Ondanks uitblijven natuurlijke aanwas is bevolking in 2022 bijna twee keer zo snel gegroeid als een jaar eerder

In 2022 zijn 168.000 kinderen geboren, ruim 11.000 minder dan in 2021. Het huidige vruchtbaarheidscijfer past in de dalende trend (sinds 2010), en komt naar verwachting uit op gemiddeld 1,49 kinderen per vrouw. Dat is vergelijkbaar met de geboortecijfers van begin jaren tachtig, toen het vruchtbaarheidscijfer een dieptepunt bereikte. Ook in andere Europese landen werden, na een opleving in 2021, weer minder kinderen geboren in 2022. Tegelijk was de sterfte nog relatief hoog; in een groot gedeelte van 2022 was er sprake van oversterfte. Het aantal overledenen wordt geraamd op 169.000, vergelijkbaar met het aantal geboorten. De bevolking is daardoor naar verwachting niet door natuurlijke aanwas gegroeid, zo blijkt uit recente cijfers van CBS..

Desondanks is de Nederlandse bevolking in 2022 naar verwachting met bijna 227.000 inwoners gegroeid, tot ruim 17,8 miljoen. Deze toename is bijna een verdubbeling ten opzichte van 2021, toen kwamen er 115.000 inwoners bij. Vooral het aantal immigranten was hoger dan een jaar eerder. Ruim een kwart van hen is afkomstig uit Oekraïne. Er werden minder kinderen geboren dan in 2021.  De bevolkingsgroei in 2022 komt volledig voor rekening van buitenlandse migratie. De natuurlijke aanwas (geboorte min sterfte) draagt naar verwachting niet of nauwelijks bij: geboorte en sterfte houden elkaar vrijwel in evenwicht. De definitieve cijfers  kunnen nog veranderen door ontwikkelingen in de laatste weken van het jaar.

 Bevolking groeit door buitenlandse migratie

In 2022 vestigden zich 402.000 immigranten in Nederland, 150.000 meer dan een jaar eerder. Dit is met name het gevolg van de situatie in Oekraïne. Vooral in de eerste maanden na de inval van Rusland (24 februari 2022) kwamen relatief veel mensen vanuit Oekraïne naar Nederland. Een deel van hen is inmiddels weer vertrokken, merendeels terug naar Oekraïne. Op 1 december stonden er 89.000 ingeschreven bij een Nederlandse gemeente.
Ook het aantal emigranten nam toe, maar minder sterk. Per saldo kwamen er door buitenlandse migratie naar verwachting 228.000 inwoners bij. Ook zonder migratie van en naar Oekraïne komt het migratiesaldo hoger uit dan in 2021.

Naast Oekraïne vooral meer migranten uit Azië

De meeste migranten die vanuit Oekraïne kwamen zijn daar of in de voormalige Sovjet-Unie geboren. Deze groep is dan ook het sterkst toegenomen. Ook het aantal migranten uit Azië nam sterk toe. In deze groep was de immigratie beduidend hoger dan het voorgaande jaar, terwijl de emigratie nog achterbleef. In de top 5 van grootste groepen staan migranten geboren in Syrië (per saldo 15,200 tot en met november), Turkije (11,400) en India (10,400). Migranten geboren in Polen staan op de vijfde plaats. In 2021 namen zij nog de tweede plaats in achter Syrische migranten.


Van in Nederland geboren mensen vertrokken er in 2022 per saldo meer naar het buitenland dan er terugkeerden: tot en met november waren dit er 15,200, bijna 9.000 meer dan in dezelfde periode een jaar eerder. In 2020, het eerste jaar na het uitbreken van de coronapandemie, was het migratiesaldo tijdelijk positief.

