Het Openbaar Ministerie (OM) heeft gisteren (19 maart j.) vandaag in de rechtbank in Rotterdam gevangenisstraffen van 2,5 jaar geëist tegen twee voormalig bestuurders van HDI-Gerling: Bert S. en Marco M. Het OM verwijt hen verduistering, valsheid in geschrifte en één van de bestuurders en zijn bedrijf ook corruptie. “Alles was geoorloofd om meer geld te verkrijgen”, zei de officier op zitting: “Verdachten hebben zich lange tijd onaantastbaar gewaand en hebben zich de tegoeden van HDI toegeëigend alsof het hun eigen vermogen was.”
Het onderzoek door de FIOD naar de vermoedelijke fraude door verdachten bij HDI startte naar aanleiding van een aangifte door het nieuwe bestuur van HDI in 2013. Eén van de verdachten, Bert S., was binnen HDI verantwoordelijk voor de financiën en tevens lid van de Raad van bestuur. Van 2006 tot zijn ontslag in 2013 was hij voorzitter van de raad van bestuur. In die positie van CFO had hij vrijwel onbeperkte beschikkingsmacht over de financiën van HDI. De andere verdachte, Marco M., was lid van de Raad van bestuur van 2005 tot 2012. Hij hield zich vooral bezig met verzekeringsportefeuilles en de verbetering van de automatisering van HDI. Daarnaast had hij vooral veel belangstelling voor de zaken op Aruba.
De periode dat deze twee verdachten (met nog een derde verdachte wiens zaak is aangehouden door de rechtbank (Gerd M., red.)) de leiding hadden binnen HDI heeft desastreuse gevolgen gehad voor de onderneming, zei de officier op zitting: “HDI heeft de financiële schade die zij door hun frauduleus handelen hebben toegebracht, begroot op een bedrag van rond de 25 miljoen euro. Verdachten hebben zich lange tijd onaantastbaar gewaand en hebben zich de tegoeden van HDI toegeëigend alsof het hun eigen vermogen was.”
Het OM vervolgde: “De CFO kocht voor ruim 3 miljoen euro een villa in Santa Ponsa op Mallorca. Hij liet HDI betalen. Hij liet ook met geld van HDI onder valse voorwendselen een villa aanschaffen voor de derde verdachte op Aruba. De andere verdachte bestuurder die op zitting stond, kocht met de derde verdachte via een verhullende structuur voor 1 Arubaanse gulden een zogenaamd waardeloze verzekeringsportefeuille van HDI op Aruba. In werkelijkheid ging het om een verzekeringsportefeuille die vele miljoenen waard was. Ook ontving hij via zijn bedrijf Detoma voor enkele tonnen steekpenningen van klanten van de verzekeraar. Hij heeft dit nooit aan zijn werkgever verteld.”
Passende straffen
“Verdachten hebben flagrant misbruik gemaakt van hun functie en vertrouwenspositie binnen HDI” zei de officier op zitting: “Wanneer gekeken wordt naar de ernst van de feiten dan valt op dat alle aan de verdachten verweten gedragingen ingegeven zijn door geldzucht. Geen van de verdachten lijkt het een probleem te vinden dat wettelijke en morele beletselen aanwezig zijn om hun drang naar meer geld te bevredigen.” De CFO was van oordeel dat hij, gezien zijn inspanningen voor HDI, zichzelf – zonder overleg met of instemming van de andere directieleden – bonussen kon uitkeren. Dat moest dan wel in het geheim gebeuren want anders zou iedereen dat willen, stelde de officier: “Het is – welke bedrijfscultuur er ook moge heersen – op zijn minst opmerkelijk dat een bestuurder, zelfs in een latere fase voorzitter van de raad van bestuur, zich op zo weinig verantwoordelijkheidsgevoel laat betrappen.” Ook de andere bestuurder geeft blijk van hetzelfde gebrek aan moreel inzicht. Zo mailt hij aan de derde verdachte in juni 2007: ‘12.500 van 25.000 al dit jaar i.p.v. volgend jaar…ronduit belachelijk…die 25.000 was ter compensatie voor belachelijk lage bonus van vorig jaar’ en ‘zo kom je dan inderdaad aan 198.000 en heb je voor dit jaar oplossing en volgens jaar nog groter probleem want structureel is er geen shit geregeld. Ergo, meepakken wat je mee kunt pakken en zonodig wegwezen’.
“En dat is precies wat verdachten hebben gedaan” stelde de officier op zitting. En dat is waarom het OM gevangenisstraffen van 2,5 jaar passend vindt. Tegen het bedrijf Detoma van bestuurder Gerd M. , dat is gebruikt voor de verweten fraude, eiste het OM een geldboete van ruim 130.000 euro. Op zitting eiste het OM ook dat de verdachten één miljoen euro schadevergoeding bij wijze van voorschot op de uitkomst in een civiele procedure, betalen aan hun voormalig werkgever HDI. De uiteindelijke hoogte van die vergoeding moet in een aparte procedure worden vastgesteld. Vandaag gaat de zitting verder.
‘Duitse cultuur’
Bert S. erkent ter zitting ‘met de wijsheid van nu’ dat zijn handelen niet integer was. “Achteraf blijkt het allemaal niet te kloppen. Het is niet correct. Ik heb ervan geleerd dat je niet te loyaal moet zijn. Dat je niet je oren moet laten hangen’”, aldus S, die daarbij verwees naar ‘de Duitse cultuur ’binnen HDI: “Als de voorzitter van de RvC je iets vraagt, dan doe je dat. Zo gaat dat in een Duits bedrijf. Wat M. zei, dat deed je. Weigeren is geen optie.’ Marco M. ontkent voor de rechtbank dat hem iets te verwijten valt en spreekt van ‘legale business.’ De Arubaanse verzekeringsportefeuille die hij met zijn vader HDI afhandig zou hebben gemaakt, was volgens hem niets waard.
De inmiddels 78-jarige Gerd M., voormalig voorzitter van de Raad van Bestuur van HDI, wordt verdacht van dezelfde misdrijven zijn medeverdachten. Hij was niet op de zitting aanwezig. De strafzaak tegen hem is vorige week opgeschort. Volgens zijn raadsman, advocaat Daniel Fontein, is hij ‘zo in de war dat er geen normaal gesprek met hem te voeren is en hij daardoor niet berecht kan worden’. Een psycholoog en een psychiater gaan nu bekijken of hij in staat is op een later moment voor de rechter te staan.
