Ondanks Corona-lockdown nauwelijks minder verkeersdoden

Hoewel het aantal auto’s op de weg is gehalveerd, is het aantal verkeersdoden tijdens de corona-lockdown nauwelijks gedaald. Ongevallen zijn ernstiger en eisen meer slachtoffers, meldt het AD. Tussen 16 maart en 26 april waren er op de Nederlandse wegen in totaal 62 verkeersdoden, blijkt uit nieuwe cijfers van de politie en verkeerskundig ict-bureau VIA. Dat aantal is maar iets minder dan in dezelfde periode de afgelopen drie jaar: toen vielen er 65 verkeersdoden te betreuren. De cijfers zijn bovendien niet definitief: waarschijnlijk komen er nog één of twee dodelijke slachtoffers bij. Wie binnen 30 dagen na een ongeval overlijdt telt namelijk ook mee als verkeersdode.

Al met al is het aantal dodelijke slachtoffers hetzelfde gebleven. Dat is opvallend, want het totale aantal ongelukken is sinds de lockdown gehalveerd.. Het totaal aantal ongevallen schommelt in deze periode al jaren rond de 11.500. Nu waren dat er maar 6. 245.Het beeld vertekent echter nu veel simpele ongevallen met blikschade zijn weggevallen. De files zijn immers opgelost. De ongelukken die zich wél voordoen zijn ernstiger.  Per ongeval vallen er gemiddeld liefst 14% meer gewonden en doden. 

Kinderen en ouderen 

De kans om bij een ongeval gewond te raken of om het leven te komen is afgelopen twee maanden zelfs met ruim 30% gestegen. In Limburg en Gelderland ligt die kans zelfs bijna de helft hoger. Ook in Zuid-Holland, Overijssel en Brabant is het aantal ongevallen relatief hoog. Oorzaak ligt in de mate van verstedelijking: hoe meer wegen buiten de bebouwde kom een provincie telt, hoe vaker ongelukken een  ernstige of fatale afloop hebben. 

Met name kinderen en ouderen lopen meer risico op een fataal ongeval, blijkt uit analyse van verkeerskundig ict-bureau VIA. Erik Donkers van VIA: “Bij kinderen speelt waarschijnlijk mee dat ze nadat de scholen dicht gingen meer buiten zijn gaan spelen en fietsen.’’ Ook ouderen fietsen beduidend meer nu horeca, musea, winkels en theaters dicht zijn en komen daarbij vaker om. Ongelukken doen zich daarbij relatief vaak met een e-bike voor. Bij de leeftijdsgroep 70-80 jaar was een grote stijging in het aantal doden te zien. De kans dat zij bij een ongeluk kwamen te overlijden, steeg met 70%. De slachtoffers waren veelal mensen die omkwamen op een elektrische fiets.


Een groep tenslotte die meer risico loopt zijn veertigers. ,,Als je die groep bekijkt zie je dat ze zich tijdens de lockdown ook echt anders zijn gaan gedragen”, zegt Donkers van VIA. ,,De groep van 40 tot 50 jaar is minder gaan autorijden, maar meer gaan fietsen en motorrijden. Ook stappen zij vaker in een bestelauto.’’ Dat heeft vermoedelijk te maken met het toegenomen online shoppen.

Verder valt op dat bestelauto’s vaker betrokken zijn bij ongevallen, sinds de forse toename van online bestellingen. En ook beginnende automobilisten maken meer brokken. Donkers: ,,Het aandeel dat betrokkenen is bij een ongeval voor de auto in de leeftijdsgroep van 18 tot 20 jaar is met 8,6% gestegen.’’ Dan zijn er nog de corona-racers: vorige maand vorderde de politie van 1100 automobilisten het rijbewijs in wegens excessief te hard rijden (minstens 50 km boven de limiet, red). Dat is twee keer zo veel als normaal in dezelfde periode vorig jaar.

Politie: mensen zijn minder alert

De politie reageert verrast. De hoop was juist dat het aantal doden en gewonden net zo hard zou dalen als het aantal auto’s op de weg. ,,Er heerst door de coronabeperkingen een beetje de sfeer van de autoloze zondagen van vroeger”,  stelt Paul Broer, de hoogste verkeerspolitieman. Hij vermoedt dat Nederlanders minder alert zijn. ,,Het verkeersbeeld is door de lockdown compleet veranderd. In het normale drukke verkeersbeeld let iedereen goed op, kijkt drie keer om zich heen. Dat lijkt nu minder.” Broer beklemtoont dat mensen goed moeten opletten in het verkeer.

Ook verkeersminister Cora van Nieuwenhuizen (Verkeer) is geschrokken. ,,Door de coronacrisis is het een stuk rustiger op onze wegen. Dat is op geen enkele manier een excuus voor te hard rijden of ander asociaal weggedrag.’’De politie zegt de verkeerscontroles aan te passen. ,,Het heeft nu minder zin om in de spits te handhaven. Tegelijk kan het nuttig zijn overdag meer te controleren, want dan zijn er meer ongevallen.” In het weekend tussen 15.00 en 16.00 ‘s middags lag het aantal ongevallen afgelopen tijd zelfs hoger dan dezelfde periode vorig jaar. 

Het mooie weer

Ook het vaak mooie weer gedurende de lockdown heeft invloed op het aantal ongelukken en de aard ervan. Zo is er een een toename van ongelukken met motoren. Donkers van VIA: ,,Het was heel mooi weer, waardoor veel mensen de motor weer uit het vet haalden en lekker gingen toeren, terwijl zij de recente rijervaring missen.’’
Andere weggebruikers zijn volgens hem bovendien  ‘de motor niet meer gewend in het straatbeeld’. Ook zou het kunnen dat mensen vaker de motor pakten, om besmetting in het openbaar vervoer te voorkomen. ,,Het ov was in die tijd voor de essentiële beroepen’’, vervolgt de verkeerskundige. 

 Bron AD en NOS