Steeds minder mensen melden hun schade bij het Centrum voor Veilig Wonen (CVW). Dat komt onder andere doordat ze negatieve verwachtingen over de afhandeling hebben. Het ‘gedoe, gezeur’ en de onzekere uitkomsten van de procedure wegen niet op tegen de energie die zo’n procedure kost, zo blijkt uit het derde wetenschappelijk rapport van Gronings Perspectief, een samenwerking tussen onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD Groningen en Onderzoek & Statistiek van de Gemeente Groningen. Het onderzoek bevestigt daarnaast dat schade de oorzaak is van psychische klachten en stress. Nieuw is ook dat schade mensen belemmert in hun dagelijks functioneren op het werk en tijdens andere activiteiten. Onderzoeksleiders prof. dr. Tom Postmes en dr. Katherine Stroebe van de Rijksuniversiteit Groningen bevelen aan om extra maatregelen te nemen om gezondheid en ervaren veiligheid te verbeteren. ‘Wat ons betreft is het bewijs geleverd. We zien dat de klachten over gezondheid nog steeds toenemen. Dat vergroot de urgentie.’
In het derde wetenschappelijk rapport kijkt Gronings Perspectief, in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen, naar verandering van de gezondheid sinds 2006, waarvoor het samenwerkt met Lifelines. Het derde wetenschappelijk rapport beschrijft de resultaten van vier metingen onder het bewonerspanel van Gronings Perspectief en de resultaten van het Lifelines-onderzoek. Lifelines verzamelt sinds 2006 gezondheids- gegevens van bewoners van heel Noord-Nederland. Aanvullend onderzoek via Lifelines bevestigt het beeld dat schade door aardbevingen stressgerelateerde gezondheidsklachten veroorzaakt. Ook blijkt dat bewoners met meervoudige schade belemmeringen ondervinden in hun dagelijks leven.
Duidelijker beeld
Doordat er vier metingen zijn verricht, geeft het onderzoek volgens het Groning Perspectief een steeds duidelijker beeld van de ontwikkelingen rond veiligheid, risicobeleving en gezondheid. “Sinds de eerste meting in februari 2016 zijn bewoners zich veiliger gaan voelen en ervaren zij minder risico’s. Minder bevingen vergroten het gevoel van veiligheid. Maar zodra er sprake is van schade geldt het omgekeerde: bewoners voelen zich onveilig en zien meer risico’s naarmate ze meer en/of vaker schade hebben. De data van Lifelines bevestigen dat. Ook voelen mensen zich minder veilig wanneer ze weinig vertrouwen in overheden hebben. En dat heeft weer invloed op de gezondheid.”
Op basis van het nieuwe bewijs dat Lifelines levert, zijn hoofdonderzoekers prof. dr. Tom Postmes en dr. Katherine Stroebe stelliger in hun aanbevelingen dan voorheen. Stroebe: “We weten nu zeker dat schade de oorzaak is van slechtere gezondheid. De resultaten bevestigen het belang van vertrouwen in de aanpak van dit probleem.” Postmes: “Hier is een maatschappelijk probleem dat we iedere meting groter zien worden. Het gaat om de gezondheid van heel veel mensen. Het is nodig om een speciale aanpak te organiseren en regisseren. Wij adviseren: Stel ervaren veiligheid en gezondheid centraal, verminder de aardbevingsschade en werk samen met bestaande organisaties en sociale netwerken om kwetsbaarheid aan te pakken en weerbaarheid te vergroten. Heb hierin ook aandacht voor herstel van vertrouwen.”
