Ruim 2,3 miljard euro voor meer betaalbare nieuwbouw en energiezuinige woningen; meer dan 1,3 miljard euro voor verduurzaming gebouwen

Het kabinet maakt de komende jaren ruim 2,3 miljard euro vrij om de woningbouw en de verduurzaming van gebouwen verder te versnellen. Ook gaat er extra geld naar gemeenten en provincies om bijvoorbeeld publieke voorzieningen in stand te houden. Dit staat in de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) die vandaag aan de Tweede Kamer is aangeboden.

Het kabinet investeert de komende tien jaar jaarlijks 100 miljoen euro in woningbouw. Het woningtekort is groot en de betaalbaarheid van een huis staat onder druk. De 1 miljard euro moet bijdragen aan de snelle bouw van nieuwe betaalbare woningen. Deze kabinetsperiode zijn er ruim 300.000 woningen bijgekomen. Ook zijn er het afgelopen jaar maatregelen genomen om de betaalbaarheid te bevorderen en starters in een betere positie te brengen ten opzichte van beleggers.

Zo is de huurstijging in vrije sector gemaximeerd, de overdrachtsbelasting voor starters afgeschaft en voor beleggers juist verviervoudigd. Per 1 januari 2022 kunnen gemeenten voor starters en doorstromers gebruik maken van de opkoopbescherming. In gewilde gebieden kunnen huizen dan niet zomaar opgekocht worden voor de verhuur. Zo blijven er meer koopwoningen bereikbaar voor mensen die er zelf in gaan wonen. 


Veilig en betaalbaar wonen voor de inwoners van het Groningse aardbevingsgebied blijft een zaak van nationale aandacht. In 2022 trekt het kabinet 525 miljoen euro uit voor bestuurlijke afspraken. In totaal is hiervoor op 6 november 2020 1,5 miljard euro beschikbaar gesteld. Met de typologieaanpak is een belangrijke stap gezet om de versterkingsoperatie te versnellen. Beoordelingen kunnen veel sneller plaatsvinden omdat dezelfde soort woningen hetzelfde worden beoordeeld en niet één voor één afzonderlijk. Eind 2023 moeten alle opnamen zijn afgerond.

Energiezuinige woningen en gebouwen

Het klimaat verandert. In het Klimaatakkoord staat dat energie schoner wordt opgewekt en dat woningen en gebouwen in 2050 aardgasvrij zijn zodat de uitstoot van het broeikasgas CO2 zoveel mogelijk vermindert. Voor een snelle verduurzaming van woningen en gebouwen trekt het kabinet ruim 1,3 miljard euro uit. Daarvan gaat ruim 500 miljoen euro naar een nationaal isolatieprogramma en bijna 300 miljoen euro naar tegemoetkomingen bij de aanschaf van hybride warmtepompen. Deze pompen zijn een combinatie van een elektrische warmtepomp en een cv-gasketel. In veel situaties is dat een goede opstap naar aardgasvrij. Vanuit het extra budget is verder ruim 500 miljoen euro beschikbaar om vastgoed voor politie, justitie, scholen en ziekenhuizen sneller energiezuiniger te maken.

Meer financiële armslag voor gemeenten en provincies

Alle kinderen en jongeren verdienen het om gezond en veilig op te groeien en dat ze op tijd passende hulp krijgen als dat nodig is. Voor 2022 stelt het kabinet 1,3 miljard euro beschikbaar ter compensatie van de tekorten in de jeugdzorg. Dit komt bovenop de eerder toegezegde 300 miljoen euro voor 2022. De bijdragen die gemeenten en provincies krijgen, bewegen mee met de uitgaven die het Rijk doet. De uitgaven van het Rijk stijgen ook volgend jaar. Dat betekent dat gemeenten en provincies ruim 1,6 miljard euro meer te besteden hebben. 

