In de periode 2008-2010 zijn er ruim 650.000 zzp’ers gestart. Na één jaar was 69% van deze startende zzp’ers nog altijd actief als zzp’er. Na twee jaar was dit 57% en na vijf jaar was dit verder afgenomen tot 42%. Een klein deel van de starters, 4%, ging personeel in dienst nemen. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over loopbanen van startende zelfstandigen.
Bijna 55% van de startende zzp’ers uit de startjaren 2008-2010 was na vijf jaar niet meer actief als zelfstandige. De meerderheid van deze groep, bijna drie op de tien oorspronkelijke starters, was (weer) werknemer geworden. Ruim 10% van de starters was na vijf jaar niet meer actief als zelfstandige, maar met pensioen. Zo’n 6% was vijf jaar na afloop van de zelfstandigenbaan aangewezen op een uitkering, 5% zat in een situatie zonder eigen inkomen, nog eens 3% was overleden of geëmigreerd en 1% volgde (weer) onderwijs.
Tot de startende zzp’ers worden zowel personen gerekend voor wie het zzp-jaarinkomen de belangrijkste inkomensbron is als personen voor wie het een neveninkomen is. De cijfers over loopbanen van zzp’ers zijn ontleend aan aangiftegegevens van de Belastingdienst. Omdat zelfstandigen uitstel mogen aanvragen voor de aangifte en betaling van de belastingaanslag, komen deze cijfers met vertraging beschikbaar. Het meest recente jaar waarvoor definitieve cijfers beschikbaar zijn, is 2015. Dit betekent dat de starters in de periode 2008-2010 minimaal vijf jaar gevolgd kunnen worden.
Tussen 25 en 55 jaar het vaakst na vijf jaar nog altijd zzp’er
Mannen zijn vaker dan vrouwen voor langere tijd zzp’er. Na vijf jaar was 46% van de mannelijke starters en 38% van de vrouwen nog zzp’er. Vrouwen verruilen de zelfstandigenbaan vaker voor werk in loondienst dan mannen. Bijna een derde van de vrouwelijke starters was na vijf jaar werknemer, tegenover ruim een kwart van de mannelijke starters.
De leeftijdsgroep die het vaakst actief blijft als zzp’er is die van de starters tussen de 25 en 55 jaar. Ruim 4% was na vijf jaar nog steeds zzp’er. Bij de oudere leeftijdsgroepen neemt het aandeel dat zzp’er blijft met de leeftijd af. Van de startende 55- tot 65-jarigen is 35% na vijf jaar nog actief als zzp’er. Bij 65-plussers is dat een kwart. Bij jongeren (15 tot 25 jaar) lag dit percentage hoger, op 36%.
Vooral starters in de landbouw en bouw continueren loopbaan
Het aandeel startende zzp’ers die minimaal vijf jaar zzp’er blijven verschilt sterk per bedrijfstak. Zo was bij starters in de landbouw na vijf jaar 70% nog altijd zzp’er. Startende zzp’ers in de bouw blijven eveneens relatief lang werkzaam als zzp’er. Van hen was na vijf jaar 65% nog altijd zzp’er. Sectoren waar zzp’ers naar verhouding minder lang actief blijven, zijn het openbaar bestuur en de gezondheidszorg. Denk hierbij aan zzp’ers in de rol van bijvoorbeeld adviseur bij de overheid of zzp-verpleegkundigen. Ruim een kwart van de startende zzp’ers bij de overheid was na vijf jaar nog actief, in de zorg was dat 33%.
De afgelopen jaren startten er jaarlijks ruim 200.000 personen als zelfstandige. De overgrote meerderheid van startende zelfstandigen bestaat uit zzp’ers. Tussen de 8 en 10% start als zelfstandige met personeel of meewerkend gezinslid. Het aantal startende zelfstandigen liep na het begin van de economische crisis in 2008 wat terug, maar nam sinds 2013 weer toe.
