Covid-19 vorig jaar de meest gemelde beroepsziekte net als in 2020

De meest gemelde beroepsziekten in 2021 zijn, net als in het jaar ervoor,  infectieziekten en luchtwegaandoeningen als gevolg van covid-19. Het gaat naar schatting om 88 meldingen per 100.000 werknemers. Dit blijkt uit het vandaag verschenen ‘Beroepsziekten in Cijfers 2022’ van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB), Public and Occupational Health, Amsterdam UMC.

Ook overspanning en burnout en aandoeningen aan het houding- en bewegingsapparaat komen veel voor. De cijfers zijn het hoogst in de branches water- en afvalbeheer, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, industrie, energievoorziening, en informatie en communicatie. In 2021 zijn 1.866 covid-19 beroepsziekten gemeld. De covid-19 meldingen kwamen vooral uit de gezondheidszorg, ambulancediensten, onderwijs, brandweer, detailhandel en weg- en personenvervoer.

Bij 91% van de werknemers met een gemelde beroepsziekte in de nationale registratie is sprake van tijdelijke arbeidsongeschiktheid, vaak met een verzuimduur van langer dan een maand. Bij 4% van deze werknemers gaat het om blijvende arbeidsongeschiktheid als gevolg van een beroepsziekte.

 De drie meest gemelde diagnosecategorieën in 2021

 Long- en Luchtwegaandoeningen : In 2021 zijn 1.907 beroepsziekten aan de longen en luchtwegen gemeld waarvan 1.866 meldingen van de longinfectie COVID-19. Daarna is werkgerelateerde astma de meest gemelde beroepslongziekte, vooral binnen de industriële sector, waarbij allergenen, stof en metalen de belangrijkste risicofactoren zijn. De COVID-19 meldingen kwamen uit verpleeghuizen, ziekenhuizen, instellingen voor verstandelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten, maatschappelijke dienstverlening en overige gezondheidszorg, ambulancediensten, onderwijs, brandweer, detailhandel en weg- en personenvervoer;

Psychische aandoeningen: 1.622 van het totaal aantal beroepsziektemeldingen in 2021 betroffen psychische beroepsziekten. De belangrijkste psychische beroepsziekten zijn overspanning en burn-out, posttraumatische stressstoornis (PTSS) en depressie. De meldingen komen vooral vanuit de gezondheidszorg, overheid, onderwijs en industrie. De belangrijkste risicofactoren in het werk voor deze beroepsziekten zijn werkhoeveelheid, hoge psychologische taakeisen, gebrek aan sociale steun en traumatische ervaringen, agressie en intimidatie;

 Aandoeningen houding- en bewegingsapparaat: In 2021 zijn 746 beroepsziekten aan het houding- en bewegingsapparaat gemeld. De drie meest gemelde beroepsziekten zijn laterale epicondylaire tendinopathie met 102 meldingen, subacromiaal pijnsyndroom met 101 meldingen en carpaletunnelsyndroom met 62 meldingen. In de landbouw, bosbouw en visserij, groot- en detailhandel en industrie komen beroepsziekten aan het houding- en bewegingsapparaat ongeveer twee keer vaker voor dan gemiddeld in Nederland. De belangrijkste risicofactoren in werk voor deze beroepsziekten zijn tillen en dragen, snel herhaalde armbewegingen uitvoeren en veel kracht zetten met de handen.

Beroepsziekten van oren, huid en zenuwstelsel

Het aantal van 104 meldingen van lawaaislechthorendheid is gering in 2021. Eén van de verklaringen is de geringe actieve opsporing door preventief medisch onderzoek.

Beroepsziekten van de huid leverde 54 meldingen op. De meeste meldingen waren van een allergisch en/of irritatief contacteczeem. Allergieën voor conserveermiddelen, handschoenen (rubber) en metaalbewerkingsvloeistoffen zijn het meest gemeld. Het dragen van mondneusmaskers tegen het SARS-Cov-2 virus leidde regelmatig tot verergering van bestaande huidaandoeningen. Het aantal meldingen van werkgerelateerde neurologische aandoeningen bedroeg 85. Het carpaletunnelsyndroom blijft de meest gemelde neurologische aandoening.

In 2021 zijn twaalf meldingen van werkgerelateerde kanker binnengekomen. Het gaat hierbij om meldingen van huid-, long-, blaas- en nierkanker. Wat betreft de oorzaken gaat het om blootstellingen aan asbest, niet-ioniserende straling (UV, zonlicht), chroom, kwarts en oplosmiddelen.

Preventieve adviezen

Bij de meerderheid van de meldingen (85%) zijn preventieve adviezen gegeven aan de werkenden, waarvan de meeste adviezen behandeling of therapie (31%), organisatorische interventies (26%) of gedragsmatige interventies (24%) betroffen, gevolgd door persoonlijke beschermingsmiddelen (7%), nader medisch (5%) of werkplekonderzoek (5%) en technische interventies (3%)

In totaal hebben 750 bedrijfsartsen 4.520 beroepsziekten gemeld aan de Nationale Registratie. De meeste beroepsziekten werden vastgesteld tijdens de verzuimbegeleiding (81% van de meldingen) gevolgd door het arbeidsgezondheidskundig spreekuur (13%) en preventief medisch onderzoek (5%). Werkenden met een vastgestelde beroepsziekte kregen vooral preventieve adviezen op het gebied van behandeling of therapie, organisatie of gedrag. Bij een beperkt deel van de meldingen is werkplekonderzoek uitgevoerd.

 Beroepsziekten in Cijfers 2022 is opgesteld in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.Het rapport geeft een overzicht van het aantal geregistreerde beroepsziekten, de aard ervan en de verdeling binnen sectoren en beroepen in Nederland. Daarnaast beschrijft het wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen met betrekking tot beroepsziekten. Beroepsziekten in Cijfers 2022, zie: www.beroepsziekten.nl.: https://www.beroepsziekten.nl/sites/default/files/documents/Beroepsziekten-in-cijfers-2022.pdf.