In zijn maandelijke blog op de Adfiz-website stelt directeur Enno Wiertsema voor adviseurs die zich qua dienstverlening beperken tot advies over de eigen producten te verplichten het label ‘verkoopadvies’ te laten voeren. Hieronder treft u de gehele blog met als titel ‘Geen kattepis’ integraal aan.
“Begin 2018 schreef ik in één van mijn maandcolumns dat de klant gebaat is bij duidelijkheid over of iets verkoop of onafhankelijk advies is. De aanbevelingen van een adviseur die de producten van zijn werkgever verkoopt, worden vaak verpakt als advies, maar zijn het niet. Het is verkoop. Niets meer en ook niets minder. ‘Als het zwemt, loopt en kwaakt als een eend, noem het dan ook een eend’, zei ik daar toen over.
Nu ruim anderhalf jaar later sta ik onverkort achter wat ik toen schreef. Klanten zijn zich er namelijk niet van bewust dat – bijvoorbeeld – hun huisbankier alleen maar zijn eigen hypotheken promoot. Of dat die verkoopadviseur van enkele straten verderop enkel de verzekeringen en pensioenen van zijn broodheer verkoopt. Uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Financiën als evaluatie van het provisieverbod blijkt dat slechts 45% van de ondervraagde klanten beseft dat verzekeraars en banken doorgaans alleen de eigen producten in de vergelijking meenemen. Sterker nog: 9% van de klanten is ervan overtuigd dat deze partijen (nagenoeg) alle andere aanbieders vergelijken.
En hoewel ik er niet aan twijfel dat een aanbieder meestal goede eigen producten heeft, het is niet per se het best passende product dat voor die specifieke klant op dat moment in de markt beschikbaar is. Dat dit niet zomaar een loze stelling is, bewijst het onderzoek van Hypotheekonderzoek.nl: klanten van onafhankelijk hypotheekadviseurs behalen gemiddeld 0,3%-punt rentevoordeel ten opzichte van klanten van een verkoopadviseur. Bij een gemiddelde huizenprijs van € 313.000 en een looptijd van – pak ‘m beet – 10 jaar is dat al bijna tienduizend euro die de klant bespaart. Dat is geen kattenpis!
Minister Hoekstra, echter, heeft de Kamer deze maand laten weten alleen te voelen voor een wettelijke verankering van het label ‘onafhankelijk advies’. Daarmee laat hij de eerder door hem genoemde driedeling (onafhankelijk, verkoop en gebonden) los. Deze vindt hij te complex. En hoe nuttig het ook is om te regelen dat onafhankelijk advies aan bepaalde eisen voldoet, minstens zo belangrijk is het om te borgen dat een klant die kiest voor de lagere toegevoegde waarde van verkoopadvies geïnformeerd wordt over de beperkingen van die dienstverlening. Zeker nu de verkoopadviseur er – in het voorstel dat de minister laatst heeft gepresenteerd – zelf geen belang bij heeft om de klant uit zichzelf over zijn beperkingen te informeren.
En daarvoor is het helemaal niet nodig om de hele markt in labels op te delen. Logisch, begrijpelijk en vooral in het belang van de klant is het om:
- adviseurs die zich qua dienstverlening beperken tot advies over de eigen producten, verplicht het label ‘verkoopadvies’ te laten voeren,
- adviseurs die op basis van een objectieve analyse van een toereikend aantal producten adviseren, het recht te geven om het label ‘onafhankelijk’ te voeren, en
- alle adviseurs die niet onder één van eerdergenoemde labels vallen, vrij te laten qua labeling en zo recht te doen aan de diversiteit van de markt.
Op deze manier is het voor de klant direct duidelijk wat voor vlees hij in de kuip heeft en kan hij weloverwogen kiezen met welk type adviseur hij in zee wil en wat daar de consequenties van zijn. Dat is veel duidelijker, maar vooral ook eerlijker en veiliger voor de klant.”
