeken geven een steeds scherper beeld van de gevolgen van klimaatverandering. Met wereldwijd extreme buien, hittegolven, droogte, overstromingen en de stijging van de zeespiegel die ook voor de Nederlandse kust plaatsvindt. In zijn brief bij het Deltaprogramma 2023 meldt de deltacommissaris dat de betrokken partijen vaart moeten maken met de maatregelen zodat ook de komende generaties veilig en goed in Nederland kunnen blijven wonen en werken. “We hebben minder tijd om ons voor te bereiden, dus zeg ik tegen alle partijen: Ga aan de slag om de nu al zichtbare gevolgen van extreem weer op te vangen. En reserveer vanwege de versnelde zeespiegelstijging ook nu al ruimte voor toekomstige dijkversterkingen en waterberging, aldus Glas. De deltacommissaris roept de betrokken overheden ook op om meer werk te maken van maatregelen om de maatschappelijke impact van extreem weer te beperken. “Een waterbom zoals vorig jaar in Limburg kan elk moment en overal in Nederland vallen. Nederland moet zich beter voorbereiden op dergelijke extreme gebeurtenissen met onvoorspelbare gevolgen”, aldus Glas. Volgens de deltacommissaris is er bijvoorbeeld extra inzet nodig om obstakels weg te nemen die het water onnodig ophouden, maar ook voor maatregelen voor vitale nutsvoorzieningen, zoals de levering van drinkwater en energie. In zijn brief bij het Deltaprogramma 2023 constateert de deltacommissaris dat er werk wordt gemaakt van het principe dat water en bodem sturend moeten zijn in de ruimtelijke ordening. Zodat de ruimtelijke plannen en ingrepen klimaatbestendig zijn en we eventuele overlast en schade niet afwentelen op toekomstige generaties. Om dit ook echt door te laten werken naar de praktijk is volgens hem een omslag nodig. “Daarom zeg ik tegen alle overheden en andere partijen die actief zijn in het ruimtelijke domein: verbind de opgaven voor natuur, duurzame landbouw en woningbouw met de opgave om Nederland klimaatadaptief te maken en neemt het water- en bodemsysteem als basis. De tijd van vrijblijvendheid is voorbij: ga het nu ook echt doen.” |
| Prinsjesdag 2022: stijging energiekosten dempen en investeren in toekomst |
| Het economisch perspectief voor 2023 is onzeker, door grote schommelingen in energie- en grondstofprijzen en oplopende inflatie. Het kabinet trekt voor de kortere termijn extra geld uit om de negatieve effecten te verminderen. Die uitgaven dekken we onder andere door de gasbaten in te zetten. Tegelijkertijd is het voor het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) essentieel om óók actief te investeren in de toekomst door extra in te zetten op groei via innovatie, verduurzaming en digitalisering. Mkb’ers zoveel mogelijk ontzien Hoewel belastingmaatregelen voor bedrijven, zoals winstbelasting, worden versoberd, staat daar een pakket tegenover om de lasten voor mkb-ondernemers op onderdelen te verlagen. Het kabinet trekt daar deze kabinetsperiode 500 miljoen euro per jaar voor uit, en vanaf 2028 jaarlijks 600 miljoen euro structureel. In dit pakket voor het mkb worden werkgeverslasten verlaagd, extra subsidies versterkt zodat bedrijven kunnen verduurzamen en hun energieverbruik kunnen verminderen. Ook wordt de werkkostenregeling verruimd, zodat bedrijven belastingvrij meer vergoedingen kunnen geven aan hun werknemers. Aanpak stijgende energiekosten Het kabinet wil vanaf 1 januari 2023 een tijdelijk prijsplafond invoeren voor gas en elektriciteit. Vanaf 1 november kan het termijnbedrag door middel van een tussenoplossing al omlaag. De verlaging van de accijns op brandstof verlengen we tot juli 2023, hier trekken we in totaal 1,2 miljard euro voor uit. Voor de meest kwetsbare huishoudens wordt wederom een energietoeslag uitgekeerd en voor een grotere groep huishoudens worden toeslagen verhoogd en belastingen verlaagd. Investeren in toekomstig verdienvermogen: Nationaal Groeifonds en Actieplan Groene en Digitale Banen Ook in 2023 draagt het kabinet met 1,6 miljard euro in het Nationaal Groeifonds bij aan het vergroten van het Nederlands verdienvermogen. Het gaat hierbij om investeringen voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (R&D) en voor kennisontwikkeling. Op deze 2 terreinen is volgens het kabinet de meeste kans aanwezig voor structurele en duurzame economische groei. Personeelstekorten vormen op dit moment een grote belemmering voor de klimaat- en digitale transitie. Maar ook voor het realiseren van duurzame groei zijn de tekorten een probleem. EZK wil samen met SZW en OCW de tekorten aan technici en ICT’ers terugdringen. Dat doet het kabinet met het Actieplan Groene en Digitale Banen. Met dit actieplan pakt het kabinet de krapte op de arbeidsmarkt in deze beroepen. 2,8 miljard extra inkomsten door extra afdragen hoge winsten gasprijzen Door de hoge gasprijzen maken veel gaswinningbedrijven hoge winsten. Het kabinet is het erover eens dat deze winsten ten goede moeten komen van consumenten en bedrijven. Bedrijven die aardgas winnen in Nederland gaan over dat deel van de omzet dat is behaald doordat de gasprijs zo hoog is, daarom extra belasting (cijns) betalen. Dit brengt 2,8 miljard euro op, verspreid over 2023 en 2024. Bedrijven dragen niet alle winst af die komt door de hoge gasprijzen. Eén van de maatregelen om onafhankelijk te worden van aardgas uit Rusland, is het versnellen van gaswinning op de Noordzee. Op deze manier blijft het nog steeds aantrekkelijk voor bedrijven om hierin te investeren. Investeren in een duurzame toekomst Het kabinet werkt toe naar een duurzaam, fossielvrij en circulair Nederland in 2050. Om dit einddoel te kunnen bereiken, zijn de komende 10 jaar grote investeringen nodig voor de energietransitie, zoals energie-infrastructuur, de verduurzaming van de industrie en de bouw van nieuwe kerncentrales. Om deze investeringen te financieren wil het kabinet uiterlijk op 1 juli 2023 de Wet Klimaatfonds in werking te laten treden. In 2023 zal het kabinet al een aantal urgente uitgaven doen. Dit gaat onder andere om uitgaven gericht op de opschaling van waterstofprojecten, de uitrol van windparken op de Noordzee, het stimuleren van warmtenetten en energiebesparende maatregelen. |
