De kans op hagel(schade) is het grootst in Limburg (ruim 16%), terwijl Friesland de minste kans loopt, met zo’n drie procent. VU-onderzoeker Hans de Moel presenteerde vorige week tijdens een webinar van het Verbond van Verzekeraars de resultaten van het onderzoek Hagelrisico’s in Nederland.
Samen met een grote groep collega’s, het KNMI en Achmea heeft De Moel onderzoek gedaan om meer inzicht te krijgen in hagelrisico’s. “Zware hagel is een van de grootste risico’s in ons land. Op de eerste plek van de meest impactvolle schadegebeurtenissen voor inboedel en opstallen staat de hagelbui van 23 juni 2016, die in totaal zorgde voor 600 miljoen euro schade. En in de hele top twintig zijn maar liefst zes gebeurtenissen opgenomen, waarbij hagel een hoofdrol opeiste. Het risico gaat ook niet weg. Integendeel, het wordt alleen maar erger”, aldus De Moel.
Hagelklimatologie
De circa 150 deelnemers aan het webinar ‘Hagelschade en klimaatverandering’, dat het Verbond vorige week organiseerde, kregen een lesje ‘hagelklimatologie’. Zo legde De Moel uit dat “we theoretisch moeten rekenen op grotere stenen in de toekomst”. “Dat heeft te maken met een warmere atmosfeer en meer convectie. Daardoor krijgen we meer warme lucht die omhoog gaat en dat leidt tot grotere stenen.”
Via een poll testte hij de kennis van de deelnemers en vroeg ze onder meer
hoeveel groter de kans op hagel (van minstens 2 cm groot) in Limburg is versus
Noord-Holland. De deelnemers kwamen op een gemiddelde van 6,2 uit, maar de
werkelijke kans is zo’n vier tot vijf keer groter. De Moel: “Wij zijn daarachter
gekomen door veel bronnen met elkaar te combineren, waaronder de radardata van
het KNMI, aangevuld met de data van de European Severe Weather Database
en de data van het magazine Weerspiegel.”
Met name die laatste bron bleek veel waard. In Weerspiegel, dat teruggaat tot
1975, was elke maand een tabel te vinden met dagen, locaties, type extreem weer
op die dag, inclusief hagelgrootte. “Een monsterklus”, meent De Moel, maar we
kregen wel duizenden observaties in handen, waarvan er in 650 ook iets over de
hagelgrootte werd gezegd.”
Eens in de tien jaar
In het onderzoek is ook gekeken naar de herhalingstijd van verschillende hagelgrootten. “Zo zijn we er achter gekomen dat er eens in de tien jaar hagelstenen van zeven centimeter of groter kunnen vallen. Of, anders gesteld, elk jaar is er tien procent kans dat een dergelijke bui ergens in ons land valt.” Tot slot hebben de onderzoekers naast geschreven bronnen ook naar de radarbeelden van 2008 tot 2019 gekeken om de hagelgroottes te kunnen bepalen. “De kaart die resulteert uit de analyse laat een duidelijke gradiënt in kans op hagel zien die het kleinste is in het noordwesten van het land (Den Helder) en toeneemt naar het oosten en zuidoosten (Maastricht).”
De Moel zoomde in zijn presentatie ook in op de kwetsbaarheid van zonnepanelen. Wat betekent hagel voor zonnepanelen? En wat zorgt voor de meeste schade? De hoek van het zonnepaneel? De richting? Het type? Of juist de grootte van de hagelsteen? De uitkomsten komen in de volgende nieuwsbrief die op 9 juli verschijnt.
