De politie gaat computergestuurd op zoek naar mogelijke verdachten. Door mensen op basis van data te controleren, hoopt de politie misdaad te voorkomen, meldt NOS. Een eerste proef met datakoppeling start in Roermond, specifiek gericht tegen rondtrekkende bendes uit Oost-Europa. Die maken zich vooral schuldig aan winkeldiefstallen, babbeltrucs, inbraken en zakkenrollen.Roermond heeft veel last van dit soort criminaliteit, omdat het dicht bij de grens ligt én een grote trekpleister heeft: de Designer Outlet. Dit winkelcentrum trekt jaarlijks miljoenen bezoekers en is daardoor ook in trek bij zakkenrollers en winkeldieven.
Samen met de Technische Universiteit Eindhoven gaat de politie proberen deze criminelen sneller op te sporen. Op de universiteit is een datacentrum ingericht, waar gegevens uit verschillende bronnen worden gecombineerd en geanalyseerd.De gedachte is dat een dief of inbreker zich anders gedraagt dan de rest van het publiek. De kunst is volgens de politie om verdacht gedrag er met behulp van technologie uit te pikken.
Camera’s
In en bij Roermond zijn op strategische plekken ANPR-camera’s opgehangen; camera’s die kentekens van auto’s kunnen lezen. Deze camera’s zijn gekoppeld aan een database van de politie met auto’s die mogelijk gebruikt worden door Oost-Europese dieven. Ook leggen de camera’s vast welke route een auto rijdt en wat voor merk, type en kleur auto het is.De politie en de universiteit zijn ook bezig met apparatuur die registreert hoeveel mensen in het voertuig zitten en uit welk land de telefoons komen die ze op zak hebben. Ook het reguliere cameratoezicht wordt aan het systeem gekoppeld. Door al deze gegevens te combineren, kan er een verdacht profiel uit rollen.
“Er wordt gewerkt met een puntensysteem”, vertelt projectleider Elle de Jonge van de politie. “Komt een auto uit de richting Duitsland? Tien punten. Roemeens kenteken? Tien punten. Rijdt hij naar de outlet? Tien punten. Zitten er vier mensen in? Tien punten. Bij een bepaalde score vinden we dat er genoeg reden is om de auto te controleren en sturen we er iemand op af.”Volgens de politie is het doel “verdacht gedrag vroegtijdig herkennen en zo criminaliteit voorkomen”. Een potentiële winkeldief die onderweg wordt gecontroleerd, maakt waarschijnlijk rechtsomkeert, denkt de politie. De Jonge benadrukt dat het altijd een agent is die bepaalt of iemand écht verdacht is, en niet de computer.
Het experiment heeft tot gevolg dat de politie data verzamelt over een groot deel van de automobilisten in Roermond. Volgens de politie is goed nagedacht over privacybescherming. Data van niet-verdachte auto’s worden na de analyse weggegooid.Het is ook niet zo dat automobilisten zomaar door de computer als verdacht kunnen worden gezien, zegt projectleider Elle de Jonge. “Voor je aan een profiel voldoet, moet er echt wel wat aan de hand zijn.”
Pilot Roermond
Hoe groot de impact op de privacy van mensen in Roermond écht is, zal moeten blijken uit de proef. Het project is de eerste plek waar geëxperimenteerd wordt met datakoppeling.In de toekomst volgen nog meer proeven. Zo begint de politie binnenkort met het testen van geluidsdetectie tegen ram- en plofkrakers. Deze apparatuur herkent het geluid van de snelle auto’s die deze criminelen graag gebruiken. Deze aanwijzing dat er misschien wel een ram- of plofkraker onderweg is wordt dan weer gecombineerd met andere data.
De politie overweegt ook andere experimenten, zoals in de Rotterdamse haven, om op basis van data drugssmokkel tegen te gaan. Bewegingen van boten voor de kust zouden bijvoorbeeld gecombineerd kunnen worden met gewichten van lading en welke auto’s de haven in en uit rijden.De politie denkt ook aan slimme technologie voor een veiliger wijk. Zo kunnen verkeerslichten detecteren welke auto’s vaak langsrijden (mogelijke inbrekers die de buurt verkennen) en kan straatverlichting worden gekoppeld aan een inbraakalarm.Toch blijft het gebruik van data altijd een afweging tussen veiligheid en vrijheid, zegt Elle de Jonge van de politie. “We richten ons echt op criminelen. Iemand die schuin de straat oversteekt, daar gaan we ook in de toekomst niet achteraan.”
