In Nederland houden we met zijn allen zo’n 15 miljoen huisdieren en bijna een half miljoen paarden. Hartstikke leuk, maar niet zonder risico, zo blijkt uit recent onderzoek van Eva van Delft, chirurg in opleiding van het Spaarne Gasthuis. Menig baasje of omstander belandt namelijk op de spoedeisende hulp (SEH) als gevolg van een dier: 60.000 keer op jaarbasis.
Op de SEH worden dagelijks de patiënten van de dag ervoor doorgenomen. “Hierbij viel het ons op dat er regelmatig dieren betrokken waren bij het ontstaan van letsel”, aldus Eva van Delft. “Daarom besloten we om een jaar aan dossiers door te nemen van alle patiënten die door ongevallen op onze SEH waren beland. Dat waren er in totaal 18.550, dus dat was nogal een klus. We keken of er een dier betrokken was bij het ontstaan van het letsel en naar andere informatie, bijvoorbeeld wat voor dier het was en hoe ernstig mensen gewond raakten.”
Indirect en ongewoon
De onderzoekers keken niet alleen naar bijtwonden of patiënten die van een paard waren gevallen. Als een dier op wat voor manier dan ook betrokken was bij het ontstaan van het letsel, werd dit genoteerd. “Bijvoorbeeld mensen die in het verkeer uitwijken voor een dier en daarbij zelf gewond raken. Maar we kwamen ook ongewonere situaties tegen. Bijvoorbeeld een patiënt die iemand wilde laten zien hoe de kat was uitgegleden, maar daarbij zelf viel en haar arm brak. Of iemand die uitgleed over de urine van een hond waar hij op paste en zijn rug bezeerde.”
Eva is zelf ook voorzichtiger geworden. “Mijn kat was laatst over de schutting geklommen en kon niet terug. Ik klom er meteen achteraan, maar ik had zomaar mijn been kunnen breken. Door deze studie ben ik me daar meer van bewust.”
Onderschatting
Na grondig onderzoek bleek dat bij drie procent van de gevallen een dier betrokken was. “Wij vonden het schokkend dat dieren misschien wel verantwoordelijk zijn voor zoveel letsel. In Nederland zijn dat jaarlijks 60.000 patiënten.”
En de onderzoekers vermoeden dat dat aantal nog een onderschatting is. “Om verschillende redenen. Het Spaarne Gasthuis ligt in de randstad. Vergeleken met het Nederlandse platteland land is hier relatief weinig vee. Daarnaast is ons ziekenhuis een zogenaamd level-2 traumacentrum. Zeer ernstig of zelfs levensbedreigend letsel – bijvoorbeeld door verdrukking in een stal – gaat direct naar een level-1 traumacentrum. Verder is het mogelijk dat het dier niet in het dossier vermeld wordt.”
Ernstige boodschap
Hoewel sommige gevallen haast bizar overkomen, is de onderliggende boodschap van het onderzoek ernstig. “Een aantal patiënten heeft blijvend letsel opgelopen, terwijl ze er nooit bij stil hadden gestaan dat hun dierlijke huisgenoot zoiets zou kunnen veroorzaken. Ook zijn sommige dieren om het leven gekomen bij de ongelukken. Wat we willen bereiken met deze studie, is dat mensen op de hoogte zijn van de mogelijke gevaren, zodat ongevallen in de toekomst voorkomen kunnen worden.”
