In Nederland werden in 2021 ruim 50.000 opgeleverde nieuwbouwwoningen bewoond. Dat zette een verhuisketen in gang waardoor in 2021 ruim 120.000 woningen vrijkwamen die opnieuw bewoond werden. Dit blijkt uit het dashboard Verhuisketens in Nederland, een innovatief product van het CBS.
Een verhuisketen als gevolg van nieuwbouw (huur- en koopwoningen) bestaat uit meerdere schakels. De eerste schakel omvat de woningen die de nieuwbouwbewoners achterlaten. In 2021 waren dat er 56.000, dus meer dan het aantal bewoonde nieuwbouwwoningen. Dat is onder meer te verklaren doordat twee mensen die gaan samenwonen beide een woning achterlaten.
De nieuwe bewoners van deze eerste schakel lieten in 2021 tezamen bijna 33.000 woningen achter. Deze woningen vormen de tweede schakel in de verhuisketen. Na de eerste schakel komen bij elke volgende stap minder woningen vrij. Dit is te verklaren doordat per schakel ongeveer de helft van de huishoudens bestaat uit starters op de woningmarkt. De achtergebleven woningen blijven dan nog bewoond door bijvoorbeeld ouder(s) of ex-partner.
Nieuwbouw in Amsterdam werkt door in het hele land
In 2021 werden er in de gemeente Amsterdam 3,800 nieuwbouwwoningen in gebruik genomen. De doorstroom hierdoor was het grootst op de Amsterdamse woningmarkt zelf. In 2021 kwamen door nieuwbouwwoningen bijna 4,500 andere woningen vrij die weer werden bewoond. Maar doorstroom werkte ook door op de woningmarkt in bijvoorbeeld Groningen (85) en Maastricht (40). Dit betekent niet dat huishoudens uit deze gemeenten naar Amsterdam zijn verhuisd. Ook woningen die andere huishoudens achterlieten bij verhuizing naar Amsterdam maken deel uit van de verhuisketen.
In de gemeente Groningen leidde het betrekken van nieuwbouwwoningen vooral tot doorstroom op de regionale woningmarkt. Het merendeel van de verhuizingen door ingebruikname van de 800 nieuwbouwwoningen in deze gemeente vond in de provincie zelf plaats. In de zuidelijke provincies, Limburg, Zeeland en Noord-Brabant vond nagenoeg geen doorstroming plaats als gevolg van nieuwbouw in Groningen.