Nieuw Europees onderzoek gestart naar situatiebewustzijn

Thijs Geertsema en Hans Hazebroek, onderzoekers bij het IFV, hebben op 5 en 6 november deelgenomen aan de startbijeenkomst in Engeland van een nieuw Europees onderzoek naar situatiebewustzijn, ook bekend onder de Engelse term situation awareness. Situatiebewustzijn is de mate waarin een operationeel leidinggevende begrijpt met wat voor een incident hij/zij te maken heeft en hoe het incident zich zal ontwikkelen. Het is cruciaal voor een goede besluitvorming.

De afgelopen jaren heeft het IFV veel onderzoek gedaan naar commandovoering en – met een aantal andere Europese landen – naar situatiebewustzijn. Dit heeft al geresulteerd in de online tool Firemind waarmee officieren van dienst (OvD’s) voor zichzelf kunnen onderzoeken hoe hun situatiebewustzijn is en of ze een smalle of brede ‘bias’ hebben als ze onder druk staan: of ze dan van nature geneigd zijn om naar details te gaan kijken of juist heel oppervlakkig.

Nadelen

De eerder ontwikkelde tool had echter twee nadelen: Firemind was enkel gericht op de mate waarin OvD’s feiten hadden waargenomen in het incident en niet op de mate waarin ze het incident begrepen en de ontwikkeling konden inschatten (de analyse). Ook was het alleen toepasbaar voor OvD’s, terwijl bevelvoerders vaker onder druk functioneren.

In het nieuwe onderzoek Firefront, dat samen met Engeland, Denemarken, Portugal, Estland en België wordt uitgevoerd, worden beide tekortkomingen opgelost: Firefront wordt primair gericht op de bevelvoerder en gaat in op het begrijpen van het incident en het inschatten van de ontwikkeling. Voorts wordt geprobeerd om een link te leggen naar het vangnet dat bevelvoerders kunnen inschakelen als ze moeite hebben om een situatie te doorgronden, wat vermoedelijk regelmatig voorkomt.

Het project zal enkele jaren in beslag nemen en eindigen met een conferentie die op/door het IFV zal worden georganiseerd.

bron en foto IFV