In de afgelopen tien jaar is de door de politie en Koninklijke Marechaussee geregistreerde criminaliteit met 35% afgenomen tot 817.000 misdrijven in 2019. Het percentage slachtoffers van criminaliteit halveerde tussen 2005 en 2019. Recent, van 2017 tot 2019, daalde het percentage slachtoffers nog van 15 naar 14%. Dat staat in de nieuwe Criminaliteit en Rechtshandhaving 2019 van het WODC, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Raad voor de Rechtspraak.
De geregistreerde criminaliteit nam in 2019 voor het eerst sinds 2011 weer licht toe met 4%. Dit wordt mogelijk (mede) veroorzaakt doordat het eenvoudiger is geworden via internet aangifte te doen. Het overkoepelend beeld is dat de daling in geregistreerde criminaliteit de afgelopen tien jaar, min of meer evenredig, in de hele keten doorwerkt. Het totale aantal sancties, opgelegd door politie, Openbaar Ministerie (OM) en rechter tezamen daalde met 42%, sterker dan de geregistreerde criminaliteit.
Dalende trend bij verdachten, zaken en uitspraken
Het totale aantal registraties van verdachten door het Openbaar Ministerie (OM) nam sinds 2009 af met ongeveer 40%, naar 262.000 verdachten. Omdat sommige personen in een jaar meer dan éénmaal verdacht zijn, gaat het hier om een kleiner aantal verschillende personen, namelijk 165.000.
In 2019 werden 189.000 zaken bij het OM ingeschreven, 18% minder dan in 2009. Het OM nam in 2019 een beslissing in ruim 192.000 zaken, 24% minder dan in 2009. In 2019 deed de rechter 85.000 misdrijfzaken af, 35% minder dan in 2009 en 3% minder dan in 2018. Het percentage vrijspraken bleef ongeveer gelijk op 8% in 2019 ten opzichte van 2009. In 2019 werden er in totaal 99.000 straffen opgelegd door de rechter.
In het jaarlijkse rapport Criminaliteit en Rechtshandhaving wordt de aard en omvang van criminaliteit in Nederland in de gehele strafrechtketen weergegeven. Hiervoor werkt het WODC samen met het CBS en de Raad voor de rechtspraak. De achttiende editie van Criminaliteit en Rechtshandhaving geeft de ontwikkelingen weer tot en met 2019, daarom zijn de effecten van COVID-19 hierin nog niet te zien.Lees het volledige rapport en bekijk de tabellen van: Criminaliteit en rechtshandhaving 2019 (Cahier, 2020-16)
