Kwartaal monitor Transport: Ondernemersvertrouwen was in vijf jaar nog net zo hoog

Hoewel in het derde kwartaal van 2016 de omzet in de transportsector voor het eerst sinds 2010 afnam (met bijna 1,5%), is het ondernemersvertrouwen is de afgelopen vijf jaar niet eerder zo hoog geweest. Andere positieve ontwikkelingen zijn dat het aantal gedwongen bedrijfssluitingen met 47 op het laagste niveau in jaren lag en dat het aantal starters met 1,275 met meer dan de helft toenam ten opzichte van een kwartaal eerder. Mede daardoor is het totaal aantal bedrijven dat actief is in de transport en logistiek 38.780, 8% meer dan een jaar geleden. Ondernemers in de transportsector zijn dan ook positiever over het economisch klimaat. De Nederlandse economie groeide in het derde kwartaal met 2,4 procent op jaarbasis en consumptie van huishoudens is iets toegenomen evenals de export Nederlands product.

Vervoerders over land en de post- en koeriersbedrijven lieten omzetstijgingen zien van respectievelijk bijna 3 en ruim 0,5% procent, maar bij de overige branches nam de omzet af. De omzet bij vervoerders over water daalde met bijna 9,5% het sterkst, gevolgd door de luchtvaart met een daling van ruim 4%. Ook bij de dienstverleners in het vervoer kromp de omzet. De daling bleef hier beperkt tot 2%.Het aantal uitgesproken faillissementen in de transportsector lag in het derde kwartaal op 47. De verwachtingen voor het vierde kwartaal zijn positief, maar minder positief dan voor hetzelfde kwartaal vorig jaar. Per saldo verwacht 9% van de ondernemers een toename van de export in het vierde kwartaal, vorig jaar was die 12,8%.

Vervoer over land

De omzet bij de vervoerders over land is in het derde kwartaal gestegen met ruim 3% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Alle deelbranches hebben hieraan bijgedragen. De verhuizers behaalden met ruim 9% de grootste omzetstijging. Bij taxibedrijven was de stijging met ruim 1,5% het kleinst. In het goederenwegvervoer, de grootste branche binnen de transportsector, nam de omzet met ruim 2,5% toe. Het bus-, tram- en metrovervoer zag de omzet met bijna 5% groeien, waarmee de trend die begin 2015 werd ingezet zich dit kwartaal doorzet. De personenvervoerders over land hebben in het derde kwartaal meer omzet geboekt dan datzelfde kwartaal een jaar eerder. Voor het vierde kwartaal verwachten vervoerders over land een toename van de omzet. Naar verwachting zal de omzet bij per saldo een kwart van de ondernemers toenemen, wat er meer zijn dan een jaar geleden. Ook zijn meer ondernemers positief over het economisch klimaat en de werkgelegenheid, al verwachten minder ondernemers personeelsuitbreiding dan in 2015.

Vervoer over water

In vergelijking met een jaar geleden daalde de omzet bij de vervoerders over water met 9,5%. In de zeevaart was deze bijna 8,4%, het sterkst sinds de crisis. Er is een overcapaciteit aan schepen waardoor de vrachttarieven onder druk staan. Dat geldt ook voor de binnenvaart, waar de omzet met 12% omlaag ging. Het gemiddelde prijsniveau van goederenvervoer door de binnenvaart lag in het derde kwartaal ruim 17% lager dan in dezelfde periode een jaar eerder. Varende vervoerders hebben in tegenstelling tot de vervoerders over land negatieve verwachtingen ten aanzien van het vierde kwartaal. Deze negatieve verwachtingen zijn vergelijkbaar met die voor het vierde kwartaal van 2015. Per saldo verwacht 7% een verslechtering van het economisch klimaat, terwijl zij drie maanden geleden nog positief waren over hun omzetverwachtingen. Ook verwachten meer ondernemers een afname van de omzet en van de personeelssterkte dan een toename.

Vervoer door de lucht

De omzet bij de luchtvaartbedrijven is in het derde kwartaal met ruim 4% gekrompen. Het was het tweede kwartaal op rij dat de omzet hier daalde. Zowel bij de luchtvracht als in het passagiersvervoer daalde de omzet. Het vrachtvervoer door de lucht staat al langer onder druk, maar ook in het passagiersvervoer daalde de omzet voor het tweede kwartaal op rij. Er werden wel meer passagiers vervoerd, maar de luchtvaartmaatschappijen hebben de tarieven verlaagd, onder invloed van de mondiale concurrentie.

Dienstverlening voor het vervoer

Bij de dienstverleners in het vervoer daalde de omzet met 2%. Daarmee was dit het derde kwartaal op rij dat de omzet afnam. Bij de dienstverlening over land was er een omzettoename van bijna 7,5%. Vooral de parkeerbedrijven zorgden voor deze groei. Bij de opslagbedrijven veranderde de omzet in vergelijking met vorig jaar nauwelijks. De overige deelbranches zagen de omzet afnemen. De grootste daling, van ruim 8%, was bij de laad-, los- en overslagbedrijven. De expediteurs behaalden een omzetdaling van 1,5%.De omzet bij de dienstverleners voor de luchtvaart daalde in het derde kwartaal met ruim 2,5%. Het is voor het eerst in zes jaar tijd dat de omzet afnam. De omzet bij de luchthavens groeide jarenlang stabiel. Dit was ook terug te zien in het aantal vluchten en passagiers. Het derde kwartaal liet echter een ander beeld zien. Het aantal afgehandelde passagiers en de vluchten stegen weliswaar met respectievelijk 7,5 en bijna 7%, maar de omzet daalde doordat d start- en landingsgelden en de tarieven voor afhandeling van passagiers zijn verlaagd. Per saldo verwacht 16% van de dienstverleners in de transportsector een groei van de omzet. Daarmee zijn zij over dit onderwerp positiever gestemd dan een jaar geleden. De verwachtingen voor het economisch klimaat zijn daarentegen met een saldo van -3 negatief. Een jaar geleden verwachtten ondernemers nog een verbetering van het economisch klimaat.

Post- en koeriersdiensten

De omzet bij de post- en koeriersdiensten nam met ruim 0,5% toe in vergelijking met vorig jaar. Dit is de laagste van de omzetgroei sinds 2013. De omzet bij de postdiensten staat al jaren onder druk door de dalende opbrengsten uit briefpostbezorging. Maar ook de omzetgroei bij de koeriersdiensten lag lager dan vorig jaar: toen groeide de omzet gemiddeld 8%. Doordat de tarieven voor de koeriersdiensten onder druk staan viel de toename van de omzet, met 4 procent, de helft lager uit dan vorig jaar. De vraag naar de diensten van de koeriers stijgt nog steeds door de toenemende online verkopen. Zo nam de omzet van de internetverkopen het afgelopen kwartaal met 14% toe.

  .