Atradius: Risico op wanbetaling en faillissementen auto-industrie neemt toe

  R
De wereldwijde verkoop van auto’s zal dit jaar waarschijnlijk met 5% dalen. De sector heeft mondiaal te lijden onder veranderende marktomstandigheden waardoor de betalingsrisico’s oplopen. Zo zijn de betalingsrisico’s in de Duitse auto-industrie sinds de financiële crisis nog niet zo hoog geweest. Het risico op wanbetaling door klanten is hier in 2019 meer dan verdubbeld ten opzichte van twee jaar geleden. Bovendien zal het aantal faillissementen en wanbetalingen ook in de komende jaren blijven stijgen. Ook China, net als Duitsland een van de grootste autoproducerende landen, heeft te maken met een verslechterd kredietrisico. Dat concludeert Atradius in de Market Monitor voor de auto-industrie, waarin zij de prestaties en vooruitzichten van deze sector wereldwijd in kaart brengt.

  In Duitsland lijkt het erop dat de vette jaren, gekenmerkt door weinig faillissementen en betalingsachterstanden, voorbij zijn. In 2018 nam de autoproductie met 9,3% af en ook in 2019 zet deze daling zich volgens Atradius door. De Duitse auto-industrie wordt extra zwaar getroffen door een aantal grote uitdagingen, zoals de dalende verkopen in China, de dreiging van Amerikaanse importheffingen en de opkomst van e-mobiliteit en autodelen.

De grotere leveranciers lijken op het eerste gezicht goed in staat zich aan te passen aan de veranderende marktomstandigheden. Ondanks hun dalende omzet en rentabiliteit, zijn ze op de wereldmarkt nog altijd een speler van betekenis. Dankzij goede opbrengsten in het verleden beschikken deze bedrijven over voldoende financiële buffers om te investeren in onderzoek en ontwikkeling. Deze investeringen zijn nodig om de concurrentie voor te blijven op het gebied van nieuwe trends en technologieën, zoals elektromotoren, connected driving en zelfrijdende auto’s.

Het zijn vooral kleinere leveranciers die met hogere kredietrisico’s te maken kunnen krijgen. Sinds eind 2018 is sprake van een stijging van het aantal betalingsachterstanden en de verwachting is dat deze trend doorzet. Daarnaast verwacht Atradius dat het aantal faillissementen in de komende 12 maanden met 2% zal stijgen.

China voelt effect handelsruzie
Hoewel verwacht wordt dat de groei van de Chinese automarkt – met ruim 23 miljoen verkochte auto’s per jaar veruit de grootste automarkt per wereld – op lange termijn zal aanhouden, loopt de verkoop sterk terug en verslechteren de kredietrisico’s in een aantal segmenten. Atradius heeft haar vooruitzichten voor de sector om deze reden naar beneden bijgesteld.

Vooralsnog heeft het handelsconflict met de Verenigde Staten weinig directe gevolgen. In totaal waren de import en export van auto’s in 2018 goed voor respectievelijk 4,1 en 4,6% van de omzet.   Indirect zijn de gevolgen van het handelsconflict echter wel degelijk voelbaar, als gevolg van een lagere economische groei en toenemende onzekerheid onder bedrijven en consumenten. Zo zijn de binnenlandse verlopen na jaren van sterke groei in 2018 met 2,8% gedaald in vergelijking met het voorgaande jaar. In de eerste helft van 2019 was zelfs sprake van een daling van 12,4%. Deze neerwaartse trend zal waarschijnlijk in de tweede helft van 2019 en begin 2020 doorzetten.

De voornaamste reden voor deze krimp is het wegvallen van subsidies op elektrische auto’s. In tegenstelling tot het verbrandingsmotorensegment blijft de markt voor elektrische auto’s – goed voor een marktaandeel van 5% – wel groeien, maar in een lager tempo: van 62% in 2018 tot 50% in de eerste helft van 2019. 
 
VS profiteren vooralsnog van verbetering handelsrelaties met Mexico In de VS blijven de vooruitzichten voor de auto-industrie vooralsnog redelijk. De recente afschaffing van importheffingen op staal en aluminium uit Mexico en Canada helpt de sector, vooral omdat een groot deel van de auto’s en onderdelen voor de Amerikaanse markt ten zuiden van de grens wordt geproduceerd.

Toch heeft Atradius haar prognose bijgesteld als gevolg van de aanhoudende dreiging van nieuwe importheffingen – nu op voertuigen en auto-onderdelen uit de EU en/of Japan – en een dalende vraag. Zo drukken de stijgende prijzen voor nieuwe voertuigen de vraag op de consumentenmarkt. Bovendien kunnen toekomstige heffingen een grote weerslag hebben op de industrie, wat een toename van de faillissementen tot gevolg kan hebben. Een andere uitdaging is de versnelde transitie van de traditionele verbrandingsmotor naar alternatieve brandstoffen en elektrisch rijden in combinatie met de opkomst van zelfrijdende auto’s.

Toeleveranciers dupe transitie
”Vooral toeleveranciers, ook in Nederland, hebben moeite om de veranderingen in de industrie bij te benen”, zegt Edwin Kuhlman, hoofd Acceptatie Atradius Nederland. “Zij zien zich onder meer door de steeds kortere innovatiecycli gesteld voor problemen, omdat er doorgaans een aantal jaar zitten tussen het plaatsen van een bestelling en de levering. In de tussentijd dragen zij de vaak hoge voorfinancieringslast. Tegelijkertijd moeten met name kleine en middelgrote spelers aanvullende specificaties van de fabrikant, zoals flexibiliteit bij de productie van serie-onderdelen, accepteren om schommelingen in de verkoopcijfers van modellen op te vangen. Als een fabrikant uiteindelijk minder afneemt dan oorspronkelijk gepland, zorgt de kleinere vergoeding voor toenemende druk op de al krimpende marges bij de toeleveranciers.”