Toezicht DNB in 2018: onderzoek naar compliance functie en tegengaan financieel-economische criminaliteit

In het kader van Solvency II geven we als DNB  elk jaar aandacht aan een van de vier sleutelfuncties. Eerder onderzochten we de riskmanagementfunctie, interne auditfunctie en actuariële functie; in 2018 doen we onderzoek naar de compliance functie. Daarin komt ook onze aandacht om financieel-economische criminaliteit tegen te gaan naar voren, het derde speerpunt uit de Visie op Toezicht. Compliance speelt immers een belangrijke rol bij het tegengaan van criminaliteit. Verder zullen er uiteraard instellingsspecifieke onderzoeken gaan volgen uit de risico-analyses die wij doen.” Dat schrijft Thijs van Woerden, divisiedirecteur bij DNB, in een toelichting op de ‘Visie op Toezicht’.

Op de vraag wat de prioriteiten zijn in het toezicht, antwoordt hij: “Wij blijven in gesprek met de verzekeraars over hun financiële positie en de toekomstbestendigheid. Vorig jaar hebben we nadrukkelijk een kapitaaldialoog opgestart met de sector. Ook hebben we in onze ‘Visie op de toekomst van de verzekeraars’ wederom opgemerkt dat verzekeraars hun bedrijfsmodel moeten aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Verzekeraars zijn hiermee bezig, maar dat gaat niet van de ene op de andere dag. Zij maken voortgang, maar dit blijft een belangrijk punt van aandacht.”

Drie speerpunten

DNB benoemt drie speerpunten in haar Visie op Toezicht 2018-2022: wat merkt een verzekeraar daarvan in 2018? Van Woerden: “Wij koppelen eigenlijk de eerste twee speerpunten van de Visie DNB Toezicht: het inspelen op technologische vernieuwing en het sturen op toekomstgerichtheid en duurzaamheid. Technologische vernieuwing, wat kan leiden tot een betere klantervaring, een scherpere inschatting van risico’s en efficiëntere processen, is een kans voor het veranderen van het bedrijfsmodel. Dit jaar hebben we onderzoek gedaan naar insurtech: daaruit blijkt dat verzekeraars dit vooral inzetten ter versterking van het huidige bedrijfsmodel.

Voor de middellange termijn zegt hij als DNB te  echter meer disruptieve verandering te verwachten met fundamenteel andere bedrijfsmodellen en een fragmentatie van de hele waardeketen als gevolg. “Verzekeraars hebben nu vaak veel onderdelen van de verzekeringsdienstverlening in eigen huis: het administratieve beheer, het inschatten en accepteren van risico’s, het beleggen, et cetera. Wij verwachten dat technologische innovatie leidt tot meer specialisatie en dat ook verzekeraars zich meer gaan focussen op een beperkt aantal activiteiten. Daarnaast kunnen ze wellicht een regisseursrol pakken tussen de verschillende partijen in de waardeketen. Hiermee verbreden verzekeraars hun portefeuille naar een bredere financiële dienstverlening, maar krijgen zij ook andere type concurrenten. Dit zien we nu nog niet veel gebeuren, maar zal naar onze verwachting voor de langere termijn wel meer het geval zijn. De vraag is dan: wie pakt welke rol op, welke risico’s horen daarbij en zijn ze daar op voorbereid en toegerust? Dit vraagstuk onderzoeken we verder in 2018.”

Thema’s

Op de vraag welke thema’s DNB verder oppakt  in het toezicht, antwoordt hij: “Dat zullen er uiteraard verschillende zijn. Een belangrijke is de proportionaliteit van het toezicht. Solvency II, het nieuwe toezichtraamwerk, is nu twee jaar in werking, maar het roept nog allerlei vragen op. In 2017 hebben we voor het eerst de complete Solvency II-rapportage set ontvangen. Voor alle verzekeraars was dit een grote inspanning. Vooral de kleinere en middelgrote verzekeraars ervaren veel rapportagedruk en de vraag is of dit wel proportioneel is. Wij blijven openstaan voor feedback uit de sector en gaan ook komend jaar hierover in dialoog met de sector. Bijvoorbeeld via rondetafelgesprekken.”
Vanzelfsprekend blijft de financiële positie van de verzekeraars  ook volgend jaar een belangrijk thema, zo vervolgt hij. “De solvabiliteit van vooral de levens- en uitvaartverzekeraars staat onder druk. Daarbij moet de sector oog houden voor de solvabiliteit zonder UFR en VA; waarvoor we in onze Nieuwsbrief van september aandacht hebben gevraagd. De gesprekken hierover met verzekeraars zetten we voort in 2018. “

Ook gaat DNB volgend jaar onderzoek doen naar de kapitaalaanwas, de Net Capital Generation: hoe wordt hiernaar gekeken, hoe wordt dit gemeten en hoe wordt hiermee rekening gehouden in het kapitaal- en dividendbeleid van verzekeraars? Van Woerden: “We zien dat hier veel aandacht voor is – ook van andere partijen zoals beleggers. DNB wil hier meer zicht op krijgen, maar gaat geen voorschriften geven. Dat is niet aan ons. Ander onderzoeksthema: bij het beoordelen van de financiële positie zijn de technische voorzieningen van groot belang, deze dienen juist te zijn vastgesteld. Voor levens- en uitvaartverzekeraars spelen sterftetafels en ervaringssterfte hier binnen een grote rol. Hier gaan we nader onderzoek naar doen volgend jaar.”