Omzet bouw in 2022 bijna 10 procent hoger dan in 2021

De omzet van de bouw steeg met 10,1% in het vierde kwartaal van 2022. Voor heel 2022 lag de omzet in de bouw 9,8% hoger dan een jaar eerder. In de hout- en bouwmaterialenindustrie steeg de omzet binnenland met 15,3%, in deze branche lagen de afzetprijzen 14,2% hoger. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de bouwsector.

In de burgerlijke en utiliteitsbouw steeg de omzet in 2022 met 8,5%, iets minder dan een jaar eerder. Gespecialiseerde bouwbedrijven deden het met een groei van 12,3% beter dan een jaar eerder (bijna 10%). De grond-, water- en wegenbouw behaalde een omzetgroei van 5,8% in 2022; in 2021 bleef de omzet gelijk.

Grote gespecialiseerde bouwbedrijven met honderd of meer werkzame personen behaalden de hoogste groei in de bouw: een omzettoename van 16,5%. Bij grote bouwbedrijven waren de verschillen het grootst. Zo behaalden grote bedrijven in de grond-, weg- en waterbouw een omzetgroei van nog geen 5%. De laagste omzetgroei hadden middelgrote bedrijven in de burgerlijke en utiliteitsbouw met tien tot honderd werkzame personen (3,3%). Kleine bouwbedrijven deden het in alle branches goed. Zij behaalden gemiddeld een omzetstijging van 12,0%.

Meer faillissementen

In het vierde kwartaal zijn 92 faillissementen uitgesproken in de bouw. Voor heel 2022 waren dat 330 faillissementen, een stijging van 7,5% vergeleken met 2021. De stijging kwam volledig voor rekening van de gespecialiseerde bouw. In een jaar tijd steeg het aantal faillissementen in deze branche van 149 naar 193 faillissementen. 

In het vierde kwartaal van 2022 werd voor 14,800 te bouwen woningen een vergunning afgegeven. Dat is ruim 29% minder dan in het laatste kwartaal van 2021. Over heel 2022 werd voor ruim 63.000 nieuwbouwwoningen een vergunning afgegeven, ruim 16% minder dan het jaar ervoor.

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een indicator voor het aantal woningen dat in de nabije toekomst gebouwd wordt. De gemiddelde doorlooptijd vanaf de vergunningverlening is ongeveer twee jaar. Woningtransformaties, zoals het omzetten van kantoren in woningen, zitten niet in de cijfers over bouwvergunningen.

Bouwkosten woningen lager, voor bedrijfsgebouwen hoger

De vergunde bouwkosten voor alle woningen daalden ten opzichte van het vierde kwartaal van 2021 met bijna 18 procent naar bijna 3,3 miljard euro.  Bouwkosten voor de bouw van nieuwbouwwoningen daalden met bijna 20% ten opzichte van die van voorgaand jaar tot ruim 2,7 miljard euro. De bouwkosten voor de verbouw van woningen daalden met bijna 8% tot 531 miljoen euro.

De vergunde bouwkosten voor alle bedrijfsgebouwen waren bijna 2,1 miljard euro in het laatste kwartaal, ruim 11% hoger dan in hetzelfde kwartaal in voorgaande jaar. Nieuwbouw was goed voor ruim 1,6 miljard euro, ruim 33 procent meer dan een jaar eerder. De bouwsom voor de verbouw van bedrijfsgebouwen nam met ruim 31% af tot 445 miljoen euro.

Minder vergunde nieuwbouwwoningen in 2022

In 2022 werd voor ruim 63.000 nieuw te bouwen woningen een vergunning afgegeven. Dat waren er minder dan in de twee jaar ervoor. Het aantal vergunde koopwoningen daalde in 2022, het aantal vergunde huurwoningen steeg juist. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over de bouw.

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen lag 16% lager dan in 2021, toen met bijna 76.000 het hoogste aantal in jaren werd bereikt. In 2013 werd slechts voor 27.000 woningen een vergunning afgegeven, waarna het aantal gestaag toenam. In de periode 2017-2020 lag dit aantal gemiddeld rond de 68.000 per jaar. Dat was nog wel minder dan in de periode voor de kredietcrisis van 2008/2009. Tussen 2000 en 2008 werd jaarlijks nog voor gemiddeld 80.000 nieuw te bouwen woningen een vergunning verleend.

Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is een indicator voor het aantal woningen dat in  de nabije toekomst zal worden gebouwd. De gemiddelde doorlooptijd vanaf vergunningverlening is circa twee jaar. Vergunningen voor woningtransformaties (het omzetten van niet-woningen, zoals kantoren, in woningen) zijn niet in de cijfers over de vergunde nieuwbouwwoningen opgenomen. Eerder meldde het CBS al dat er in 2022 bijna 74.000 nieuwbouwwoningen aan de voorraad zijn toegevoegd. 

Meer huurwoningen, minder koopwoningen

Er werd voor bijna 34.000 koopwoningen een vergunning afgegeven, dat is een daling van 31% ten opzichte van 2021 en het laagste aantal sinds 2019. Het aantal vergunde woningen bestemd voor de verhuur nam juist toe, met 9% ten opzichte van 2021. Sinds 2019 werden niet zoveel huurwoningen vergund.

In de jaren 2019-2021 lag de verhouding van het aantal vergunde koop- en huurwoningen redelijk stabiel op ongeveer 35% huurwoningen en 65% koopwoningen. In 2022 lagen deze twee veel dichter bij elkaar, met 47% huurwoningen en 53% koopwoningen.

Meeste nieuwbouwwoningen vergund in Zuid-Holland

In Zuid-Holland werden in 2022 met ruim 17.000 de meeste nieuwbouwwoningen vergund. Daarvan is het merendeel, 59%, bestemd voor de verhuur. In Drenthe werden met ruim 1,300 nieuwe woningen de minste nieuwbouwwoningen vergund; 39% daarvan is bestemd voor de verhuur. In Zeeland was het aandeel huurwoningen het laagst, namelijk 20% van het totaal van 1,600 nieuwbouwwoningen. De provincie Groningen had juist relatief veel vergunningen voor nieuw te bouwen huurwoningen. Het aandeel huurwoningen betrof 58% van de bijna 2,400 vergunde nieuwbouwwoningen. Ook Utrecht, Zuid-Holland en Fryslân zaten boven het landelijk gemiddelde van 47% vergunde nieuwbouwhuurwoningen.

Vergunde bouwkosten woningen lager, voor bedrijfsgebouwen hoger

De totale bouwkosten van de vergunde nieuwbouwwoningen waren met 11,3 miljard euro bijna 14% lager dan een jaar eerder. Voor de verbouwing van woningen werd voor 2,5 miljard euro aan vergunningen afgegeven, 6% meer dan een jaar eerder. 

Voor bedrijfsgebouwen stegen de totale bouwkosten met bijna 5% tot bijna 7,8 miljard euro. Daarmee kwamen de totale bouwkosten van de bouw en verbouw van woningen en bedrijfsgebouwen waarvoor een vergunning is afgegeven in 2022 uit op 21,6 miljard euro, ruim 5% lager dan in 2021.