Nederlandse ondernemers verwachten voor 2018 een verdere groei van de omzet, de werkgelegenheid en de investeringen. Ten aanzien van de omzet zijn de verwachtingen het meest positief. Het ondernemersvertrouwen staat in het vierde kwartaal op 13,4. Dat melden CBS, de Kamer van Koophandel, EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW. De meting heeft plaatsgevonden in oktober. Ondernemend Nederland verwacht voor 2018 meer omzet, hogere investeringen en uitbreiding van de werkgelegenheid. Ruim 37% van de ondernemers voorziet een toename van de omzet. Daarentegen verwacht 7% een afname. Per saldo verwacht dus ruim 30% van de Nederlandse ondernemers volgend jaar meer omzet te behalen dan in 2017. Ook de verwachtingen voor de buitenlandse omzet zijn gunstig. Per saldo verwacht bijna 15% van de ondernemers hier een toename in 2018.
Ook over de ontwikkeling van de personeelssterkte zijn ondernemers positief. Per saldo verwacht bijna 18% het personeelsbestand in 2018 te vergroten. Dit saldo ligt hoger dan eind vorig jaar, toen per saldo 11% van de ondernemers positief antwoordde over de personeelsontwikkeling in 2017. Volgens per saldo 10% van de ondernemers zal er in 2018 meer geïnvesteerd worden dan in 2017. In de sector verhuur van en handel in onroerend goed zijn hierover de meeste ondernemers positief. Ook in de bouw en de detailhandel is het aantal ondernemers dat een toename van de investeringen verwacht per saldo groter dan het gemiddelde van het totale bedrijfsleven.
Verschillen per branche
In alle tien onderzochte bedrijfstakken verwachten ondernemers per saldo een groei, zowel qua personeelssterkte als wat de investeringen betreft. De gemiddelde verwachte groei aan personeel is per saldo 17,5%. Wat de groei van het personeelsbestand betreft wordt in de informatica en communicatie per saldo de grootste groei verwacht (26,4%), op de voet gevolgd door de bouwnijverheid (26,3%), de zakelijke dienstverlening (22,3%). Ook de groothandel (20,8%) en horeca (19%) scoren bovengemiddeld. Lager dan gemiddeld zijn de verwachtingen in de overige bedrijfstakken: detailhandel (14,7%), industrie (13%), vervoer en opslag (7,8%), verhuur en handel van onroerend goed (7,4%) en autohandel en -reparatie (6,4%).
Per saldo verwacht 10% van alle ondernemers een groei qua investeringen. In vijf bedrijfstakken zijn de verwachtingen hoger dan gemiddeld. De sector verhuur en handel van onroerend goed scoort op dit valk het hoogst: 29,1%, gevolgd door de bouwnijverheid (19,5%), detailhandel (13,1%), horeca (10,8%) en industrie (10,6%). Lager dan het 10%-gemiddelde zijn de investeringsverwachtingen in de sectoren groothandel (8,4%), vervoer en opslag (8,2%), autohandel en -reparatie (5,4%), informatie en communicatie (4,9%) en zakelijke dienstverlening (4,2%).
Verwachtingen middenbedrijf positiever
De ondernemers in het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) antwoorden vaker dan andere ondernemers positief over de verwachtingen voor 2018. Per saldo verwacht bijna 36% van hen een toename van omzet in 2018, tegen 25% bij het kleinbedrijf en 32% bij het grootbedrijf. Ook over de export en de personeelssterkte zijn ondernemers in het middenbedrijf positiever dan in het klein- en het grootbedrijf. Op het gebied van investeringen voorzien ondernemers in het grootbedrijf juist iets vaker groei in 2018.
Positieve stemming ondernemers houdt aan
Het vertrouwen van de ondernemers in het niet-financiële bedrijfsleven is sinds het begin van 2014 onafgebroken positief. Na verbeteringen in de voorgaande vier kwartalen is het vertrouwen aan het begin van het vierde kwartaal van 2017 met 13,4 iets lager dan aan begin van het derde kwartaal. Vergeleken met de afgelopen jaren staat het ondernemersvertrouwen echter nog steeds op een hoog niveau.
In de bouwsector nam het vertrouwen af van 33,5 naar 23,6. Maar nog steeds is het sentiment in deze sector het meest positief in vergelijking met andere branches. Ook in de groothandel nam het vertrouwen af met ongeveer 10 punten naar een stand van 19,9. De delfstoffenwinning is de enige sector waar het ondernemersvertrouwen negatief is.
