In het afgelopen jaar zijn bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) 13 ernstige incidenten en 20 ongevallen in de luchtvaart gemeld. Dat zijn drie (30%) meer ernstige incidenten en vijf (26,7%) meer ongevallen dan in 2015 en op 2012 (17 resp. 22) na het hoogste aantal ernstige incidenten en ongevallen sinds 2010. Bij 28 van de 33 gemelde ernstige incidenten en ongevallen waren luchtvaartuigen uit de kleine luchtvaart betrokken. Vijf voorvallen vonden plaats met verkeersvliegtuigen. De drie meest frequente gemelde voorvallen betroffen het verlies van controle (7), een noodlanding en een motorstoring (beide 4), zo blijkt uit de gisteren (15 mei) gepubliceerde ‘Kwartaalrapportage Luchtvaart januari-maart 2017’.Bij de vorig jaar door de Onderzoeksraad onderzochte ongevallen vielen twee dodelijke slachtoffers en liepen zeven personen ernstig letsel op. Een persoon kwam om het leven tijdens een vlucht onder zogeheten zichtvliegvoorschriften die in instrument-weersomstandigheden terecht kwam en er viel een dodelijk slachtoffer bij een ongeval met een paramonteur. Naast de genoemde 33 ernstige incidenten en ongevallen verleende de OvV assistentie aan buitenlandse onderzoeksinstanties bij nog eens 30 onderzoeken nar voorvallen met Nederlandse betrokkenheid die in het buitenland hebben plaatsgevonden in 2016.
Kleine luchtvaart
In de kwartaalrapportsage maakt de Onderzoeksraad voor Veiligheid melding van een licht stijgende trend in het aantal gemelde ernstige incidenten en ongevallen in de kleine luchtvaart in Nederland. Bij een op de drie (11 voorvallen) vond het voorval plaats bij de landing, gevolgd door de start (5), de nadering (circuit, 4), kruisvlucht en manoeuvres (beide 3) en tijdens de klim (2). Verlies van controle over de besturing van het vliegtuig werd zeven maal als oorzaak gemeld en deed zich in verschillende fases van de vlucht voor: zowel kort na het loskomen, tijdens de klim, de kruisvlucht, bijzondere manoeuvres, de nadering als tijdens doorstart. Ook de oorzaken van het verlies van controle liepen uiteen. Volgens de Amerikaanse onderzoeksinstantie NTSB (National Transportation Safety Board) was verlies van controle in de periode 2008-2014 in bijna de helft van alle incidenten (48%) de oorzaak van alle dodelijke ongevallen in de Amerikaanse luchtvaart.
In 2016 werden vier noodlandingen gemeld die het alle het gevolg waren van een motorstoring. Tweemaal ontstond deze tijdens de klim, eenmaal tijdens de kruisvlucht en eenmaal tijdens de eindnadering. Daarnaast ontstond eveneens vier keer schade aan een luchtvaartuig door een harde landing. Twee maal betrof het een zweefvliegtuig en in de beide overige gevallen om een motorvoertuig. Ook hier waren de oorzaken divers van aard.
Kwartaalrapportage
Verder meldt de Onderzoeksraad in haar ‘Kwartaalrapportage Luchtvaart’ dat in het eerste kwartaal van dit jaar twee onderzoeken zijn gestart naar voorvallen in de commerciële luchtvaart. Dit betreffen een vrachtvliegtuig dat de baanverlichting raakte tijdens d lading. Daarnaast heeft de OvV op 6 april jl. Het onderzoek ‘Veiligheid Vliegverkeer’ gepubliceerd, waar zij constateert dat “verdere groei van de luchthaven niet veilig kan worden opgevangen met marginale aanpassingen en dat de risico’s voor het vliegverkeer rond de luchthaven structureel moeten worden aangepakt.”
Ten slotte wordt in de kwartaalrapportage een overzicht gegeven van de voorvallen (drie ernstige incidenten en één ongeval) waarnaar dit jaar een onderzoek is gestart en wordt een voorval belicht in het buitenland met Nederlandse betrokkenheid waarnaar door buitenlandse autoriteiten een onderzoek is gestart. Verder worden hierin zeven gepubliceerde rapporten en drie voorvallen die niet uitgebreid zijn onderzocht. De volledige kwartaalrapportage is hier te downloaden: https://onderzoeksraad.nl/uploads/phase-docs/1572/1839a35e641eovv-kwartaalrapportage-luchtvaart-kw-i-2017-nl.pdf.
