DNB Nieuwsbrief: Onderzoek naar klimaatrisico’s voor verzekeringssector en naar naleving Sanctiewet/Wwft door bijkantoren buitenlandse verzekeraars

In de deze week verschenen ‘Nieuwsbrief Verzekeren’ belicht DNB een groot aantal zaken. Zo kondigt de toezichthouder onder meer een onderzoek aan naar klimaatrisico’s voor verzekeringssector, presenteert het de uitkomst van de naleving van de Sanctiewet/Wwft door bijkantoren van buitenlandse verzekeraar, wijst DNB op de mogelijkheid voor de sector de komende twee maanden te kunnen reageren op het eerste conceptadvies van EIOPA voor de SCR Review (de evaluatie van de standaardformule voor het Solvency II-kapitaalvereiste en meldt het de resultaten van onsite onderzoeken bij verzekeraars over kosten.

DNB onderzoekt de gevolgen van klimaatverandering en energietransitie voor de financiële sector. Onderdeel hiervan is een onderzoek naar de verplichtingen van verzekeraars. Als onderdeel van een breder klimaatproject kijkt DNB momenteel naar de gevolgen van klimaatrisico’s voor de verplichtingen van verzekeraars. Doel daarvan is om meer inzicht te krijgen in de gevolgen van onder andere veranderende weersomstandigheden en zeespiegelstijging voor de verzekeringssector. DNB publiceert de resultaten na de zomer in een sectoroverstijgend rapport.

Door klimaatverandering kan de verwachte schadelast door diverse weersverschijnselen mogelijk veranderen. In Nederland gaat het dan in het bijzonder om storm, hagel, regen en overstroming. Naast verwachte schadelast kunnen potentieel ook extremen toe- of afnemen. Dit kan onder andere gevolgen hebben voor inschattingen die verzekeraars maken binnen catastrofemodellen. Naast verzekerde risico’s onderzoekt DNB als onderdeel van dit project ook risico’s die niet of in mindere mate verzekerd zijn. In Nederland gaat het dan in het bijzonder om het overstromingsrisico. DNB brengt onder andere in kaart wat de gevolgen zijn van relatief grote maar niet ondenkbare overstromingsscenario’s voor de beleggingen van financiële instellingen. Daarnaast is DNB betrokken bij discussies over de verzekerbaarheid van het overstromingsrisico.

Naleving Sanctiewet/Wwft

Ongeveer 40% van de bijkantoren van buitenlandse verzekeraars voldoet niet aan de verplichtingen die voortvloeien uit de Sanctiewet. Met betrekking tot de naleving van de Wwft heeft DNB geen generieke tekortkomingen geconstateerd. DNB onderzocht de mate van naleving van de Sanctiewet door bijkantoren van schade- en levensverzekeraars die met een Europees paspoort actief zijn op de Nederlandse markt. Voor het onderzoek heeft DNB een uitvraag gedaan bij alle 42 bijkantoren (zowel schade- als levensverzekeraars) naar de naleving van de Sanctiewet. De zes bijkantoren van levensverzekeraars hebben daarnaast aanvullende vragen over de naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) beantwoord.

De meerderheid van de bijkantoren van buitenlandse verzekeraars screent haar relaties tegen zowel de Nationale terrorismelijst (ook genaamd “de Nederlandse lijst”) als de sanctielijsten op basis van EU-verordeningen (“EU-lijsten”). DNB heeft vastgesteld dat twaalf bijkantoren op geen enkel moment een screening tegen de Nederlandse lijst en/of de EU-lijsten verrichten. Daarnaast zijn er vijf bijkantoren die wel bij acceptatie screenen en hierna periodiek, maar geen screening toepassen bij de uitbetaling van gelden. In totaal voldoen 17 van de 42 onderzochte bijkantoren (41%) hiermee niet aan de verplichtingen die voortvloeien uit de Sanctiewet. Deze bijkantoren zijn in overtreding van de Sanctiewet en worden door DNB hierop aangesproken.

DNB heeft geconstateerd dat de twaalf bijkantoren die hun relaties niet screenen tegen de Nederlandse lijst en/of EU-lijsten een relatief kleine personeelsbezetting in Nederland hebben. In bijna alle gevallen is het aanspreekpunt voor de naleving van de Sanctiewet werkzaam op het hoofdkantoor. Het hoofdkantoor speelt in de meeste gevallen een centrale rol in het opstellen van beleid omtrent de naleving van sanctieregelgeving. Ook worden de auditcontroles en de sanctiescreening in de regel uitgevoerd door het hoofdkantoor.

DNB heeft de afgelopen jaren veelvuldig aandacht gevraagd voor de naleving van de Sanctiewet door middel van onderzoeken, nieuwsbrieven, de DNB Leidraad Wwft en Sanctiewet en een Q&A Sanctiewet voor schadeverzekeraars. Bij meerdere in Nederland vergunning houdende verzekeraars heeft DNB op dit vlak een verbetering gesignaleerd. Maar een groot deel van de bijkantoren van buitenlandse verzekeraars moet deze ontwikkeling nog doormaken. Bijkantoren van levensverzekeraars dienen naast de Sanctiewet ook de Wwft na te leven. In het onderzoek heeft DNB ook vragen aan deze bijkantoren gesteld over de naleving van de Wwft. Dit heeft geen generieke bevindingen opgeleverd. De resultaten van het onderzoek worden met alle onderzochte bijkantoren gedeeld. DNB neemt toezichtmaatregelen bij de bijkantoren die de Sanctiewet overtreden.

Resultaten on-site onderzoeken over kosten

Verzekeraars besteden in het algemeen veel aandacht aan hoe de kosten worden meegenomen in het vaststellen van de voorziening, blijkt uit de on-site onderzoeken van DNB. Daaruit komen wel nog enkele aandachtspunten naar voren. Op basis van de eerste onderzoeken heeft DNB in mei 2016 een good practice opgesteld. Kern hiervan is dat een verzekeraar in een krimpende markt niet zonder meer mag uitgaan van stabiele kosten per polis. Bij afnemende polisaantallen dalen de kosten dan navenant. Een deel van de kosten is mogelijk echter vast. Tevens moeten verzekeraars beschikken over een geschikt en onderbouwd kostenallocatiemodel, bijvoorbeeld op basis van Activity Based Costing (ABC).

Uit de on-site onderzoeken blijkt dat verzekeraars in het algemeen veel aandacht besteden aan kostenbeheersing en de wijze waarop zij kosten meenemen in de best estimate. Met name de kostenallocatie aan producten en polissen is doorgaans voldoende inzichtelijk en onderbouwd. Veel verzekeraars beschikken over een ABC-studie en kunnen dit onderbouwen met tijdschrijven. Ook is de sturing op kosten in de businessplanperiode van (doorgaans) drie jaar goed op orde. Wel zijn volgens DNB uit het onderzoek enkele  aandachtspunten naar voren komen. U vindt ze in de Nieuwsbrief Verzekeren van DNB, evenals ander kort nieuws. Zie https://www.dnb.nl/nieuws/dnb-nieuwsbrieven/nieuwsbrief-verzekeren/nieuwsbrief-verzekeren-juni-2017/dnb360549.jsp.