In 2022 bevolkingsgroei in vrijwel alle gemeenten

In 2022 groeide het aantal inwoners in vrijwel alle Nederlandse gemeenten. Dit kwam hoofdzakelijk door de toegenomen immigratie, onder andere van Oekraïners. Dat blijkt uit cijfers van het CBS over de bevolkingsontwikkeling tot 1 december 2022.Op Vlieland en Schiermonnikoog, in de Noordoostpolder en in Waddinxveen, Diemen, Maassluis en Woudenberg groeide de bevolking in 2022 relatief het sterkst, met meer dan 30 per duizend inwoners. In slechts 9 van de 344 gemeenten daalde het aantal inwoners. Dat waren er aanzienlijk minder dan in voorgaande jaren. In 2020 was er nog bevolkingskrimp in 61 gemeenten, voornamelijk aan de randen van Nederland.

In alle gemeenten meer immigranten dan emigranten

Alle gemeenten kregen er in 2022 per saldo (immigratie minus emigratie) inwoners bij door buitenlandse migratie. Nieuw ten opzichte van 2021 was de instroom van vluchtelingen uit Oekraïne. Mensen die sinds het begin van de Russische invasie op 24 februari vanuit Oekraïne naar Nederland kwamen, vestigden zich in nagenoeg alle gemeenten. In ongeveer de helft van de gemeenten woonden op 1 december meer dan 5 Oekraïense immigranten per duizend inwoners. Renswoude (Utrecht), Gennep (Limburg) en Pekela (Groningen) ontvingen relatief de meeste Oekraïners: meer dan 20 per duizend inwoners.

Steeds meer gemeenten met sterfteoverschot

Zonder buitenlandse migratie zouden aanzienlijk meer gemeenten te maken hebben met bevolkingskrimp. Door de vergrijzing neemt het aantal gemeenten waar meer mensen overlijden dan er baby’s worden geboren toe. In 2022 gold dat voor 62% van de gemeenten, in 2021 nog voor 53%. Twintig jaar geleden (in 2002) overtrof de sterfte het aantal geboorten nog slechts in 13% van de gemeenten.

Destijds was er voornamelijk sprake van een sterfteoverschot in gemeenten aan de randen van Nederland (vooral in Limburg) en in enkele vergrijsde gemeenten in het Gooi en aan de Noordzeekust. Inmiddels is er een sterfteoverschot in vrijwel alle gemeenten in Limburg en in de drie noordelijke provincies, langs de Noordzeekust en in grote delen van Zeeland, Overijssel en Gelderland. Gemeenten waar meer baby’s worden geboren dan er mensen overlijden liggen voornamelijk in de Randstad (inclusief de grote steden), in Flevoland en in en rond Zwolle.

Flevoland groeit het sterkst

Net als een jaar eerder was Flevoland in 2022 de provincie met de sterkste bevolkingsgroei, gevolgd door Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. Flevoland groeide door natuurlijke aanwas (geboorte minus sterfte), binnenlandse verhuizingen én buitenlandse migratie. In Noord- en Zuid-Holland nam het aantal inwoners toe als gevolg van natuurlijke aanwas en buitenlandse migratie, maar deze provincies hadden een negatief saldo van binnenlandse verhuizingen. In de afgelopen jaren is het aantal mensen dat vanuit de Randstad naar regio’s daarbuiten verhuist toegenomen.

In Flevoland kwamen er ruim 22 mensen per duizend inwoners bij, in Noord-Holland 16 per duizend en in Zuid-Holland en Utrecht 13 per duizend. In Drenthe, Friesland en Limburg bleef de bevolkingsgroei met 9 per duizend het meest beperkt, maar ook daar groeide de bevolking harder dan in 2021.

Grote steden groeiden relatief sterk

De bevolkingsgroei was in 2022 relatief sterk in de grote gemeenten, net als in 2021. Van de tien grootste gemeenten groeiden er acht sterker dan het landelijk gemiddelde van 13 per duizend inwoners. Alleen in Rotterdam en Breda was de bevolkingsgroei wat lager. Van de tien grootste gemeenten nam het aantal inwoners het sterkst toe in Eindhoven, met 22 per duizend, gevolgd door Almere (21 per duizend) en Amsterdam (20 per duizend). Eindhoven en Amsterdam groeiden hoofdzakelijk door buitenlandse migratie, Almere ook door binnenlandse verhuizingen en geboorten.