Nieuwe accountingstandaard dwingt verzekeraars tot minder risicovol beleggen

De nieuwe accountingstandaard voor verzekeringscontracten zorgt voor volatielere bedrijfsresultaten. Dat kan aanleiding geven voor een minder risicovol beleggingsbeleid, hogere premies of minder garanties voor polishouders. Dat stelt Bas van de Pas, verantwoordelijk voor de verzekeringssector bij PwC, naar aanleiding van een nieuwe PwC-publicatie ‘IFRS 17 is coming, are you prepares for it?’ ove de komst van IFRS 17. Na vele jaren van besprekingen en consultatie wordt de nieuwe accountingstandaard voor verzekeringscontracten naar verwachting begin 2017 door de International Accounting Standards Board bekendgemaakt. De standaard, genaamd IFRS 17, zal uiterlijk 2021 ingaan en veroorzaakt voor verzekeraars die onder IFRS rapporteren een grote verandering in de financiële verslaggeving en bedrijfsvoering.

Eén van de grootste veranderingen is dat er gekeken zal worden naar de marktwaarde van contracten. Bas van de Pas: “Een gevolg is dat het winstpatroon van verzekeraars flink zal veranderen en dat de winst en het eigen vermogen meer zal gaan bewegen. De vraag is: wat gaat dit doen met het vertrouwen in de sector? Begrijpen beleggers en polishouders de reden van de toegenomen volatiliteit, en dat het hier alleen maar gaat om een andere financiële weergave van dezelfde bedrijfsvoering?”

Complexe invoering, minder risico

De lange aanlooptijd tussen het bekendmaken van de standaard en de implementatie geeft aan dat de invoering complex zal zijn. Om tijdig voor de inwerkingtreding klaar te zijn, moeten verzekeraars in 2017 beginnen met voorbereidingen. Uit de PwC-publicatie ‘IFRS 17 is coming, are you prepared for it? blijkt dat verzekeraars die daarmee al gestart zijn, voor fundamentele keuzes worden geplaatst. Bas van de Pas: ´Als verzekeraars willen dat hun eigen vermogen minder fluctueert, kunnen ze voor een minder risicovolle beleggingsstrategie kiezen. Dat kan implicaties hebben voor de winst. Een alternatief kan zijn om producten te gaan verkopen met minder (langlopende) garanties, of om voor de garanties een hogere premie te vragen.”

Een zeer belangrijk nog openstaand discussiepunt is op welke niveau verzekeraars hun verplichtingen moeten gaan waarderen: op het niveau van één polis of een groep polissen. “Dat lijkt een academische kwestie, maar bepaalt in belangrijke mate hoe impactvol de implementatie van IFRS 17 zal zijn. Een polis-voor-polis-benadering is data- en IT-technisch extreem tijdrovend en kostbaar. Dat is voor verzekeraars onwerkbaar. Te grote groepen bij elkaar is voor de IASB niet acceptabel, omdat dan onvoldoende inzicht gegeven wordt in wat de winstgevende en wat de verlieslatende polissen zijn. Er moet dus naar een middenweg worden gezocht.”

Vergelijken wordt lastig

Onder de huidige IFRS-regels passen verzekeraars nu nog verschillende verslaggevingsgrondslagen toe voor de waardering van hun verzekeringscontracten. Dat maakt het vergelijken van verzekeraars lastig. Bas van de Pas betwijfelt of IFRS 17 hier direct een einde aan zal maken. “Er zullen nog steeds keuzes mogelijk zijn. IFRS 17 kent bovendien een aantal overgangsmaatregelen, waardoor de cijfers de eerste jaren mogelijk minder vergelijkbaar zullen zijn. Op dit gebied blijft er dus altijd nog wat te winnen.”

De kosten om IFRS 17 te implementeren kunnen die van Solvency II evenaren of zelfs overstijgen. Dat raakt de komende jaren de winst van verzekeraars. PwC verwacht dat veel verzekeraars de implementatie van IFRS 17 zullen aangrijpen om hun processen en systemen te optimaliseren. “Als het huis dan toch in de steigers moet, kun je maar beter meteen het achterstallig onderhoud meepakken”, aldus Bas van de Pas. De volledige Engelstalige versie van het PwC-rapport is te downloaden via: https://www.pwc.nl/nl/assets/documents/pwc-ifrs-17-is-coming.pdf.