Onderhoud en vernieuwing verkiezingsproces

Verkiezingen zijn de basis van onze democratie. Over hoe goed en betrouwbaar het verkiezingsproces is ingericht, mag geen enkele twijfel bestaan. Met de Verkiezingsagenda blijft het kabinet werken aan verbeteringen. In 2022 is 6,5 miljoen euro beschikbaar. Hiermee kan in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 voortgang worden gemaakt met het actieplan Toegankelijk Stemmen. Daarnaast werkt het kabinet onder meer aan de uitbreiding van de taken en bevoegdheden van de Kiesraad en verbeteringen in het proces van kandidaatstelling. 

Veiligheid

De opkomst van nieuwe vormen van extremisme en de risico’s voor onze digitale veiligheid staan vol in de belangstelling van de AIVD. Daarom krijgt de AIVD structureel 15 miljoen euro extra. Daarvan worden de eerste noodzakelijke investeringen gedaan in technologische innovatie om de slagkracht van de dienst te verbeteren. Het geld wordt in 2022 ook gebruikt voor verder onderzoek naar rechts-extremisme en de versterking van cybercapaciteiten. Om zicht te houden op ongewenste buitenlandse financiering van salafistische aanjagers krijgt de dienst 5 miljoen euro extra ter beschikking.

Verduurzaming gebouwen

Het kabinet maakt ruim 1,3 miljard euro vrij voor de verduurzaming van woningen en gebouwen: ongeveer een half miljard voor een nationaal isolatieprogramma, een kwart miljard voor de toepassing van warmtepompen en een half miljard voor het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. Daarnaast worden gemeenten en energieregio’s financieel ondersteund bij de uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord.

In Nederland wordt veelal aardgas gebruikt om gebouwen te verwarmen. Maar aangezien aardgas gepaard gaat met CO₂ uitstoot willen we in 2050 niet meer afhankelijk zijn van  aardgas.Minister Ollongren (BZK): ‘Met het extra geld kunnen we veel mensen die hun woning energiezuiniger willen maken een goede steun in de rug bieden. Het mes snijdt aan twee kanten: door te isoleren wordt CO₂ bespaard en het zorgt voor een lagere energierekening.’

Isoleren en hybride warmtepomp

Om het verbruik van aardgas te verminderen is het van belang om gebouwen goed te isoleren. Het kabinet heeft daarom 514 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een nationaal isolatieprogramma dat erop gericht is versnelling aan te brengen in het isoleren van woningen. Dit geld is er voor zowel koop- als huurhuizen en speciaal bedoeld voor het verbeteren van huizen die nu nog een slechte energieprestatie hebben. Daar is met goede isolatie veel winst mee te behalen. Bewoners worden daarom bij het nemen van isolatiemaatregelen verder ondersteund, bijvoorbeeld met vouchers.

Voor hybride warmtepompen trekt het kabinet 288 miljoen euro uit. Een hybride warmtepomp is een cv-installatie die zowel via gas als via elektriciteit warmte kan produceren. Door deze combinatie kan het huis op een meer duurzame en efficiënte manier worden verwarmd. De cv-ketel hoeft alleen bij te springen als het buiten heel koud is of als er warm water nodig is in de badkamer en keuken. De hybride warmtepomp is voor veel situaties een goede stap op weg naar aardgasvrij.

Maatschappelijk vastgoed

Daarnaast wordt 525 miljoen euro vrijgemaakt voor het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. Dit geld wordt gebruikt om de verduurzaming van zowel rijksvastgoed (bijvoorbeeld gebouwen van politie, justitie en defensie), als ander maatschappelijk vastgoed (bijvoorbeeld ziekenhuizen en scholen) een impuls te geven. 

De genoemde middelen zullen in 2022, 2023 en 2024 beschikbaar gaan komen. Hiermee, maar ook met geothermie en aquathermie projecten die onder andere gefinancierd worden met een extra reservering van 3 miljard euro voor de SDE++, komt het duurzaam en betaalbaar kunnen verwarmen van woningen en andere gebouwen een stuk dichterbij. Tenslotte wordt in de miljoenennota in 2022 70 miljoen euro voor gemeenten ter beschikking gesteld om hen tegemoet te komen met de uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord. Zo’n 20 miljoen euro van dit bedrag is beoogd voor het werk aan de Regionale Energie Strategieën.