De afgelopen 10 jaar kwamen in ons land 311 mensen om bij 287 woningbranden. Steeds meer ouderen en steeds meer beperkte of niet zelfredzame personen zijn slachtoffer van een brand. Roken, waardoor een stoel, bank of matras vlamvat, is de belangrijkste brandoorzaak. Sinds de invoering van de zelfdovende sigaret in 2011 is het aantal slachtoffers door roken niet afgenomen. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de deze week verschenen trendanalyse ‘10 jaar fatale woningbranden onderzocht’.

Van de omgekomen mannelijke slachtoffers is een derde 65 jaar of ouder en van de vrouwelijke slachtoffers ruim de helft. Dit terwijl 17% van de mannelijke bevolking en 20% van de vrouwelijke bevolking 65 jaar of ouder is. Lector Brandpreventie René Hagen: “Ouderen zijn dus helaas oververtegenwoordigd in de brandslachtofferstatistieken. Daarnaast is bijna de helft van de slachtoffers beperkt of niet zelfredzaam. Zes op de tien fatale woningbranden zijn veroorzaakt door menselijk handelen: Naast onvoorzichtigheid bij roken (26%) gaat het met name om onvoorzichtigheid bij koken (15%) en onvoorzichtigheid bij open vuur (10%)”, licht Hagen toe.

Sluit binnendeuren!

Uit het onderzoek zijn een aantal lessen te trekken. Hagen: “Voor mensen die beperkt of niet zelfredzaam zijn, zijn rookmelders alleen onvoldoende effectief. Deze mensen kunnen namelijk niet snel genoeg vluchten. Een mobiele sprinkler of een op de waterleiding aangesloten sprinkler is dan een goede aanvulling.” Roken is en blijft de belangrijkste brandoorzaak: “Daarom pleiten wij al langer voor het gebruik van minder brandbaar kunststofschuim in meubilair en matrassen”, geeft Hagen aan. Ten slotte blijft het advies om binnendeuren te sluiten voor het slapen gaan onverminderd van kracht: “Gesloten deuren zorgen ervoor dat de verspreiding van giftige rook – de grootste bedreiging bij brand – wordt beperkt. Mensen hebben hierdoor meer kans en tijd om veilig te vluchten”, sluit Hagen af.

In de infographic 10 jaar fatale woningbranden staan de volgende kerncijfers:

• 47% van de woningbranden betreft een appartement of flat, 44% een (vooral geschakelde) eengezinswoning en 8% een recreatiewoning met lichte bouwconstructie;
• Twee derde van de dodelijke slachtoffers was alleen thuis, even vaak jonger dan 65 jaar (vaak man) als 65 jaar of ouder (vaak vrouw) en even vaak zelfredzaam (zelden wakker) als beperkt of niet zelfredzaam;
• 69% van de branden wordt ontdekt door buren/voorbijgangers/omstanders (incl. politie), 12% door brandmeldinstallatie/bedrijfshulpverlening, 85 door bewoners zelf en 10% onbekend;
• 157 slachtoffers worden aangetroffen in de brandruimte, 128 in een andere ruimte;
• Roken is de voornaamste oorzaak (26%, meubilair in brand), gevolgd door koken (kleding in brand) en elektrische apparatuur/installatie (beide 15%);
• In 46% van de gevallen was de brandmelder niet aanwezig; bij 28% wel waarvan 19% functioneren en 26% onbekend