IFRS17 is de grootste shake-up op het gebied van boekhoudstandaarden voor verzekeraars in decennia. Het beïnvloedt de verslaggeving van alle verzekeraars die onder IFRS rapporteren. Eén van de grootste veranderingen is dat er gekeken zal worden naar de marktwaarde van verzekeringscontracten.” Dat zegt Bas van de Pas, verantwoordelijk voor de verzekeringssector bij PwC, in reactie op de nieuwe standaard die de International Accounting Standards Board (IASB) vorige week heeft gepubliceerd. Willis Towers Watson waarschuwt verzekeraars en investeerders voor de complexiteit van de implementatie van IFRS 17. Volgens het adviesbureau leidt de normverandering tot fundamentele uitdagingen in de manier van rapporteren voor de huidige verzekeringsmaatschappijen
Volgens PwC beoogt de IASB beoogt een grotere transparantie en vergelijkbaarheid van de financiële verslaggeving van verzekeraars. Onder de huidige IFRS-regels passen verzekeraars nu nog verschillende verslaggevingsgrondslagen toe voor de waardering van hun verzekeringscontracten. Dat maakt het vergelijken van verzekeraars lastig. “Er zullen nog steeds keuzes mogelijk zijn. Het is echter complexe materie. IFRS 17 kent bovendien een aantal overgangsmaatregelen, waardoor de cijfers de eerste jaren mogelijk minder vergelijkbaar zullen zijn. De nog vast te stellen richtlijnen over implementatie bepalen straks in belangrijke mate of de doelstellingen van de IASB worden bereikt”, zegt Van de Pas.
Winsten veranderen
Een ding is volgens de PwC-expert wel duidelijk. Niet zozeer de onderliggende winstgevendheid maar wel de gerapporteerde winsten zullen waarschijnlijk significant veranderen. ‘Met name die van levensverzekeraars. Zowel verzekeraars als hun analisten zullen in hun communicatie duidelijk moeten maken dat het gaat om een andere financiële weergave van dezelfde bedrijfsvoering.’
Eind vorig jaar stelde Van de Pas al dat de nieuwe standaard kan leiden tot volatielere bedrijfsresultaten. “Hoewel de standaard mogelijkheden biedt om die volatiliteit te beperken, kan het leiden tot meer complexiteit. De nieuwe standaard zal in 2021 ingaan, alhoewel deze eerst door de Europese Unie bekrachtigd dient te worden voor toepassing in EU IFRS jaarrekeningen.” In de praktijk ziet PwC dat veel verzekeraars de nieuwe standaard aangrijpen om hun systemen en processen aan te passen. “Veel verzekeraars benutten deze gelegenheid om, als onderdeel van de bredere transformatieprojecten, oude systemen te vernieuwen. Als het huis dan toch in de steigers moet, kun je maar achterstallig onderhoud meepakken.”
Reactie Willis Towers Watson
In reactie op de publicatie van de International Accounting Standards Board (IASB), waarschuwt Willis Towers Watson verzekeraars en investeerders voor de complexiteit van de implementatie van IFRS 17. Volgens het adviesbureau leidt de normverandering tot fundamentele uitdagingen in de manier van rapporteren voor de huidige verzekeringsmaatschappijen. Harm Blaak, Director bij Willis Towers Watson legt uit: “IFRS 17 is meer dan ‘zomaar’ een boekhoudkundige verandering. De huidige standaard, IFRS 4, laat elk land de lokale GAAP-benaderingen gebruiken. Daardoor bestaat een grote diversiteit aan werkwijzen tussen landen en multinationals. IFRS 17 zal beleggers uiteindelijk meer transparantie bieden: het geeft hen een realistischer beeld van de rendementen en risico’s daarvan op hun investering. Het zal echter enige tijd duren tot zij daadwerkelijk inzicht krijgen in de nieuwe informatie.”
De nieuwe norm, IFRS 4, vervangt haar voorganger vanaf 1 januari 2021. Het is een belangrijke mijlpaal voor de verzekeringssector. Het is namelijk de allereerste wereldwijde accountingsstandaard voor verzekeringscontracten. “Vier jaar lijkt een lange tijd, maar adequaat voorbereiden op de nieuwe complexiteit van IFRS 17 vormt een uitdaging”, zegt Harm Blaak. “De nieuwe norm heeft impact op de winst, het eigen vermogen en de volatiliteit, evenals op de reserverings- en financiële rapportageprocessen, actuariële modellen en IT-systemen. Mogelijk moeten de beloningen van directieleden ook worden herzien. Verzekeraars moeten de benodigde werkzaamheden dan ook niet onderschatten. De extra complexiteit heeft bovendien gevolgen voor de communicatie met investeerders.”
Grootste consequenties van IFRS 4
De analyse die Willis Towers Watson onlangs uitvoerde, laat een aantal grote uitdagingen voor verzekeraars zien:
- Interpretatie en oordeel: Het ‘oude’ IFRS 17 is op principes gebaseerd. Het nieuwe model stelt de verzekeraar echter zélf verantwoordelijk voor het vormen van beleid dat de werkwijzen rond informatieverschaffing voorschrijft. Enkel dat beleid moet aan de norm voldoen. Zij kunnen niet meer rekenen op voorschrijvende en gedetailleerde regels.
- Omgaan met volatiliteit in de winst: Het voorgestelde model zal de volatiliteit verhogen, met name op basis van vergrendelde assumpties;
- Managen van stakeholder verwachtingen: IFRS 17 heeft effect op de winsten en het eigen vermogen van verzekeraars. De effecten van en de verschillen tussen IFRS 17 met de huidige GAAP vereist allereerst complexe interne processen, maar ook een scherp inzicht in de verschillen tussen beide systemen. Vervolgens moet een transparante communicatiestrategie worden gevormd om de gevolgen en verschillen zo helder mogelijk uit te leggen aan stakeholders. Deze communicatie kan van invloed zijn op het dividend, kapitaal, managementbonussen en marktbrede prestatiecijfers
