De 10 grootste pensioenfondsen in Nederland beleggen minimaal 8,2 miljard Euro in 46 bedrijven die betrokken zijn bij ernstige schendingen van landrechten. De grootste investeerders zijn ABP, PFZW en PMT. Geen van de pensioenfondsen pakt alle bedrijven aan waarin men belegt en die zich schuldig maken aan landroof, en zet zich structureel in om slachtoffers ervan te compenseren. Pensioenfonds Detailhandel doet het relatief beter: het fonds spreekt meer dan de helft van de 24 betrokken bedrijven waarin het fonds belegt aan op schendingen van landrechten. Dit blijkt uit nieuw praktijkonderzoek van de Eerlijke Pensioenwijzer dat vandaag gepubliceerd wordt.
Landroof
Schending van landrechten is een wereldwijd probleem. Vaak is land onvoldoende juridisch beschermd, met name in ontwikkelingslanden, en de bedrijven genoemd in het rapport maken daar misbruik van. Weerstand wordt in veel gevallen hardhandig onderdrukt: in de afgelopen jaren werden wekelijks gemiddeld vier land- en milieuverdedigers gedood, onder meer in Colombia en Brazilië. Moord op landrechtenactivisten is dan ook een groot en groeiend probleem. 2019 toonde een recordaantal vermoorde land- en milieuverdedigers in één jaar. In 2019 kwamen 212 land- en milieuverdedigers om het leven – gemiddeld meer dan vier mensen per week. Grootschalige landbouw, mijnbouw en houtkap zorgen nog steeds voor de meeste aanvallen op milieuverdedigers wereldwijd.
Hoe scoren de pensioenfondsen?
Lokale gemeenschappen in onder meer Brazilië, Colombia, DRC, India, Indonesië, Sierra Leone en Vietnam zijn het slachtoffer van landroof door de bedrijven waarin de pensioenfondsen beleggen.
Pensioenfondsen moeten heldere eisen stellen aan bedrijven waarin zij beleggen en die betrokken zijn bij landroof, om zo schendingen van landrechten aan te pakken.
- Negen van de tien onderzochte pensioenfondsen scoren slecht: Bpf Bouw (score 3), ABP, PfZW en BPL Pensioen (score 2). PME, PMT, Pensioenfonds Vervoer, Pensioenfonds Horeca en Catering en StiPP (score 1). Geen van de pensioenfondsen pakt alle bedrijven aan waarin men belegt en die zich schuldig maken aan landroof, en geen pensioenfonds zet zich structureel in om slachtoffers ervan te compenseren.
- Pensioenfonds Detailhandel scoort twijfelachtig (score 5). Dit pensioenfonds doet het nog niet goed genoeg, maar wel beter dan de andere fondsen: het fonds spreekt meer dan de helft van de 24 betrokken bedrijven waarin het belegt aan op schendingen van landrechten.
Advies aan pensioenfondsen
Pensioenfondsen moeten heldere eisen stellen aan bedrijven waarin zij beleggen
en die betrokken zijn bij landroof, om zo schendingen van landrechten aan te
pakken. Pensioenfondsen moeten internationale richtlijnen zoals die van
de VN en de OESO actief en aantoonbaar toepassen op alle bedrijven waarin zij
beleggen en die verantwoordelijk zijn voor landroof. Pensioenfondsen moeten
landroof door bedrijven waarin zij beleggen helpen uit te bannen en anders deze
bedrijven uitsluiten.
