De bouw is 2017 positief van start gegaan. De omzet steeg in het eerste kwartaal met 5,5 % ten opzichte van een jaar eerder. In de B&U steeg de omzet het meest en bedrijven in de GWW wisten voor het eerst in vier kwartalen weer groei te realiseren. Bouwondernemers zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Ze zijn van mening dat hun orderportefeuille goed gevuld is en geven positieve signalen af over de werkgelegenheid in hun branche. Het ondernemersvertrouwen was niet eerder zo hoog. In het eerste kwartaal is voor bijna 16 duizend woningen een bouwvergunning afgegeven, ruim 43 procent meer dan dezelfde periode vorig jaar. Ook het aantal gereedmeldingen van nieuwbouwwoningen nam toe. Dat zijn enkele gegevens die vermeld staan in de Kwartaalmonitor Bouw van het CBS.
De omzetgroei was Q1 2017 iets kleiner dan in de laatste twee kwartalen van 2016. Bedrijven met minder dan 10 werkzame personen behaalden in het eerste kwartaal de sterkste omzetstijging. Zij zagen hun omzet gemiddeld met bijna 8% stijgen. Middelgrote bedrijven met 10 tot 100 werkzame personen behaalden 6,1% meer omzet in het eerste kwartaal. Hierbij deden vooral middelgrote bedrijven in de grond-, weg- en waterbouw het goed. Grote bouwbedrijven met meer dan 100 werkzame personen behaalden met een omzetstijging van 3,5% een iets lagere groei. Hier zijn het vooral de bedrijven in de burgerlijke en utiliteitsbouw die de groei veroorzaakten.
In het eerste kwartaal van 2017 lag de toegevoegde waarde van de bouw 5,7% hoger dan in het eerste kwartaal van 2016. De bouw groeide hiermee voor het tiende kwartaal op rij vergeleken met een jaar eerder. Sinds het dieptepunt in het eerste kwartaal van 2013 werd bereikt, is de toegevoegde waarde van de bouw in totaal met 30% toegenomen. Het niveau van voor de crisis is echter nog steeds niet bereikt, terwijl het niveau van de totale economie ligt sinds begin 2015 boven dat van voor de crisis. De bouwproductie, gecorrigeerd voor werkdagen, kwam in het eerste kwartaal 6,9% hoger uit dan in dezelfde periode een jaar eerder. De productiegroei ligt hiermee al 2,5 jaar hoger dan het Europees gemiddelde, dat dit kwartaal uitkwam op 2,1%.
Meer faillissementen maar ook meer werkgelegenheid
Na vier kwartalen op rij waarin het aantal faillissementen in de bouw afnam, nam dit aantal in het eerste kwartaal van 2017 licht toe. Het aantal faillissementen kwam in het eerste kwartaal uit op 143. In de b&u-bouw steeg dit aantal van 41 in Q4 2016 naar 49 in Q1 2017 en in de gespecialiseerde bouw van 57 naar 77 (vooral afwerkingsbedrijven) en in de grond-, weg- en waterbouw van 10 naar 11.
Er zijn 3. 220 nieuwe bouwbedrijven gestart, een toename van 3,7% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Daarnaast sloten tijdens het afgelopen kwartaal bijna 2 200 bouwbedrijven definitief hun deuren. Daarmee is het aantal opheffingen in vergelijking met het eerste kwartaal van 2016 met bijna 3,5% afgenomen. Bijna alle oprichtingen (95%) in de bouw zijn bedrijven met slechts één werkzame persoon. Bij de opheffingen ligt dit percentage iets lager: 92% was een eenpitter. In totaal telde] de bouwnijverheid aan het eind van het eerste kwartaal 157.910 bedrijven, een toename met 3,5% sinds een jaar geleden. Het totaalaantal banen in de bouw kwam in het eerste kwartaal, gecorrigeerd voor seizoeneffecten, uit op 511.000, 3.000 meer dan in het vierde kwartaal van 2016. Er ontstonden 10.000 vacatures in het eerste kwartaal, 2.000 meer dan in Q 2016. Net als in het voorgaande kwartaal werden er 8.000 vacatures vervuld.
