In 2009 hadden onderlinge  schadeverzekeraars een markt aandeel van 34%; vijf jaar later was dat aandeel opgelopen naar 37%. De ontwikkelingen in de levenbranche laat het tegenovergestelde beeld zien: het marktaandeel van de onderlingen  liep terug van 20 naar 16%. Hierdoor kwam het totale marktaandeel van onderlinge verzekeraars in 2014 uit op ongeveer 25%, zo blijkt uit de recent verschenen studie ‘De onderlinge verzekeraars in 2025’. In 2014 telde ons land 176 onderlinge verzekeraars, waarvan 168 schadeverzekeraars. Het grootste marktaandeel van de onderlinge schadeverzekeraars ligt in het automotive segment: bij casco lijft dat aandeel op 54% en bij WA en hulpverlening op 50%. Ook in de branches brand- en natuurevenementen (42%), algemene aansprakelijkheid en rechtsbijstand (beide 40%) is het onderlinge aandeel in de totale verzekeringsmarkt aan de hoge kant.

Daar waar de overige verzekeraars tussen 2009 en 2014 hun bruto combined rato (schade + kosten)  zagen schommelen tussen 91,9% )201) en 96,4% (2013), lag dit bij de onderlingen gemiddeld enkele procentpunten lager: tussen de 88,3% (2014) en 93,9% (2015).Verder blijkt dat onderlingen een beduidend lager schaderatio hebben (tussen 55,6% en 65,1%) dan overige  verzekeraars  (tussen 63,2% en 74,9%), licht dat bij de kostenratio andersom: verzekeraars tussen 21,1% en 25,5% en onderlingen tussen 29,3% en 30,2%. “Een mogelijke verklaring  voor de hoge kostenratio is dat onderlinge verzekeraars gemiddeld genomen kleiner zijn. De lage schaderatio kan in theorie het resultaat zijn van betere risicoselectie of meer preventie van onderlinge verzekeraars”, aldus de onderzoekers, volgen wie onderlingen op alle fronten een iets beter rapportcijfer krijgen van de onderzoekdeelnemers dan overige, niet onderlinge verzekeraars. Het algemeen rapportcijfers is 7,2 resp, 6,9, terwijl onderlingen vooral beter scoren op contact, klantgerichtheid en vertrouwen.

Kruispunt

Volgens de onderzoekers staan onderlinge verzekeraars op en kruispunt. “Ze hebben volgens de marktanalyse een sterke positie, maar die staat onder druk door verschillende trends in de markt, zoals toenemende regelgeving, digitalisering en individualisering. Het is dan ook zaak dat zij zich heroriënteren op de ontwikkelingen richting 2025.”

Hierin worden als sterke punten genoemd de kwaliteit van dienstverlening (o.a. onderscheidend op snelheid en claimafhandeling), de (sterkere) solidariteitsgedachte ) en een gezonde balans en een stabiele basis voor het bedrijfseconomisch functioneren. Als zwakke punten  worden aangegeven de kleinschaligheid in verhouding tot de trend naar schaalgrootte, de mindere zichtbaarheid voor potentiële kanten en de mogelijke geringe prikkel tot innovatie.

Het rapport wijst daarnaast op de kansen en bedreigingen. Tot de eerstgenoemde categorie behoren  volgens de onderzoekers onder meer  de meer private verzekerings- en financieringsmogelijkheden  door de terugtredende overheid, de veranderende verzekeringsvraag door de deeleconomie en opkomst van peer-to-peer-netwerken en het betere imago en grotere vertrouwen. Daar staan bedreigingen tegenover als een verminderende klantloyaliteit door de opkomende digitalisering en hogere financiële en administratieve lasten door nieuwe wet- en regelgeving, waaronder Solvency II.