Pensioenfondsen moeten deelnemers adequaat begeleiden in hun keuzes rond hun pensioen. De overgrote meerderheid heeft hier echter nog geen enkel plan voor. Dit, terwijl pensioenfondsen de keuzebegeleiding al per 1 januari 2023 moeten hebben ingericht. Dit blijkt uit onderzoek naar keuzebegeleiding door The Brightlands Institute for Smart Society (BISS) van de Universiteit van Maastricht in opdracht van Söderberg & Partners en Montae & Partners
“De uitkomsten van de enquête geven een goed beeld van de huidige stand van zaken. Het valt op dat 85 procent van de respondenten nog geen bestuurlijke ambitie heeft geformuleerd voor het vormgeven van de nieuwe norm keuzebegeleiding. Dit terwijl pensioenfondsen de keuzebegeleiding al per 1 januari 2023 moeten hebben ingericht. We zien dat er behoefte bestaat aan meer guidance en best practices”, zegt pensioenadviseur Elianne Janssen van Montae & Partners.
Grote verdeeldheid en start pilot keuzebegeleiding
Verder valt op dat ongeveer de helft van de pensioenfondsen vindt dat de gehele financiële situatie moet worden meegenomen voor het adequaat begeleiden van keuzes en de andere helft het hier mee oneens is. “Deze bevinding laat zien dat er grote verdeeldheid is over wat adequaat begeleiden van deelnemers inhoudt. Naar mijn mening is inzicht hebben in de gehele financiële situatie een vereiste voor adequaat begeleiden, anders kun je hooguit informeren” zo stelt professor Lisa Brüggen die verbonden is aan de Maastrichtse universiteit. Naar mijn mening is inzicht hebben in de gehele financiële situatie een vereiste voor adequaat begeleiden, anders kun je hooguit informeren.”
Joost Rietvelt van Söderberg & Partners “We gaan in de tweede fase van ons onderzoek verdiepend onderzoek doen in de vorm van veldexperimenten. Samen met een aantal pensioenfondsen starten we met keuzebegeleidingspilots, daarbij onderzoeken we diverse methoden van keuzebegeleiding: zelf service via online tooling, het doorlopen van online tooling met de inzet van een toolcoach én een één-op-één keuzebegeleidingsgesprek. Samen zoeken we naar de ideale invulling van deze bestuurlijke uitdaging en gaan we best practices delen om de sector vooruit te helpen bij het invullen van deze norm”,.
Stand van zaken keuzebegeleiding
Huidige mogelijkheden en begeleiding bij pensioenkeuzes:
• De huidige mogelijkheden/vormen die geboden worden voor het maken van keuzes door de deelnemer zijn divers en verschillen per (type) pensioenfonds.
• Bij bedrijfstakpensioenfondsen is het wat gebruikelijker om algemene begeleiding te geven en doorrekeningen zelf te maken. Bij ondernemingspensioenfondsen zien we dat deelnemers vaker een doorrekening kunnen aanvragen en dat vaker de voor- en nadelen van een keuze worden gedeeld.
• Ruim 2/3 van de respondenten vindt de huidige keuzebegeleiding die het fonds biedt (ruim) voldoende.
• Respondenten die de huidige keuzebegeleiding onvoldoende vinden, vinden vooral dat de deelnemer beter centraal moet komen te staan en zijn van mening dat veel meer informatie nodig is van de (financiële) positie van een deelnemer, dan alleen de pensioenaanspraken.
• Het aantal deelnemers dat daadwerkelijk pensioenkeuzes maakt, loopt erg uiteen. Bij een deel van de fondsen maakt minder dan 25% van de deelnemers pensioenkeuzes, terwijl bij andere fondsen 75% of meer van de deelnemers pensioenkeuzes maakt.
• Pensioenkeuzes die deelnemers het meeste maken zijn het vervroegen of uitstellen van de pensioeningangsdatum en het uitruilen van pensioensoorten.
Blik op de (nabije) toekomst ten aanzien van keuzebegeleiding
Nieuwe open norm van keuzebegeleiding (WTP):
• 81% van de respondenten vindt het een goede zaak dat keuzebegeleiding als een open norm is vormgegeven.
• Zo’n 85% van de respondenten heeft nog geen bestuurlijke ambitie geformuleerd voor het vormgeven van de nieuwe norm keuzebegeleiding. Wel geeft bijna de helft van de fondsen aan dit nog voor 2022 te hebben geagendeerd.
• De fondsen die wel al een bestuurlijke ambitie hebben, hebben een ambitie gesteld die verder gaat dan alleen het minimale.
• Bijna de helft van de respondenten vindt dat voor het adequaat begeleiden van keuzes de pensioenuitvoerder de gehele financiële situatie dient uit te vragen, maar bijna 40% is het hiermee (helemaal) oneens.
• Als we inzoomen op het type pensioenfonds zien we dat 2/3 van de ondernemingspensioenfondsen niet vindt dat voor het adequaat begeleiden van keuzes de pensioenuitvoerder de gehele financiële situatie dient uit te vragen, terwijl van de bedrijfstakpensioenfondsen juist meer dan de helft dit wel vindt.
Communicatie
• Zo’n 34% verwacht deelnemers het beste te kunnen begeleiden aan de hand van een online tool met telefonisch contact. Ook een persoonlijk gesprek met specifieke informatie wordt veel genoemd.
Kansen en risico’s die de nieuwe norm biedt
• Top 3 kansen: (1) als fonds aantrekkelijk blijven voor werkgever(s) en werknemers(s)(organisaties), (2) deelnemers beschermen tegen het maken van verkeerde keuzes, (3) visie / strategie waarmaken.
• Top 3 risico’s: (1) kostenstijging, (2) aansprakelijkheidsrisico, (3) reputatierisico
Overige
• Respondenten zouden veelal meer begeleiding vanuit de pensioenfederatie dan wel de pensioenuitvoerder of de AFM willen ontvangen voor invulling van de open norm, vooral guidance en best practices. • Een derde van de respondenten heeft de keuzearchitectuur voor het bedrag ineens ingericht.
