Impact Centre Erasmus is in de voorbereiding van de start (beoogd per 1 april 2023) van een onderzoek naar de vroegtijdige inzet van arbeidsdeskundigen in letselschadetrajecten. Het initiatief komt voort uit de samenwerking van AKC, ArdoSZ en Impact Centre Erasmus bij het lopende onderzoek naar de vroegtijdige inzet van arbeidsdeskundigen in de Wet verbetering poortwachter (Wvp).
De achtergrond van het onderzoek ligt in het feit dat de arbeidsdeskundige beroepsgroep een sterke behoefte heeft aan onderzoek naar de rol van de arbeidsdeskundige bij letselschade, met een methodisch kader als beoogd resultaat. Naast de doelgroep werknemers is op verzoek van het NVvA-platform AOV & Letsel ook de zzp’er als belangrijke en in omvang toenemende doelgroep toegevoegd aan het onderzoek.
In een toelichting stellen de initiatiefnemers: “Uiteraard is financiële
bestaanszekerheid van belang voor zowel de werknemer als de zzp’er.
Tegelijkertijd worstelen zij met vraagstukken op het gebied van adequate en
gestabiliseerde re-integratie in het arbeidsproces. Voor werknemers, zzp’ers en
diverse andere belanghebbenden is meer en sneller inzicht wenselijk. Daarnaast
speelt mee dat ook gedupeerden een grote behoefte hebben aan sneller en meer
zicht op (passende) arbeidsparticipatie en re-integratie, ook al is er al enig
onderzoek gedaan naar hun financiële bestaanszekerheid. Dit is ook van belang
voor andere belanghebbenden dan het slachtoffer.”
Toegevoegde waarde arbeidsdeskundige
Inmiddels zijn er zo’n 1,2 miljoen zzp’ers actief op de arbeidsmarkt. Zij
vormen daarmee een belangrijke groep als het gaat om arbeidsparticipatie. Het
idee bestaat dat de toegevoegde waarde van de arbeidsdeskundige in geval van
letselschade bij zzp’ers groter zou kunnen zijn dan bij ‘gewone’ werknemers met
letselschade. Dit aangezien de werknemer vanuit de verplichte Wvp begeleiding
krijgt gericht op arbeidsparticipatie.
Voor zzp’ers is dit anders. Ook zijn veel zzp’ers niet verzekerd tegen
arbeidsongeschiktheid. Zij krijgen dus geen begeleiding, behalve dan eventueel
in opdracht van hun aansprakelijkheidsverzekeraar. De inzet van de
arbeidsdeskundige kan ervoor zorgen dat dit arbeidspotentieel behouden blijft
voor de arbeidsmarkt. Of deze toegevoegde waarde er ook echt is, moet blijken
uit het onderzoek. Daarnaast heeft eerder onderzoek door hoogleraar Rianka
Rijnhout (en collega’s) van Universiteit Utrecht aangetoond dat er – naast de
focus in letselschadetrajecten op een adequate financiële compensatie – ook
noodzaak is voor onderzoek naar passende re-integratie.
Aanpak onderzoek
De eerste stap van het onderzoek richt zich op het betrekken van stakeholders,
zoals verzekeraars, belangenbehartigers en herstelgerichte dienstverleners.
Hiermee werken de onderzoekers van Impact Centre Erasmus aan commitment bij het
onderzoek. En aan de bereidheid om letselschadedossiers in te brengen
(fase 0). De daaropvolgende deskresearch bestaat uit twee onderdelen: een
literatuurstudie en een steekproef uit afgeronde letselschadedossiers.
Vervolgens formuleren de onderzoekers een Theory of Change, die de basis
vormt van het verdiepende dossieronderzoek en het actieonderzoek (fase 1). Op
advies van de Programma Advies Commissie (PAC) van het AKC is besloten om na
fase 1 een go/no-go-moment in te bouwen. Dan is duidelijk of er voldoende
partijen zijn die dossiers inbrengen en is door middel van het
literatuuronderzoek en de Theory of Change een aanscherping van de
onderzoeksvragen mogelijk. Hiermee kunnen we dan opnieuw vaststellen of de relevantie
voor de arbeidsdeskundige praktijk voldoende is geborgd.
Samenwerking AKC, ArdoSZ en Impact Centre Erasmus
Het onderzoek komt voort uit de samenwerking van AKC, ArdoSZ en Impact Centre
Erasmus bij het lopende onderzoek naar de vroegtijdige inzet van
arbeidsdeskundigen in de Wvp (verwachte publicatie voor de zomer van 2023).
Vanuit het perspectief van het AKC draagt dit nieuwe onderzoek bij aan duurzame
arbeidsparticipatie. Daarnaast wordt de positie van de
(letselschade)arbeidsdeskundige versterkt door de ontwikkeling van een
methodisch kader. Vanuit het perspectief van ArdoSZ draagt het onderzoek bij
aan het hebben van werk als beste inkomenszekerheid. Voor Impact Centre Erasmus
is naast de methodische ontwikkeling ook de brede sociaal maatschappelijke
relevantie interessant.
Om van het onderzoek een succes te maken, is het belangrijk dat de onderzoekers
kunnen putten uit ingebrachte letselschadedossiers. Wil je hier een bijdrage
aan leveren, neem dan contact op met Paul Ongenae, PhD Candidate Impact Centre
Erasmus, impactcentre@eur.nl