De wereldwijde handel is na een zeer laag groeitempo in 2015 in de eerste helft van 2016 verder vertraagd. Bovendien zijn de vooruitzichten uiterst onzeker, mede doordat protectionisme de kop opsteekt. Dit concludeert Atradius in haar halfjaarlijkse publicatie Economic Outlook.
De handelsgroei in opkomend Azië – het op één na grootste handelsblok ter wereld – is extreem laag nu China haar economie hervormt van een investeringsgedreven groei naar een meer consumptie gedreven groei. Dalende grondstoffenprijzen temperen investeringen in economieën die rijk zijn aan natuurlijke hulpbronnen. Dit heeft geleid tot een scherpe krimp van de handel in Oost-Europa en een vertraging van de handelsgroei in Latijns-Amerika. Zelfs in de VS kwam de handelsgroei tot stilstand door lagere investeringen in de olie- en gassector, in combinatie met een lagere externe vraag en een sterke dollar, die de export hebben verminderd.
Handel en economische groei raken steeds meer ontvlochten. In 2016 zal het groeitempo van de handel waarschijnlijk ongeveer een derde zijn van de groei van de wereldeconomie. Een dergelijk lage handelsgroei is sinds de economische crisis van 2009 niet meer voorgekomen. Het sentiment keert zich steeds meer tegen globalisering, zoals blijkt uit de uitslag van het referendum over de Brexit en de verkiezing van Donald Trump tot president van de VS. Initiatieven gericht op vrijhandel, zoals TPP en TTIP, lopen vast, waardoor de vooruitzichten voor handel worden bedreigd.
Onzekerheid
De trage groei van de wereldeconomie zorgt nu al voor gematigde faillissementsvooruitzichten. Een verdere vertraging van de handelsgroei kan zorgen voor een opwaartse druk op insolventies in landen die afhankelijk zijn van de internationale handel. Brexit zorgt naar verwachting voor een stijging van het aantal faillissementen in economieën met een sterke exportafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk. Protectionistische maatregelen in de Verenigde Staten kunnen een vergelijkbaar effect hebben op economieën met sterke handelsbetrekkingen met de VS, vooral op landen in Latijns-Amerika.
“De politieke ontwikkelingen maken de vooruitzichten voor de handel er niet beter op”, aldus John Lorié, hoofdeconoom van Atradius. “Brexit, het uitstellen van regionale pogingen voor handelsliberalisering en de protectionistische retoriek van Donald Trump versterken de onzekerheid over de internationale handel. Deze ontwikkelingen zullen waarschijnlijk een negatieve invloed hebben op toekomstige handelsdata.”
Ontwikkeling faillissementen in 22 landen
In de Atradius Economic Outlook zet Atradius de groei- en afnameontwikkelingen van het aantal faillissementen op een rijtje van 22 verschillende landen tussen 2007 en de verwachtingen voor 2017. In de periode nam in ons land vier keer het aantal faillissementen toe ten opzichte van het jaar ervoor en was er zeven keer sprake van een afname, waaronder de afgelopen drie jaar met resp. 19%, 24% en 10% terwijl ook voor 2017 een afname van het aantal failliete bedrijven wordt verwacht (met 3%). Van de 22 onderzochte landen wordt voor dit jaar behalve voor Nederland ook een vermindering van het aantal faillissementen voorzien in België (5%), Duitsland (2%), Italië(2%)Portugal (6%) en Spanje (12%). In de landen met een groei van het aantal failliete bedrijven beliep de toename tussen de één en acht procent.
Voor 10 landen wordt ook voor 2017 een toename van het aantal faillissementen, zij het minder fors (tussen 1 en 4%). Voor zes landen wordt rekening gehouden met een stabilisering van het aantal faillissementen en voor eveneens zes landen een afname. Naast ons land zijn dat Spanje (met 5%), België (2%) en Canada, Denemarken en de VS (allen 1%). De Atradius Economic Outlook kan worden gedownload via www.atradius.nl.