Het positieve sentiment in de bouwsector is opnieuw verbeterd. Het ondernemersvertrouwen in de bouwsector komt aan het begin van het tweede kwartaal uit op 35. Dat is de hoogste stand sinds het begin van de meting eind 2008 en het hoogste van alle sectoren. In 2013 was de bouw nog de meest somber gestemde sector. Bouwbedrijven zagen hun productie toenemen en de ondernemers zijn van mening dat hun orderportefeuille goed gevuld is. Voor het tweede kwartaalgeven de ondernemers positieve signalen af over de werkgelegenheid in hun branche. Ook het aantal ondernemers dat in het tweede kwartaal van 2017 een verbetering van het economisch klimaat verwacht neemt verder toe. Per saldo verwacht 36% een verbetering en 42% van de omzet. Met een saldo van 32 zijn de verwachtingen ten aanzien van de personeelssterkte verder verbeterd.
Ontwikkelingen per deelbranche in eerste kwartaal 2017
Bouw van woningen en bedrijfsgebouwen: Er werden v oor het derde kwartaal op rij voor meer nieuwbouwwoningen een vergunning verleend 15.751, ruim 43% meer dan in dezelfde periode in 2016. De totale bouwsom van de bouw en verbouw van bedrijfsgebouwen was met bijna 1,4 miljard euro 27 % hoger dan een jaar eerder, de vierde kwartaalstijging op rij. Voornamelijk de bouwsom voor de nieuwbouw van bedrijfsgebouwen steeg met 46% fors. De bouwsom van verbouw daalde met bijna 4%. De investeringen in woningen zijn met 17,1% gestegen ten opzichte van het eerste kwartaal van 2016 maar minder sterk dan in het vierde kwartaal (18,9%). Ook de investeringen in bedrijfsgebouwen namen dit kwartaal toe. Het volume steeg met 4,1% ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Ook bij de bedrijfsgebouwen nemen de investeringen iets minder sterk toe dan in het vierde kwartaal (4,6 %. De kosten voor het bouwen van nieuwe woningen zijn in het eerste kwartaal met 1,8 procent toegenomen vergeleken met een jaar eerder. Al drie jaar lang stijgen de kosten ten opzichte van een jaar eerder onafgebroken. De toename is dit kwartaal veroorzaakt door een stijging in de kosten van loon (+2,0%) en een kostenstijging van materiaal (+1,6%).
Burgerlijke en utiliteitsbouw (B&U): De omzet liep op met 9,5 %, minder dan de 12,5% in vorig kwartaal. Grote bedrijven met meer dan 100 werkzame personen deden het met een omzetgroei van 14,5% wel beter dan vorig kwartaal (+ 9,5%). Met een groei van 11,3% zagen kleine bedrijven gemiddeld een iets kleinere omzetstijging dan vorig kwartaal. Ook bedrijven met 10 tot 100 werkzame personen deden het in het eerste kwartaal slechter dan een kwartaal eerder: + 3,6%.
Gespecialiseerde bouwbedrijven: De omzetstijging beliep 2,9% tegen + 8% een kwartaal eerder. Ook bij de meeste deelbranches lag de omzetgroei lager dan in het vierde kwartaal van 2016. Alleen bij overige gespecialiseerde bouwbedrijven, zoals dakdekkers-, hei en metselbedrijven steeg de omzet in het eerste kwartaal meer dan in het kwartaal ervoor. Deze bedrijven behaalden met een omzetstijging van 10,8% de hoogste omzetgroei in de bouw. Installatiebedrijven slaagden er dit kwartaal niet in een omzetstijging te behalen. Hun omzet daalde met 0,6%t. Vooral grotere installatiebedrijven met 10 werknemers en meer zagen hun omzet dalen. Ook de grotere sloop- en grondverzetbedrijven zagen in het eerste kwartaal hun omzet dalen.
Grond-, weg- en waterbouw: De omzet steeg met 4,1%, waarbij middelgrote bedrijven met 10 tot 100 werkzame personen gemiddeld meer omzetgroei behaalden dan anderen: 11,4. Bij de deelbranches is het beeld wisselend. Kabel- en buizenleggers zagen hun omzet met 2,6% dalen, na een omzetgroei over heel 2016 van 12%. (Spoor)wegen- en tunnelbouwers behaalden een omzetstijging van 6,0%, hetzelfde resultaat als in het eerste kwartaal van 2016.Het prijsindexcijfer steeg met 5,5 procent gestegen ten opzichte van een jaar eerder en met 2,2% in vergelijking met vorig kwartaal. Ook de kosten stegen in alle deelgebieden. De investeringen namen 1,0% af.
