Verzekeraars ervaren de beschikbare kennis en competenties binnen de eigen organisatie als voornaamste belemmering om te innoveren. Uit een enquête van PwC onder 29 hoofdverantwoordelijken voor innovatie binnen verzekeraars in Nederland blijkt dat drie van de tien dit als grootste belemmering zien, gevolgd door de beschikbare verandercapaciteit (27,1%) en de wet- en regelgeving 21 %). De Top-5 wordt gecompleteerd door vragen omtrent de strategische positionering in de toekomst (8,6%) en data- en securityrisico’s (5,7%).
Op de vraag op welke wijze zij bezig zijn met het innoveren van het bedrijfsmodel antwoordden twee van de drie verzekeraars (65%) dat zij hun bedrijfsmodel geleidelijk met kleine stapjes verbeteren; ruim een kwart (26%) geeft aan het huidige bedrijfsmodel ‘substantieel’ te veranderen en 6% ‘radicaal’. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat 3% van de verzekeraars aangeeft een apart budget te hebben voor innovatie tegenover 37% waar geen apart budget voor innovatie wordt gealloceerd; de resterende 20% heeft de vraag niet beantwoord. Bijna een van de drie verzekeraars (31%) heeft binnen een bedrijf een aparte afdeling of functie voor innovatie en 21% geeft aan dat van plan te zijn; de resterende 48% heeft geen aparte afdeling of functionaris voor innovatie en is dat ook niet van plan. De voornaamste reden hiervoor is de verantwoordelijkheid voor innovatie niet bij één persoon te leggen of afdeling te leggen, omdat dit een proces is dat op alle niveaus in de organisatie aanwezig dient te zijn.
De innovatieverantwoordelijkheden bij verzekeraars zijn ook gevraagd welke innovaties zijn gebruiken of gaan gebruiken om de effectiviteit en efficiency van in het bedrijfsmodel te vergroten. Bij de reeds geïmplementeerde innovaties worden het vaakst genoemd ‘agile werken’ (47%), werken in de cloud (36%), gebruik maken van big data (27%), organiseren van hackatons en werken met high performance teams (beide 23%), De drie eerstgenoemde innovaties staan ook bovenaan bij de verwachte implementaties binnen twee jaar. Product- en processimplificatie en standaardisatie wordt nu reeds door meer dan de helft van de verzekeraars toegepast (53%) om de gewenste groei te realiseren. Klantenanalytics en geïntegreerde dienstverlening van ecosysteem partnergroups staan met 40% samen op de tweede plaats, gevolgd door integratie van distributiekanalen (33%), verzekeringen met IoT en telematics (23%), overname van een startup (20%) , verzekeringen gericht op nieuwe vormen van collectiviteit (peer to peer, 15%), en verzekeringen gericht op lenen/dienstencultuur (microproduct, 13%), Ook hierbij staat de drie eerstgenoemde innovaties bovenaan als het gaat om de verwachte implementatie binnen twee jaar. Opvallende uitkomst is verder dat 6% van de respondenten binnen een jaar een startup zal overnemen, 7% binnen 1 à 2 jaar en nog eens 10% binnen twee tot vijf jaar.
Inspiratiebronnen
Gevraagd naar welke sectoren een grote impact hebben op de verzekeringssector antwoordde 13 van de 29 verzekeraars (44,8%) de IT-sector. Op ruime afstand volgt de autoindustrie met 13,8% en internetbedrijven (zoals Google) met 10,3%. Andere genoemde sectoren zijn de financiële sector en fabrikanten die zelf ingebouwde verzekeringen verstrekken (beide 6,9%) en Fintech, energieleveranciers, internetwinkels, herverzekeraars (alle 3,7%). Als inspiratiebronnen binnen de verzekeringsbranche worden vooral gezien Achmea/ Inshared. Aegon, ING, NN/Gappie en buiten de sector bedrijven als Lemonade, Coolblue, Trov, Tesla, Google en Friendinsurance.
Op de vraag ‘welke optie past het best bij uw toekomstbeeld (5-10 jaar) betreffende de impact van FinTech/InsurTech’ antwoordden drie van de vijf respondenten (59%) met ‘verzekeraars werken actief samen met Fintech/Insurtech organisaties en absorberen deze organisatie’. Daarnaast verwacht 31% dat in de verzekeringsmarkt Fintech en InsurTech organisaties en verzekeraars naast elkaar bestaan, 7% bestempelt Fintech/InsurTech als een tijdelijke hype en zegt te verwachten dat deze over 5 tot 10 jaar niet meer bestaan. Daar staat tegenover dat een kleine 3% verwacht dat de gehele verzekeringsmarkt enkel uit Fintech/Insurtech organisaties bestaat.
Innovatieonderzoek 2017
Nederlandse verzekeraars zetten stappen op innovatieterrein, al zijn de verschillen tussen een kleine kopgroep (van vijf verzekeraars) en de rest van de verzekeringsmarkt nog vrij fors. De sector ziet beschikbare kennis en competenties binnenshuis, beschikbare verandercapaciteit en wet- en regelgeving momenteel als de belangrijkste belemmeringen om (sneller) te innoveren. Dat staat in het Innovatieonderzoek 2017, dat PwC heeft uitgevoerd in opdracht van het Verbond van Verzekeraars. De resultaten dienen als input voor de discussie in de Innovation Advisory Board, met als doel verder invulling en verdieping te geven aan de Innovatieagenda.
De voortgaande digitalisering zorgt voor nieuwe thema’s die op het pad van verzekeraars komen, zoals autonome voertuigen, virtual reality, Internet of Things, blockchain en de daarmee samenhangende cyberrisico’s. Dat de markt verandert, staat vast. Zo denkt ruim de helft (59%) van de innovatieverantwoordelijken in de sector dat over vijf à tien jaar verzekeraars samenwerken met InsurTech- en FinTech-bedrijven en dat deze in elkaar op gaan. Eén op de drie ondervraagden denkt dat dergelijke startups een plek in de markt vinden naast de ‘traditionele’ verzekeraars.
Het PwC-onderzoek maakt duidelijk dat er vijf verzekeraars zijn die goed op innovatiebewustzijn scoren – en zich ook sterk op nieuwe thema’s voorbereiden, vooral in technologiehoek. De sector is bezig met onder meer chatbots, big data-toepassingen en blockchain-pilots, maar bijvoorbeeld ook met meer concrete nieuwe producten en diensten zoals drone- en cyberverzekeringen. Veel innovatie-inspanningen zijn ook terug te vinden in het volledig digitaliseren van administratie en informatie online toegankelijk te maken. De ondervraagden vinden dat kennisdeling, bijvoorbeeld over big data-analyse en blockchain, prioriteit moet krijgen om als branche gezamenlijk op te pakken. Ook zouden verzekeraars tezamen kunnen werken aan bewustwording omtrent nieuwe risico’s – en een gezamenlijke lobby kunnen voeren om wet- en regelgeving aan te passen, daar waar regels innovatie in de weg staan.
