Vertrouwen producenten industrie neemt verder toe

Het producentenvertrouwen steeg van 4,7 in december naar 6,0 in januari, meldt CBS. Ondernemers in de industrie zijn vooral positiever over hun orderportefeuille. Het producentenvertrouwen bereikt de hoogste stand vanaf maart 2008. Sinds oktober 2014 hebben positief gestemde ondernemers de overhand. Het vertrouwen van de industriële producenten ligt ruim boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar (0,6). Het vertrouwen van de ondernemers bereikte in januari 2008 de hoogste waarde (9,4) en ruim een jaar later de laagste waarde (-23,5).

Producenten in de industrie waren in januari vooral positiever over hun orderportefeuille. Ook het oordeel over de voorraden gereed product en de verwachte productie in de komende drie maanden verbeterde. Alle drie deelindicatoren van het producentenvertrouwen zijn in januari positief. Zo zijn er meer ondernemers die verwachten dat hun productie de komende drie maanden zal toenemen dan ondernemers die een afname van de productie voorzien. Verder heeft het aantal ondernemers dat de orderpositie groot vindt de overhand op het aantal ondernemers dat de orderportefeuille klein acht, gelet op de tijd van het jaar. Het aantal ondernemers dat hun voorraad eindproduct als te klein beschouwt, is groter dan het aantal dat de voorraden te groot vindt.

Producenten hout- en bouwmaterialenindustrie meest positief

In alle industriebranches is het vertrouwen positief. Producenten in de hout- en bouwmaterialen industrie zijn het meest positief: het saldo tussen het percentage positieve en negatieve antwoorden bedraagt met 15,4 het hoogst. Op de tweede plaats volgen ondernemers in de aardolie- en chemische industrie (10,7). Ook de bedrijfstakken textiel kleding, leer (8,6), elektrotechniek en machines (8,4), transportmiddelen (8,3), basismetaal/metaalproducten (6,7) en papier- en grafische industrie (6,5) scoren een bovengemiddelde groei. In de sector voeding- en genotmiddelen blijft die groei daarbij achter (1,7)

De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in november 2,9% hoger dan in november 2015. De stijging is een stuk groter dan in oktober. Al veertien maanden produceert de industrie meer dan in dezelfde periode een jaar eerder. Duitsland is een belangrijke afzetmarkt voor de Nederlandse industrie. De industriële ondernemers in Duitsland waren in januari wat minder positief dan in december. Dat is toe te schrijven aan minder optimistische verwachtingen voor de productie. De gemiddelde dagproductie van de Duitse industrie was in november 2,7% hoger dan in november 2015.  Verder is de bezettingsgraad van de machines en installaties in de industrie is bij aanvang van het eerste kwartaal 2017 uitgekomen op 81,3%. Dat is iets lager dan een kwartaal eerder. De bezettingsgraad schommelt de laatste twee jaar rond 81 à 82%. De bezettingsgraad van de Duitse industrie steeg wel iets en kwam uit op 86%.

Industrie verwacht meer te investeren in 2017

Ondernemers in de industrie verwachten in 2017 zo’n 13% meer te investeren in bijvoorbeeld gebouwen en machines die hetzelfde jaar nog in gebruik worden genomen. De chemische industrie voorziet de grootste toename voor komend jaar ten opzichte van 2016, in de papierindustrie zijn de vooruitzichten minder positief. De industrie verwacht bovendien aan het einde van dit jaar 4% meer geld te hebben geïnvesteerd in materiële vaste activa die dit jaar in +gebruik genomen is dan in 2015. Toen investeerden de bedrijven in de industrie samen ruim 8 miljard euro.

Producenten in de chemiesector verwachten volgend jaar 65% meer te besteden aan activa voor direct gebruik. Deze stijging volgt wel op een verwachte daling van de investeringen van 25% in 2016. Bij de papierindustrie is het beeld juist andersom: na een verwachte toename van 85% in 2016, wordt voor volgend jaar een daling van 29% voorzien. Dat is de sterkste daling in de gehele industrie. In het algemeen is te zien dat de verwachte investeringen toenemen als ze het voorgaande jaar zijn afgenomen en omgekeerd. De verwachte toename is voor 2017 echter vrijwel altijd groter dan de verwachte afname voor 2016.

Bestemmingen

In de industrie gaat 43% van de investeringen in 2016 naar de vervanging van bestaande vaste activa. Daarnaast gaat 33 naar uitbreidingen. In verhoging van de efficiency of andere zaken wordt minder vaak geïnvesteerd. Voor 2017 wijkt dit beeld niet veel af. De grootste verschillen liggen ook hier bij de papierindustrie en de chemische industrie. De papierindustrie verwacht dat de meeste investeringen in 2016 naar uitbreiding gaan (50%) en in 2017 verwacht deze industrie veel te vervangen (47%). De chemische industrie investeert in 2016 zo’n 60% in vervanging. In 2017 gaan uitbreiding en efficiency belangrijker worden.

In november meldde CBS al dat de stemming van de ondernemers in de gehele economie overwegend positief is. Ook in de industrie is dat optimisme dus te zien. Toch is er een kanttekening bij de goede voornemens te plaatsen: het saldo positief gestemde producenten ten opzichte van de negatief gestemde producenten voor 2017 lag met 7,3% lager dan voor 2016 (12%).Dat de verwachting is dat de investeringen toch toenemen, is te verklaren doordat de chemische industrie van plan is in 2017 behoorlijk te investeren in een aantal grootschalige projecten. De chemische industrie is een relatief klein deel van de totale industrie in aantallen bedrijven, maar heeft tegelijkertijd relatief veel geld tot haar beschikking door de aanwezigheid van een aantal grote multinationals