De paragraaf Ziekteverzuim & Arbeidsongeschiktheid in het Regeerakkoord behoeft aanpassing. Die mening is de Nederlandse Vereniging van Inkomen Adviseurs toegedaan. De NVIA heeft ‘een alternatief Regeerakkoord’ opgesteld. Dit plan biedt met name werkgevers binnen het midden- en kleinbedrijf meer eenduidigheid en gemak en laat het risico op arbeidsongeschiktheid niet groter worden.
Het ‘alternatieve Regeerakkoord’ is onlangs gepresenteerd tijdens een NVIA-seminar over de effecten van de beperking van loondoorbetaling op inkomensadvies. Het seminar werd bezocht door inkomensadviseurs én door vertegenwoordigers van UWV, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het Verbond van Verzekeraars.
Bezwaren
De bezwaren van de inkomensadviseurs richten zich op het kabinetsvoornemen om de verplichting tot loondoorbetaling voor kleine werkgevers terug te brengen van twee naar één jaar én op het plan om de termijn van eigenrisicodragerschap voor de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) te halveren van tien naar vijf jaar. Beide plannen maken het voor werkgevers die veel werk maken van duurzame inzetbaarheid en re-integratie minder lonend om dat te blijven doen. Terwijl dergelijk beleid juist steeds meer gemeengoed wordt, aldus de NVIA. Andersom geldt dat ‘de vervuilers’ straks minder gaan betalen dan nu het geval is. De NVIA wijst erop dat de verzuimcijfers en de instroom van arbeidsongeschikten in Nederland de laatste jaren juist substantieel zijn gedaald.
Het kabinet heeft het voornemen om voor kleine werkgevers tot 25 werknemers de loondoorbetaling voor een zieke werknemer terug te brengen van twee naar één jaar. Ontslagbescherming van twee jaar blijft er wel. De verantwoordelijkheid voor de loondoorbetaling én voor re-integratieverplichtingen komen na één jaar ziekte bij het UWV te liggen. Kleine werkgevers gaan hiervoor een uniforme, collectieve premie betalen. Doel is werkgevers minder huiverig te maken om mensen in (vaste) dienst te nemen. De NVIA toont begrip voor het streven om mkb’ers te ontlasten in kosten en verplichtingen die zijn verbonden aan langdurig arbeidsongeschikte medewerkers. Maar de NVIA ziet nadelige bij-effecten, die erger zijn dan de kwaal.
Versnippering
Werkgevers krijgen straks minder financiële prikkels om serieus werk te maken van preventie en re-integratie. Het risico van arbeidsongeschiktheid neemt derhalve toe voor werknemers van kleinere werkgevers. Bovendien gaat een dossier na één jaar over naar UWV, om na het tweede jaar weer terug te keren bij die werkgevers die eigen risicodrager zijn voor de WGA. “De versnippering rond de regelingen bij ziekte maakt het stelsel nog lastiger uit te leggen”, voorziet NVIA-voorzitter Peter Abelskamp. “De plannen maken inkomensadvies bij het midden- en kleinbedrijf nog noodzakelijker. Het gaat in dit stelsel niet alleen om een losse verzekering voor het eerste of het tweede ziektejaar, maar om een ingewikkelde keten van preventie, ziekte en arbeidsongeschiktheid.”
Abelskamp ziet bovendien nog veel onduidelijkheden. “Bestaat bijvoorbeeld de mogelijkheid om voor het tweede ziektejaar eigen risicodrager te worden? Dat zou wel passen in het verdere hybride stelsel rond ZW en WGA. Is er een toetsing van de reeds gedane inspanningen tot re-integratie op het moment dat het UWV de verplichtingen in het tweede ziektejaar overneemt? En wie toetst eigenlijk de re-integratie-inspanningen van het UWV?”
Alternatief
Volgens de NVIA zijn mkb-werkgevers niet gebaat bij een andere verdeling van lasten over publieke en private verzekeringen. “Het gaat deze ondernemers vooral om eenduidigheid en gemak!” De NVIA stelt daarom voor alle werkgevers voor één jaar (of een half jaar) zelf het risico van ziekteverzuim te laten dragen. Na die periode moet elke werkgever zich voor 12 jaar (jaar twee en daarna tien jaar WGA) verzekeren, tegen betaling van een sectorale premie. Niet verzekeren is geen optie. Er kan gekozen worden voor een publieke verzekering (kosten en re-integratie door UWV) of een private verzekering (kosten en re-integratie door de verzekeraar). In beide gevallen is de werkgever na één jaar ‘verlost’ van financiële en reïntegratieverplichtingen.
Aan de werkgever kunnen eisen worden gesteld, om te voorkomen dat een dossier van een zieke werknemer na één jaar ‘over de schutting’ wordt gegooid. De werkgever kan ervoor kiezen om de begeleiding van zieke werknemers – en andere Arbo-verplichtingen – uit te besteden aan een arbodienst naar keuze. Na één jaar werkt het UWV aan de re-integratie of aan de re-integratie wordt gewerkt door de aanbieder waarmee de private verzekeraar een contract heeft.
De NVIA hoopt met het ‘Alternatieve Regeerakkoord’ de politiek op andere gedachten te brengen dan die nu in het echte Regeerakkoord staan. “Want dat voorstel leidt niet tot een toename van het aantal vaste contracten en het stelsel van sociale zekerheid er wordt nog complexer door.”
