Brandweeracademie: Beperkte rol zelfdovende sigaretten bij brand door roken

Zelfdovende sigaretten spelen een beperkte rol bij het terugdringen van het aantal doden bij brand door roken. Hiervoor zijn meerdere maatregelen nodig en deze moeten zich richten op zowel de sigaret als het voorwerp dat ontbrandt. Dit blijkt uit het literatuuronderzoek dat de Brandweeracademie heeft uitgevoerd.

Bij brand door roken zijn er relatief meer dodelijke slachtoffers dan bij andere brandoorzaken, zo blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van de Brandweeracademie naar fatale woningbranden. Volgens het CBS wordt ‘’en op de 20 binnenbranden veroorzaakt door roken. De vraag is of het aantal slachtoffers als gevolg van een brandende sigaret kan worden teruggedrongen. Hiervoor heeft de Brandweeracademie de invloed van zelfdovende sigaretten onderzocht.

Het doel van het onderzoek was om inzicht te krijgen in het (verminderd) vermogen van zelfdovende sigaretten om (met name) gestoffeerd meubilair te ontsteken en in de invloed van deze sigaretten op de brandveiligheid in de woonomgeving. Bij het ontstekend vermogen van zelfdovende sigaretten is gekeken naar het effect onder testomstandigheden én bij het ontstaan van brand in de woonomgeving. In het onderzoek is de beschikbare literatuur bestudeerd, bestaande uit wetenschappelijke artikelen en onderzoeksrapporten.

Meer factoren zijn van invloed

Uit het onderzoek komt naar voren dat zelfdovende sigaretten een beperkte rol spelen bij de reductie van het aantal doden bij brand door roken. Er zijn meerdere factoren die van invloed zijn, zoals:

  • sociaal-economische factoren
  • de ontstekingsbron (de sigaret) en het voorwerp dat ontbrandt (zoals meubilair) in de fase van ontsteking
  • de bijdrage van voorwerpen in de omgeving aan met name de rookontwikkeling in de fase na ontsteking
  • de omstandigheden van het slachtoffer tijdens de brand.

Om het aantal (doden bij) branden door roken te beperken zijn meerdere maatregelen nodig. De maatregelen zouden gericht moeten zijn op de combinatie van de ontstekingsbron (de sigaret) en het voorwerp dat ontbrandt (zoals meubilair).

NVWA

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) concludeert op basis van praktijkonderzoek dat de zelfdovende sigaretten die in de handel verkrijgbaar zijn in brandtesten conform de norm (NEN-EN 16156 en EN ISO 12863) in  het algemeen voldoende zelfdovend zijn. Daarnaast moet geconcludeerd worden dat de maatregel van zelfdovende sigaretten zich richt op een beperkt deel van de tabakswaren die brand in de woonomgeving kan veroorzaken. De maatregel is namelijk uitsluitend gericht op geprefabriceerde en legaal verhandelde sigaretten. Daarvan moet driekwart volgens de Norm in een brandtest daadwerkelijk zelfdovend zijn, een kwart mag falen. Vanwege het toepassingsgebied van de Norm en het toegestane faalpercentage is twee tot maximaal drie op de vijf gerookte sigaretten in testomstandigheden zelfdovend